Χάνουν το "Βοήθεια Στο Σπίτι" οι ηλικιωμένοι και πάσχοντες;

Της Χριστίνας Τσιορωτά 
 
 Η… αβλεψία του Καλλικράτη, της νέας διοικητικής δομής, είναι η αιτία που ετούτη τη φορά βρίσκεται και πάλι στον αέρα το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» αλλά και έτερες κοινωνικές δομές όπως οι παιδικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί και τα ΚΑΠΗ. Το… αστείο είναι πως η χρηματοδότηση για το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει εξασφαλιστεί για το 2011, γεγονός που έχει σαν συνέπεια την έστω και πρόσκαιρη, διάσωση των θέσεων εργασίας!
 «Είναι δύσκολη η κατάσταση. Όμως, υπάρχει μία ομάδα ανθρώπων οι οποίοι πάλεψαν πολλά χρόνια για να προσφέρουν σε εμάς και περιμένουν από εμάς να τους φροντίσουμε. Αυτό θα είναι που θα πρέπει να σκεφτούν όλοι», έχει δηλώσει η .......Κατερίνα Τριανταφύλλου, πρόεδρος του συλλόγου εργαζομένων Πελοποννήσου.
 
 Σύμφωνα με την Κ.Υ.Α 1.605/οικ.3.85 (ΦΕΚ 17/Β/14.1.2011) που καθορίζει το Σύστημα Διαχείρισης, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των Προγραμμάτων., οι Δομές Βοήθεια στο Σπίτι & Κοινωνική Μέριμνα εντάσσονται στην πράξη «Εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής μέσω παροχής κατ’ οίκον υπηρεσιών φροντίδας σε εξαρτώμενα μέλη των οικογενειών ανέργων και αναγνωρισμένα επαπειλούμενων με ανεργία εργαζομένων που ωφελούνται από ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης», του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 2007−2013 του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Ως ωφελούμενοι των προγραμμάτων, οι οποίοι διατηρούν συγγενική σχέση με τους εξυπηρετούμενους, ορίζονται:
   1.    Άνεργα άτομα εγγεγραμμένα στον ΟΑΕΔ εισερχόμενα σε ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης όπως η κατάρτιση, η εξατομικευμένη προσέγγιση/συμβουλευτική, κλπ, με προοπτική να εισέλθουν ή να επανέλθουν στην αγορά εργασίας.
   2.   Εργαζόμενα άτομα τα οποία αναγνωρισμένα είναι επαπειλούμενα με ανεργία, εισερχόμενα σε ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης με προοπτική να διασφαλίσουν την απασχόλησή τους ή να διευκολυνθούν στην κινητικότητα της εργασίας τους ή ενεργώς αναζητούντα εργασία άτομα ασφαλισμένα στον ΟΓΑ εισερχόμενα σε ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης με προοπτική να εξεύρουν εργασία, πιστοποιημένα από τον ΟΑΕΔ.
  Κατά συνέπεια ωφελούμενοι των προγραμμάτων δεν είναι πλέον οι ηλικιωμένοι αλλά οι συγγενείς τους με συνέπεια να αποκλείονται από τους εξυπηρετούμενους των Δομών τα μοναχικά ηλικιωμένα άτομα τα οποία αποτελούσαν την κατεξοχήν ομάδα –στόχο των Προγραμμάτων. Ακόμα και αν δεν αποκλείονται τα άτομα αυτής της κατηγορίας δεν είναι επιλέξιμη για χρηματοδότηση η παροχή υπηρεσιών στα μέλη αυτής της ομάδας πληθυσμού.
Το ξεκίνημα και.. η εγκατάλειψη του προγράμματος
 
    Το πρόγραμμα "Βοήθεια στο Σπίτι" ...θεσμοθετήθηκε το 2002 από την κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. με γνώμονα την παροχή υπηρεσιών και φροντίδας στους ηλικιωμένους ανθρώπους, στα άτομα με ειδικές ανάγκες, καθώς και σε όσους χρήζουν βοήθειας. Οι υπηρεσίες του συγκεκριμένου προγράμματος έτυχαν της κοινωνικής αποδοχής ολόκληρης της κοινωνίας, εξυπηρετώντας περισσότερους από 80.000 ηλικιωμένους και ΑμεΑ ετησίως με σημαντικά θετικά αποτελέσματα, ιδιαίτερα στην Ελληνική περιφέρεια.
    Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας εγκατέλειψε κάθε προσπάθεια εξασφάλισης της βιωσιμότητας και συνέχισης του προγράμματος την περίοδο 2008 - 2009, αθετώντας ανειλημμένες υποχρεώσεις απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με αποτέλεσμα να υπονομευθεί η αξιοπιστία της χώρας, να απειλείται η συνέχιση του προγράμματος και να κινδυνεύουν πάνω από 4.000 θέσεις εργασίας. Επιπλέον, με αυτούς τους άστοχους χειρισμούς το εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων για την περίοδο Σεπτέμβριος 2008 - Δεκέμβριος 2010 επιβαρύνθηκε περισσότερο από 150 εκ. €, καθώς το πρόγραμμα σταμάτησε να χρηματοδοτείται από Κοινοτικούς πόρους.
   Με πρωτοβουλία του Υπουργείου Εσωτερικών στις αρχές του 2010 συστάθηκε διυπουργική ομάδα εργασίας που εξέτασε εναλλακτικά σενάρια για τη βιωσιμότητα του συστήματος. Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Εργασίας τους τελευταίους 2 μήνες ανέλαβε και διερεύνησε όλες τις δυνατότητες και προέβη σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες, έτσι ώστε να αντιστραφεί αυτή η πορεία και να εξασφαλισθεί η συγχρηματοδότηση του προγράμματος καταθέτοντας ταυτόχρονα έναν οδικό χάρτη για την βιωσιμότητα του προγράμματος.
   Με την επιτυχή κατάληξη των διαβουλεύσεων με την Ε.Ε., κατά το 2011 η δράση θα υλοποιηθεί μέσω εξατομικευμένου συστήματος "κουπονιών" (vouchers) προς τους ωφελούμενους.
 
