Γράφει ο Τις προηγούμενες ημέρες ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κ. ΖανΚλοντ Τρισέ, θέλοντας να αποκρούσει τις κατηγορίες γερμανών τραπεζιτών σε βάρος του ιδρύματος που εποπτεύει, επιτέθηκε στις μεγάλες ευρωπαϊκές εμπορικές τράπεζες λέγοντας ότι συνεχίζουν να ενεργούν όπως πριν, ότι νοιάζονται μόνο για τα μπόνους και τα κέρδη τους και ότι δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι σώθηκαν στο παραπέντε.Επέμεινε μάλιστα δικαίως ότι αν δεν επενέβαινε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα είχαν χρεοκοπήσει. Και τις κάλεσε να ξανασκεφθούν τον ρόλο τους και να αλλάξουν στάση.Αλλά και στη δική μας περίπτωση νιώθει ο καθείς ότι το τραπεζικό σύστημα παραμένει δέσμιο των ηθών της προηγούμενης περιόδου.Στις τελευταίες δύο δεκαετίες φτιάχτηκε και εδώ μια κουλτούρα τραπεζικής διοίκησης, η οποία ταίριαζε στις επιδιώξεις των στελεχών για ολοένα και περισσότερη κερδοφορία και για ακόμη υψηλότερα μπόνους, με αποτέλεσμα να χαθεί η επαφή με τη ζώσα οικονομία... Βαθμιαία όλη η τραπεζική δραστηριότητα μετακινήθηκε από τις πιστώσεις και τις χρηματοδοτήσεις στις τεχνικές διαχείρισης του χρήματος και αναπόφευκτα το βάρος και το ενδιαφέρον μετατοπίστηκε στις αγορές, όπου έβγαινε εύκολο και γρήγορο χρήμα.Κάπως έτσι άλλαξε και η εσωτερική δομή των τραπεζών μας. Τα διοικητικά σχήματα έγιναν..... βαριά, οι υπηρεσίες κεντροποιήθηκαν, οι εγκρίσεις των δανείων έφυγαν από τα καταστήματα και ανατέθηκαν σε απρόσωπους μηχανισμούς, που αποτιμούσαν βάσει τεχνικών δεικτών και προκατασκευασμένων προτύπων, τα οποία δεν είχαν σχέση με την πραγματική ζωή και τη ζώσα επιχειρηματικότητα. Στις ημέρες της ευφορίας τα σχήματα αυτά απέδιδαν, αλλά απεδείχθησαν ανεπαρκέστατα στις κακές ημέρες.Δεν προφύλαξαν τις τράπεζες από τους πιστωτικούς κινδύνους και τώρα δεν είναι σε θέση να διακρίνουν τις υγιείς δραστηριότητες από τις προβληματικές.Σήμερα που η οικονομία είναι σε κρίση η βασική τραπεζική επιχειρησιακή μονάδα είναι νεκρή. Τα υποκαταστήματα των τραπεζών, που άλλοτε όριζαν τον οικονομικό τους χώρο, γνώριζαν πρόσωπα και δραστηριότητες και είχαν την αυτονομία να χειριστούν καταθέτες, επαγγελματίες και επιχειρήσεις, είναι απολύτως απονευρωμένα. Συγκροτούνται από τραπεζοϋπαλλήλους χωρίς ελευθερία κινήσεων, χωρίς δυνατότητες, που υπακούουν σε εντολές μιας προβληματικής ελίτ στελεχών, η οποία μένει στα ψηλά και επιμένει να κινεί το χρήμα με όρους παρελθόντος. Τα στελέχη βγάζουν φετφάδες και κυκλοφορούν στα καταστήματα δήθεν νέα προϊόντα, απαιτώντας από το προσωπικό να πωλεί τραπεζοασφάλειες και άλλα ψευδοπροϊόντα, που αυτό τον καιρό δεν αγγίζουν κανέναν νοήμονα πελάτη.Δυστυχώς, το σχήμα που φτιάχτηκε στα μέτρα των ακριβοπληρωμένων στελεχών δεν παίζει πια, δεν υπηρετεί την οικονομία ούτε τις ίδιες τις τράπεζες. Κακά τα ψέματα, το μοντέλο θέλει αλλαγή και οφείλουν οι διοικήσεις των τραπεζών να το ξαναδούν, ώστε να επανασυνδεθούν με την οικονομία και την κοινωνία. Οι προπαρασκευαζόμενες σε επίπεδο κορυφής συγχωνεύσεις δεν είναι πανάκεια. Μπορεί να λύνουν προβλήματα εξουσίας και ισχύος, αλλά δεν απαντούν στην κρίση.
akarakousis@dolnet.gr