Η τρέχουσα «διαπραγμάτευση» με την τρόικα έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας επιφανειακής σύγκρουσης και μιας τσάτρα - πάτρα συμφωνίας. Στόχος, η σταθεροποίηση μιας κυβέρνησης που αποσυντίθεται εσωτερικά και απαξιώνεται πολιτικά.«Διαπραγματευτήκαμε με την τρόικα, αλλά δεν μπορέσαμε να συμφωνήσουμε πλήρως» είπε χθες ο υπουργός Ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης σημειώνοντας ότι δεν υπήρξε ούτε συμφωνία ούτε ρητή διαφωνία με την τρόικα. Ύστερα παρουσίασε τη νομοθετική ρύθμιση για τους πλειστηριασμούς, η οποία συμπληρώνεται με το υποκριτικό παράθεμα «και προστασίας των δανειοληπτών».
Κάπως έτσι, η κυβέρνηση βάζει τέλος στην προστασία της πρώτης κατοικίας και από τους πλειστηριασμούς για χρέη στις τράπεζες – καθώς είναι γνωστό ότι πλειστηριασμοί γίνονται αδιαλείπτως για χρέη προς το Δημόσιο, τις ΔΕΚΟ και τα ασφαλιστικά ταμεία για ευτελή ποσά που αρχίζουν από τα 300 ευρώ.
Η μακρά «διαπραγμάτευση» με την τρόικα ήταν δεδομένο ότι θα καταλήξει σε έναν «συμβιβασμό», ο οποίος αφενός θα άνοιγε τον δρόμο για πλειστηριασμούς, αφετέρου θα μπορούσε επικοινωνιακά να πουληθεί και ως προστασία της πρώτης κατοικίας, μαζί με την τιμωρία των «μπαταχτσήδων», που καλύπτονται πίσω από τη γενική απαγόρευση πλειστηριασμών.
Πριν από την τελική συμφωνία, εθεωρείτο για καιρό βέβαιο ότι η νέα ρύθμιση αυτού του καυτού κοινωνικού ζητήματος θα γινόταν με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ), ώστε να αποφευχθεί η κοινοβουλευτική δοκιμασία, να διασφαλιστεί ότι δεν θα επισυμβεί κάποιο κοινοβουλευτικό «δυστύχημα», ότι οι «αντάρτες» βουλευτές θα συνεχίσουν να έχουν πρόσωπο στην κοινωνία και να διατηρούν την εκλογική τους πελατεία.
Όμως η φημολογούμενη δυσφορία του Προέδρου της Δημοκρατίας για μια ακόμη ΠΝΠ, η οποία θα αντανακλούσε ευθέως στο πρόσωπό του, φαίνεται πως αποτελεί τον κρίσιμο παράγοντα ώστε η ρύθμιση αυτή να περάσει από τη Βουλή και να ψηφιστεί το Σάββατο, εκθέτοντας όχι τον Κάρολο Παπούλια, αλλά τους κατ’ εξοχήν αρμόδιους νομοθέτες. Και να τους αναγκάσει ακόμη μια φορά να βάλουν την ουρά στα σκέλια.
Τη βγάζει, δεν τη βγάζει
Όμως η συνολική – και όχι μόνο για τους πλειστηριασμούς – διαπραγμάτευση μεταξύ κυβέρνησης και τρόικας έχει για την κυβέρνηση πολύ μεγαλύτερη σημασία από τα «ταπεινά» επιμέρους προβλήματα. Η αγωνία του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά σχετίζεται πολύ περισσότερο με τη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα της κυβέρνησής του, η οποία πολλαπλώς αμφισβητείται το τελευταίο διάστημα. Στην πραγματικότητα, ο πρωθυπουργός επιζητεί τη σύναψη με τους δανειστές ενός «συμφώνου επιβίωσης» για τη συγκυβέρνηση.
Ακόμη και πριν από ελάχιστες μέρες επανήλθε το ξεχασμένο σενάριο της πρόωρης – πριν από τις ευρωεκλογές – απόφασης για την περίφημη ρύθμιση του χρέους, ώστε η κυβέρνηση να πάρει μια μεγάλη ανάσα και να αντεπιτεθεί σε ένα πολιτικό σκηνικό που πλέον είναι εξαιρετικά δύσβατο:
• Το ΠΑΣΟΚ όχι μόνο παραμένει «ασύμμετρη απειλή», αλλά η εσωτερική του κατάσταση επιδεινώνεται ραγδαία. Η απάντηση του Σαμαρά δεν είναι άλλη από την κάλυψη του ΠΑΣΟΚ και του προέδρου του Ευ. Βενιζέλου όχι μόνο στην υπόθεση των υποβρυχίων, αλλά ακόμη και από επιθέσεις στελεχών της Ν.Δ., αφού η επιλογή αυτή είναι για τον πρωθυπουργό μονόδρομος: Θα στηριχθεί στον αντιπρόεδρό του, διότι αλλιώς χάνει την πλειοψηφία.
