Στην Ελλάδα του 2010 σε ότι αφορά την λειτουργία του Δημοσίου (και όχι μόνο) διαπιστώνουμε εύκολα την αντίφαση το Δημόσιο να χαρακτηρίζεται αναποτελεσματικό από την μια, και να υπάρχει μια υπερπληθώρα υπαλλήλων – λειτουργών του Δημοσίου από την άλλη. Σε αδρές γραμμές η αναποτελεσματικότητα οφείλεται σε έλλειψη οργάνωσης του κράτους και η πληθώρα των υπαλλήλων στις ρουσφετολογικές προσλήψεις της πολιτικής ηγεσίας.
Στην παραπάνω αντίφαση θα πρέπει να συνυπολογίσουμε ότι τα τελευταία χρόνια την “βρώμικη” δουλειά (μερικές φορές στην κυριολεξία) την έκαναν συμβασιούχοι ορισμένου χρόνου ή συμβασιούχοι έργου. Οι μόνιμοι υπάλληλοι του Δημοσίου είχαν κρατήσει για τον εαυτό τους έναν περισσότερο επιτελικό ή εποπτικό ρόλο. Μετά την απόφαση περί μη ανανέωσης των συμβάσεων θα περάσουμε σε μια κατάσταση που περιγράφεται επακριβώς από την ξενόφερτη έκφραση “too many chiefs, not enough Indians”.
Για να γίνει το δημόσιο περισσότερο αποτελεσματικό, θα έλεγε κάποιος, θα πρέπει να γίνει αφενός μια..... αναδιοργάνωση που σχετίζεται με εξορθολογισμό των διαδικασιών και χρήση νέων τεχνολογιών και αφετέρου η αλλαγή της νοοτροπίας των υπαλλήλων και η ενίσχυση της διάθεσης τους για προσφορά (λέγε με φόβο περί απόλυσης). Αυτή είναι η “εύκολη” αντιμετώπιση του προβλήματος, κάτι σαν ευχολόγιο, που όμως χωλαίνει τουλάχιστον στα παρακάτω:
- Το μόνιμο προσωπικό του Δημοσίου είναι γερασμένο και άρα δεν είναι επιδεκτικό σε αλλαγές και σε τεχνολογικούς νεωτερισμούς.
- Οι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν υποστεί μια
μεγάλη περικοπή εισοδημάτων, ουσιαστικά δεν έχουν καθόλου διάθεση για
προσφορά (λευκή απεργία) ενώ οι απολύσεις του μονίμου προσωπικού, με
βάση το σύνταγμα και τους νόμους είναι αδιανόητη.
- Το μνημόνιο δεν επιτρέπει την ανανέωση του προσωπικού και η κάλυψη κενών θέσεων στο δημόσιο με λόγο 1 προς 5 με προτεραιότητα των υπαλλήλων που θα αποδεσμευτούν από τις ΔΕΚΟ θα μεταφέρει στο δημόσιο ακόμα πιο απρόθυμους για προσφορά υπαλλήλους.
Νομοτελειακά, με τα μέτρα που λαμβάνονται, το δημόσιο θα γίνει πιο αναποτελεσματικό, άρα πιο “ακριβό” και η μείωση του στελεχιακού δυναμικού θα οδηγήσει σε αποτελέσματα αντίθετα του αναμενόμενου.
Θεωρώ ότι υπάρχει χρόνος για να αναθεωρήσει το κράτος αυτή την πολιτική και να εφαρμόσει ένα άλλο μείγμα πολιτικών περισσότερο κατάλληλο, που περιλαμβάνει:
- Ανανέωση του προσωπικού
του Δημοσίου. Φυσικά οι προσλήψεις είναι εύκολες, οι σωστές προσλήψεις
είναι δύσκολες. Περισσότερο δύσκολο όμως, με τις παρούσες συνθήκες,
είναι να αποδεσμευτεί παλαιό προσωπικό. Εθελούσιες έξοδοι, πρόωρες
συνταξιοδοτήσεις, όπως και να ονομαστούν, όπως και αν παρουσιαστούν θα
έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. Θα ανοίξουν το δρόμο για την άμεση ανανέωση
του προσωπικού. Και σε τελική ανάλυση θα στοιχίσουν λιγότερο από ένα
αντιπαραγωγικό δημόσιο. Χώρια που θα μειώσουν και τους δείκτες της
ανεργίας.
- Όραμα και κίνητρα στο προσωπικό. Είναι ακόμα πιο δύσκολο εγχείρημα σήμερα να εμπνεύσεις τον Λαό και να μεταλαμπαδεύσεις όραμα στους δημοσίους υπαλλήλους αλλά και τους υπόλοιπους πολίτες. Όμως αν γίνουν τα προφανή ίσως να υπάρξει αποτέλεσμα. Και τα προφανή είναι η Αξιοκρατία, η Επιβράβευση (αντί για οριζόντια επιδόματα) και το Φιλότιμο.
Η Ελλάδα δεν είναι μια τυπική αγορά που επαληθεύει τους καπιταλιστικούς νόμους, είναι μια μικρή αγορά με πολλές ιδιαιτερότητες, είναι μια αγορά που τα καρτέλ είναι ο νόμος και όχι η απόκλιση από το ορθό. Για να κυβερνηθεί η Ελλάδα χρειάζεται τόλμη και φαντασία.
Κύριοι της πολιτικής, εάν με ακούτε, τολμήστε !
Ευχαριστώ για την Φιλοξενία
-- Βλάσης Μανθογιάννης