Επιστολή του ΣΚΛΕ σε Ραγκούση, Κατσέλη και Λοβέρδο
 
Ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος, το επιστημονικό και επαγγελματικό σωματείο των 5.000 Κοινωνικών Λειτουργών της Ελλάδος που αριθμεί 30 Περιφερειακά και Τοπικά Τμήματα σε ολόκληρη τη χώρα από τον Έβρο μέχρι την Κρήτη, απέστειλε επιστολή στους υπουργούς Κατσέλη, ραγκούση , Λοβέρδο και τον Γενικό Γραμματέα Διαχείρισης Κοινοτικών & Άλλων Πόρων, κύριο Τσέκο επισημαίνοντας τα εξής σημεία μιας βιώσιμης λύσης.
• Είναι ανάγκη να διευκρινιστεί άμεσα ότι το νέο Σύστημα Διαχείρισης της Δράσης Βοήθεια στο Σπίτι . Σε αντίθετη περίπτωση υπάρχει ο κίνδυνος διακοπής της λειτουργίας των Δομών με σημαντικές δυσμενείς κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις για τους εργαζόμενους και τους ωφελούμενους, ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία.
• Οι δομές / δράσεις / προγράμματα Βοήθεια στο Σπίτι και Κοινωνική Μέριμνα θα πρέπει να συνεχίσουν να υλοποιούνται και να εξυπηρετούν όλους τους ηλικιωμένους καθώς και μη ηλικιωμένους (ΑμεΑ, κ.λπ.) που χρήζουν υποστηρικτικών κατ΄οίκον υπηρεσιών.
• Βασικός σκοπός της δράσης θα πρέπει να συνεχίσει να είναι η παραμονή όσων χρήζουν βοήθειας στο οικείο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, η διατήρηση της συνοχής της οικογένειας των ηλικιωμένων, η αποφυγή χρήσης ιδρυματικής φροντίδας και καταστάσεων κοινωνικού αποκλεισμού, καθώς και η εξασφάλιση αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης με συνέπεια τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους.
• Οι δομές Βοήθεια στο Σπίτι και Κοινωνική Μέριμνα εξυπηρετούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας που στο μέλλον μάλιστα αναμένεται να ενταθούν. Η αρμοδιότητα για την κάλυψη των αναγκών αυτών ανήκει στους Δήμους και τα ΚΑΠΗ. Κατά συνέπεια θα πρέπει με νομοθετική ρύθμιση να ενταχθούν οργανικά στη Δομή των υπό σύσταση Διευθύνσεων Κοινωνικών Υπηρεσιών των Δήμων όπου λειτουργούν
• Για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας των Δομών θα πρέπει το μέρος της λειτουργίας τους που δεν είναι επιλέξιμο για χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ να καλυφθεί από εθνικούς πόρους.
Επειδή γνωρίζουμε το μεγάλο αριθμό των ανθρώπων που εξυπηρετούνται από τις δομές «Βοήθεια στο Σπίτι» πανελλαδικά και τις κοινωνικές ανάγκες που καλύπτονται, σας επισημαίνουμε ότι αν εμμένει η Πολιτεία στην αλλοίωση του βασικού χαρακτήρα των δομών που αφορά την Παροχή Πρωτοβάθμιας Κοινωνικής Φροντίδας σε όλους όσους την έχουν ανάγκη και όχι επιλεκτικά σε όσους διαθέτουν συγγενείς και μάλιστα ανέργους θα υπάρξουν δυσμενείς οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες για τους 150000 ηλικιωμένους και Αμέα και τους 4500 εργαζόμενους των Δομών τις οποίες θα αγωνιστούμε με κάθε τρόπο να αποτρέψουμε.»