• Η Ν.Δ. παραμένει και αυτή κινούμενη άμμος, αλλά ο Σαμαράς δεν έχει άλλη επιλογή παρά να συνεχίσει να διαχειρίζεται το εσωκομματικό και κυβερνητικό «μπάχαλο» κινούμενος πάνω στην κόψη του ξυραφιού. Και όπου βγει.
• Το συνέδριο της ΔΗΜΑΡ, με την πλήρη επικράτηση του Φώτη Κουβέλη και την επιλογή της αυτόνομης καθόδου στις ευρωεκλογές έβαλε τέλος σε κάποιες υπόγειες προσπάθειες και ευσεβείς πόθους περί επιστροφής του κόμματος αυτού στη συγκυβέρνηση.
• Την ίδια ώρα, ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο παίρνει καθαρά κεφάλι στις δημοσκοπήσεις, με τον δείκτη της παράστασης νίκης να προδικάζει ήττα της Ν.Δ. στις επόμενες βουλευτικές εκλογές, αλλά και ο Αλέξης Τσίπρας, σε προσωπικό επίπεδο, δείχνει να έχει καλύψει την απόσταση που τον χώριζε από τον Σαμαρά στα ποιοτικά στοιχεία που καταδεικνύουν το ηγετικό προφίλ των πολιτικών αρχηγών και δη των μελλοντικών υποψήφιων πρωθυπουργών.
• Τα «φιλομνημονιακά» ΜΜΕ το τελευταίο διάστημα «παραλείπουν» να τονίσουν υπέρμετρα το ηγετικό προφίλ του πρωθυπουργού, όπως συνήθιζαν έως πριν από λίγο καιρό. Αντιθέτως, αυξάνεται η γκρίνια για συνεχείς πολιτικές υποχωρήσεις – ΕΑΣ, πλειστηριασμοί, φόρος ακινήτων για τους αγρότες και «μεταρρυθμίσεις» εν γένει – ενώ οι προειδοποιήσεις και οι ανησυχίες για πολιτική αποσύνθεση της κυβέρνησης αυξάνονται γεωμετρικά.
Ρητορικό ερώτημα
Η σκληρή πραγματικότητα για την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό, πάντως, συνοψίζεται στο ρητορικό ερώτημα του Σταύρου Ψυχάρη στο «Βήμα» την περασμένη Κυριακή, με το οποίο άρχιζε το άρθρο του: «Φαντασθείτε τον κ. Τσίπρα πρωθυπουργόν! Πώς σας φαίνεται;». Ίσως το πιο ενδιαφέρον στοιχείο αυτού του ερωτήματος είναι ότι εν συνεχεία όχι μόνο δεν απαντάται, αλλά συνοδεύεται από ακόμη περισσότερα ερωτήματα.
Χαρακτηριστικότερο – και αμφίσημο στην ανάγνωσή του – το καταληκτικό: «Τις εκλογές θα τις κερδίσει η μεγάλη δημοκρατική παράταξη, λέει ο κ. Σαμαράς. Τι εννοεί;». Προηγουμένως, στο ίδιο άρθρο, έχει εμφανιστεί το σενάριο περί «μεγάλης συγκυβέρνησης» μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ.
Το εν λόγω άρθρο είναι ένα μικρό μόνο δείγμα του προβληματισμού που αναπτύσσεται για την επόμενη μέρα, όπως έχουμε αναλυτικά ξαναγράψει. Στο πολιτικό σύστημα, τα ΜΜΕ και τους επιχειρηματικούς κύκλους η ανησυχία είναι καταφανής – ακόμη και η αποστασιοποίηση του ΣΕΒ από την κυβέρνηση είναι ένα πολύ σοβαρό δείγμα της «αλλαγής εποχής».
Από την πλευρά της η τρόικα των δανειστών, η οποία με τη σκληρή ή «χαλαρή» στάση της θα κρίνει πολλά ήδη από τον επόμενο Ιανουάριο, δεν έχει ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της. Τη δική της στάση έχει όμως ξεκαθαρίσει η Γερμανία, η οποία, βλέποντας πάντα το μεγάλο ευρωπαϊκό «γήπεδο», αρνείται οποιαδήποτε συζήτηση για ρύθμιση του χρέους πριν από τη μεγάλη μάχη των ευρωεκλογών, όπου ο «αντιευρωπαϊσμός» εμφανίζεται να προελαύνει.
Ως εκ τούτου το... «σύμφωνο επιβίωσης» το οποίο επιδιώκει ο πρωθυπουργός με τους δανειστές, καθίσταται μια πολύ δύσκολη υπόθεση...
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