Γράφει ο Περαστικός - ΕυθύλογοςΗ αφορμή δόθηκε από την ανάρτηση (Δευτέρα 19 Μαΐου 2008) με τίτλο
«Είναι οι ιδιώτες πιο έντιμοι από το κράτος;;;;» του ''PASOK poisonous''
Δεν έχω καμιά δυσκολία να συμφωνήσω με την άποψη του υφυπουργού (που δεν γνωρίζω ποιος είναι) οτι το (ελληνικό) κράτος είναι διεφθαρμένο. Στον τρόπο αντιμετώπισης διαφωνώ.
Όταν βρωμάει το σπίτι μας το καθαρίζουμε από τη βρωμιά.
Δεν το γκρεμίζουμε!
Όσον αφορά στην (ευρέως και σκόπιμα διατυμπανιζόμενη) άποψη οτι «λιγότερο κράτος σημαίνει καλλίτερο κράτος», αυτή οδηγεί στο αυτονόητο συμπέρασμα οτι «άριστο κράτος είναι το μηδενικό κράτος, δηλ. το ανύπαρκτο κράτος».
Αυτό θέλουν; Γιατί δεν λένε από την αρχή την άποψή τους ξεκάθαρα οι άνθρωποι να τελειώνουμε;
Βέβαια, μόνον ανιστόρητοι μπορούν να υποστηρίζουν την παραπάνω άποψη.
Η ιστορία (αρχαία και νεότερη) αλλά και η σύγχρονη διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι δεν υπάρχει χώρα που να έχει κατακτήσει γρήγορους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης και υψηλά επίπεδα ευημερίας, χωρίς την παρουσία ισχυρού και αποτελεσματικού κράτους.
Ελπίζω να μην προσπαθήσει κανένας να ανατρέψει τον παραπάνω ισχυρισμό φέρνοντας ως αντιπαράδειγμα τις … Ηνωμένες Πολιτείες!
Πριν πούμε «Ότι είναι καλό για την General Motors είναι καλό για την Αμερική» και πριν συνεχίσουμε υπερθεματίζοντας «Ότι είναι καλό για την Αμερική είναι καλό για τον υπόλοιπο κόσμο», θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τα εξής:
(i) Μεγάλο ποσοστό της αλματώδους οικονομικής ανάπτυξης των ΗΠΑ οφείλεται στην εξόντωση των ιθαγενών και στην συνεχή αρπαγή νέων γαιών.
Είναι σημαντικό οτι ενώ για όλους, τα σύνορα (frontiers) αποτελούν μια γραμμή σεβασμού, για τους εποίκους της νέας ηπείρου αποτελούσαν ευκαιρία πλουτισμού.
Η «κατάκτηση της δύσης» είναι βαμμένη με το αίμα αθώων, όπως και κάθε κατάκτηση.
(ii) Ένα άλλο σημαντικό ποσοστό της οικονομικής ανάπτυξης οφείλεται στην (κυριολεκτικά) μαύρη εργασία. Είναι περίεργο το οτι, ενώ οι Αμερικανοί κάνουν έρευνες και για το αυτονόητο (π.χ. Αν η παχυσαρκία εξαρτάται από την υπερβολική κατανάλωση τροφής. Ναι, έγινε έρευνα!), δεν έχουν ερευνήσει ποτέ – από όσο γνωρίζω – τι ποσοστό του εθνικού πλούτου στις ΗΠΑ οφείλεται στην εργασία των μαύρων δούλων.
Πρέπει να έχουμε υπόψη μας οτι το εθνικό κεφάλαιο του παρελθόντος δεν χάνεται!
Ενσωματώνεται στο παρόν. Για τούτο και είναι βλακώδες να κάνουμε σύγκριση π.χ. μεταξύ Ελλάδας και Πορτογαλίας σε οικονομικό επίπεδο. Η Πορτογαλία ήταν αυτοκρατορία μέχρι πρόσφατα κι εμείς ούτε κράτος.
(iii) Το αμερικανικό κράτος δεν είναι διεφθαρμένο (τουλάχιστον όσο το δικό μας).
Αν τολμούσαν οι επιχειρηματίες των ΗΠΑ να λειτουργήσουν όπως οι δικοί μας αγύρτες, θα είχαν εξαφανιστεί όχι μόνο από την αγορά, αλλά και από την κοινωνία.
Η μητρόπολη του καπιταλισμού έχει κάποιες αρχές και αξίες που δυστυχώς εδώ δεν υπάρχουν. (π.χ. στα πανεπιστήμια των ΗΠΑ υπάρχει μάθημα «Ηθική των επιχειρήσεων» .Για να μη συζητήσουμε για το χρηματιστηριακό δίκαιο των ΗΠΑ. π.χ. τρόπος αντιμετώπισης της εσωτερικής πληροφόρησης, της χειραγώγησης κλπ.)
(iv) Δεν είναι ακόμη βέβαιο οτι ο καπιταλισμός, δηλ. το αμερικάνικο μοντέλο πέτυχε.
