Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης(Στη φωτό Ο αμερικανός δισεκατομμυριούχος Fred Bell, αφού έχασε τα πάντα κατά την κρίση του 1929, πουλάει μήλα σε ένα δρόμο του Σαν Φραντζίσκο)
Εδώ και δεκαετίες ακούμε όλοι για τους κινδύνους του πληθωρισμού αλλά λίγοι έχουμε μια εικόνα του τι σημαίνει για την πραγματική οικονομία το αντίθετό του που είναι ο αποπληθωρισμός ή αντιπληθωρισμός.
Λίγοι είναι επίσης εκείνοι που γνωρίζουν ότι όταν το 1929, κατέρρευσε το αμερικανικό χρηματιστήριο, δεν θα σήμαινε απαραιτήτως την αρχή της μεγάλης παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, αν δεν συνοδευόταν από μεγάλες αποπληθωριστικές πιέσεις στην πραγματική οικονομία. Μέχρι το 1930, οι περισσότεροι οικονομολόγοι πίστευαν ότι ο αποπληθωρισμός (πτώση των τιμών) ήταν ένα παροδικό φαινόμενο που θα αυτορυθμιζόταν από την αγορά και γι αυτό δεν χρειαζόταν η παρέμβαση του κράτους. Η πραγματική κρίση, η κρίση στην πραγματική οικονομία άρχισε μερικούς μήνες αργότερα, όταν η αμερικανική κεντρική τράπεζα, αντί να αυξήσει τη ροή του χρήματος (Ρευστότητα) στην αγορά, μείωσε κατά 30% την ποσότητα του χρήματος στην αμερικανική αγορά, απαιτώντας παράλληλα από την Γερμανία να επιστρέψει αμέσως το δάνειο που της είχε χορηγήσει για να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της των πολεμικών επανορθώσεων. Το αποτέλεσμα είναι λίγο-πολύ γνωστό σε όλους . Αύξηση του κόστους του χρήματος, μείωση της ζήτησης, ραγδαία πτώση των τιμών, χρεοκοπίες χιλιάδων επιχειρήσεων και εκατομμύρια άνεργοι. Μόνο στη Γερμανία οι άνεργοι έφτασαν τα 6 εκατομμύρια. Η κρίση ξεπεράστηκε μόνο με την αύξηση των δημοσίων επενδύσεων, που ως ένα βαθμό διοχετεύθηκαν στην πολεμική βιομηχανία για να επακολουθήσει ότι επακολούθησε. Οι αποπληθωριστικές πιέσεις άρχισαν να υποχωρούν λίγο πριν την έναρξη του πολέμου.
Οι μόνοι που βγαίνουν κερδισμένοι από τον αποπληθωρισμό είναι οι τράπεζες και εκείνοι που στην κυριολεξία καταστρέφονται είναι οι δανειολήπτες, διότι θα πρέπει να αποπληρώσουν το δάνειο για αξίες που συνεχώς μειώνονται. Ο κίνδυνος του αποπληθωρισμού, μετά από μια ύφεση που θα συνοδευτεί από μείωση της ρευστότητας είναι τεράστιος και γι αυτόν ακριβώς το λόγο και η ευθύνη των ελλήνων τραπεζιτών έναντι της υπόλοιπης κοινωνίας ακόμη μεγαλύτερη. Οι αμερικανοί, γερμανοί, άγγλοι, γάλλοι, κ.α. τραπεζίτες που δέχθηκαν αμέσως το σχέδιο αύξησης της ρευστότητας στην αγορά, διότι περί αυτού πρόκειται, δεν είναι ανόητοι ούτε λιγότερο περήφανοι.
Όπως όλα δείχνουν, αν συνεχιστεί η ύφεση και η μεταδοτική ασθένεια του αποπληθωρισμού, σε μερικά χρόνια όλο το χρήμα θα συγκεντρωθεί στις τράπεζες. Μήπως, τελικά είχε δίκιο ο Max Weber, ο οποίος έβλεπε την κύρια αντίθεση της καπιταλιστικής οικονομίας στην αντίθεση ανάμεσα σε δανειολήπτες και δανειοδότες;