Έκθεση σοκ συνέταξε το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή σχετικά με τη βιωσιμότητα του Δημοσίου Χρέους και την ύπαρξη δημοσιονομικού και χρηματοδοτικού κενού από τα μέσα του 2014. Όπως επισημαίνεται στην έκθεση «Το δημόσιο χρέος μετά το τέλος του μνημονίου»,, «η τρέχουσα δανειακή σύμβαση με την τρόικα με όρους που περιλαμβάνονται στο "Μνημόνιο" λήγει το 2014. Τότε θα καταβληθεί η τελευταία δόση...
Από το β΄ εξάμηνο 2014 οι πόροι που διαθέτει η χώρα δεν θα επαρκούν για να καλύψει τις υποχρεώσεις προς πληρωμή των τόκων για τα δάνεια που έχει λάβει. Ειδικότερα, δεν θα επαρκεί το πρωτογενές πλεόνασμα (=περίσσευμα φόρων πάνω από τις δαπάνες) για την πληρωμή των τόκων. Κάπως απλά, η διαφορά μεταξύ τόκων και πρωτογενούς πλεονάσματος είναι το "δημοσιονομικό κενό".
Όπως επισημαίνεται στην έκθεση:
«Το ΔΝΤ προβλέπει ένα «δημοσιονομικό κενό» 4.4 δισ. προς τα τέλη 2014 και επιπλέον 6.5 δις το 2015, συνολικά 11 δισ. Η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ότι το κενό είναι μικρότερο, ελπίζοντας ότι θα πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 2.83 δις Όπως και να διαμορφωθεί τελικά, το «κενό» θα πρέπει να καλυφθεί, πράγμα που μπορεί να γίνει με νέο δανεισμό, μείωση των επιτοκίων και νέα μέτρα ή με ένα συνδυασμό όλων αυτών».
Στην άκρως ενδιαφέρουσα και τεκμηριωμένη έκθεση τονίζεται πως «μια νέα δανειακή σύμβαση για το κλείσιμο του δημοσιονομικού κενού δίνει μόνο προσωρινή λύση για ένα-δύο χρόνια. Ουσιαστικά αναβάλλει την αντιμετώπιση του μείζονος προβλήματος που είναι ο όγκος του Δημόσιου Χρέους της χώρας».
Στο ερώτημα τι θα γίνει με το δημόσιο χρέος στην έκθεση αναφέρεται πως «βασική παραδοχή μας είναι ότι το χρέος (και ο λόγος χρέους) δεν πρόκειται να τεθεί σε τροχιά μείωσης και να γίνει «βιώσιμο» ως το 2020 ή 2022 αποκλειστικά με εθνικές προσπάθειες αποταμίευσης (=δημιουργίας πρωτογενών πλεονασμάτων και ιδιωτικοποιήσεις), χωρίς οποιαδήποτε αναδιάρθρωση (=νέο «κούρεμα») ή και αναδιάταξη (=επιμήκυνση των περιόδων αποπληρωμής χρεών) και άλλες διευκολύνσεις.»
Για τους συντάκτες της έκθεσης η αποπληρωμή του Δημόσιου Χρέους μέσω νέου δανεισμού (π.χ. από την ΕΚΤ ή το ΕΤΣ) δεν μπορεί να συνεχίζεται επ' άπειρον, «είναι ψευδαίσθηση να αναμένουμε ότι η χώρα θα επιστρέψει στις αγορές μετά το 2014 για να καλύψει με λογικούς όρους τις ανάγκες αναχρηματοδότησης του χρέους συν τυχόν έκτακτες ανάγκες».
Η έκθεση αναφέρει πως η αναδιάρθρωση του χρέους για το ΔΝΤ είναι αναπόφευκτη: «Σήμερα το ΔΝΤ πιέζει για μια νέα αναδιάρθρωση την οποία θεωρεί αναγκαία ακόμη και στην περίπτωση που πετυχαίνει πλήρως το τρέχον πρόγραμμα προσαρμογής. Μεταξύ οικονομολόγων και εκπροσώπων οικονομικών συμφερόντων διατυπώνεται ολοένα και συχνότερα η γνώμη ότι η αναδιάρθρωση του χρέους είναι αναπόφευκτη.»
Εξηγεί όμως γιατί οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αντιδρούν σε νέο κούρεμα του χρέους:
«Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν εγγυηθεί τα δάνεια στην Ελλάδα και επομένως κάθε περικοπή θα ανέβαζε το δικό τους χρέος, πιθανόν το κόστος εξυπηρέτησης και θα επιβάρυνε εν τέλει τους φορολογούμενους τους. Οι ελληνικές πολιτικές δυνάμεις δεν πρέπει να υποτιμούν ότι η περικοπή χρεών σε κράτη είναι πολιτικά ευαίσθητο ζήτημα και για τους άλλους!
Συναφώς, δεν πρέπει να υποτιμηθεί η ανησυχία των άλλων κρατών μελών ότι ένα τέτοιο μέτρο ενέχει τον λεγόμενο «ηθικό κίνδυνο». Αυτό σημαίνει, με απλά λόγια, ότι θα μπορούσε να προκαλέσει χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής και ανακοπή των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες που θα προσδοκούσαν ίδια μεταχείριση. Επομένως, θα συνοδευθεί, αν τελικά γίνει με δικλείδες ασφαλείας!».
Η έκθεση καταλήγει, παραθέτοντας εναλλακτικά σενάρια για τη μείωση του χρέους, συμπεριλαμβανομένων της μείωσης επιτοκίων και επέκτασης χρονικής διάρκειας, της αμοιβαιοποίησης μέρους του χρέους (ευρωομόλογα) και της διαγραφής μέρους αυτού.
Διαβάστε ολόκληρη την έκθεση ΕΔΩ