Δεν εννοώ τις περιοδικές κρίσεις, αλλά τα υπαρκτά και ορατά πλέον αδιέξοδά του.
Η σπατάλη των φυσικών πόρων, η ρύπανση του πλανήτη, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η τήξη των πάγων, η ιλιγγγιώδης αύξηση της τιμής των τροφίμων και της ενέργειας με ταυτόχρονο περιορισμό των αποθεμάτων, καθιστούν προβληματική την διατήρηση των ρυθμών ανάπτυξης. Και μείωση ρυθμών με το υπάρχον οικονομικό σύστημα ενδεχομένως να σημαίνει πτώση.
Απεύχομαι την κατάρρευση του καπιταλισμού. Αν όμως συμβεί, θα προκαλέσει πολύ περισσότερο θόρυβο, από τον θόρυβο που προκάλεσε η κατάρρευση του κομμουνισμού. Γιατί ταυτόχρονα θα αποδειχθεί οτι το τελευταίο είδος του homo sapiens, εννοώ τον homo American – dreamer, υπήρξε ταυτόχρονα και το πιο ηλίθιο!
Ας μην ξεχνάμε οτι σε κάποιον καπιταλιστικό παράδεισο, στη δεκαετία του ’70 – δεν ξέρω για σήμερα – εκπαίδευαν τους top managers, κάποιας ηλικίας μάλιστα, σε πραγματικά στρατόπεδα για να αποκτήσουν «επιθετική πολιτική στις πωλήσεις».
Κάποιος μάλιστα αρμόδιος βλάκας παραδέχτηκε «Βέβαια έχουμε ένα ποσοστό εμφραγμάτων και απωλειών γύρω στο 10 % αλλά το ανθρώπινο κόστος είναι ασήμαντο μπροστά στο οικονομικό όφελος».
Και αν το ανθρώπινο κόστος σε managers είναι ασήμαντο, φανταστείτε πόσο πιο ασήμαντες είναι οι ζωές των απλών εργαζομένων.
Πρόκειται για το «ανθρώπινο πρόσωπο» του καπιταλισμού!
Αλλά ακόμη και αν ο καπιταλισμός λειτουργεί τέλεια στην Αμερική, αυτό δεν σημαίνει οτι μπορεί να λειτουργήσει και στην Ευρώπη.
Η Ευρώπη πέρασε τα στάδια του διαφωτισμού, της Αναγέννησης, της Γαλλικής επανάστασης, δημιούργησε το κράτος πρόνοιας, δεν απεμπολούνται εύκολα τέτοιες πανανθρώπινες αξίες.
Η Ευρώπη και ειδικά η Ελλάδα κατά τη γνώμη μου χρειάζεται να μελετήσει και να βελτιώσει άλλα μοντέλα ανάπτυξης.
Στο σημείο αυτό δεν θα ήταν άκαιρo ένα απόσπασμα από ομιλία του πρώην πρωθυπουργού της Σουηδίας κ. Persson όπου ανατρέπει την αντίληψη οτι το μεγάλο κράτος εμποδίζει την οικονομική ανάπτυξη. ( Ομιλία 30 Ιανουαρίου 2007)
«Υποστηρίζεται ότι ένας εκτεταμένος δημόσιος τομέας και υψηλοί φόροι παρακωλύουν την πρόοδο και την ανάπτυξη. Υποστηρίζω σθεναρά ότι η ανάπτυξη στην Σουηδία κατά τις τελευταίες δεκαετίες απέδειξε ότι ο συλλογισμός αυτός είναι λάθος. Παρά τους υψηλούς μας φόρους, έχουμε υψηλότερα επίπεδα εργασίας από τις περισσότερες άλλες χώρες. Παρά τις υψηλές μας δημόσιες δαπάνες, είχαμε μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη τα προηγούμενα 10-12 χρόνια από το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ. Παρά το μέγεθος του δημοσίου τομέα μας, διαθέτουμε ένα δυναμικό και επεκτεινόμενο επιχειρηματικό τομέα που ανταγωνίζεται επιτυχώς στις παγκόσμιες αγορές. Κατά την άποψή μου, ο πιο σημαντικός παράγοντας ανάπτυξης δεν είναι το ύψος των φόρων, αλλά ο τρόπος με τον οποίο επιβάλλονται και εισπράττονται. Το πιο σημαντικό πράγμα είναι πώς τα έσοδα χρησιμοποιούνται.»
Εκείνο που κυρίως χρειάζεται στην Ελλάδα είναι, να συνειδητοποιήσει ο κάθε εργαζόμενος στο δημόσιο, οτι ενώ όταν εργάζεται σε μια επιχείρηση λογοδοτεί σε έναν εργοδότη, όταν εργάζεται στο δημόσιο λογοδοτεί σε 10 εκατομμύρια φορολογούμενους! Άρα έχει πολύ μεγαλύτερη ευθύνη.
Περαστικός