Σχολιανά 90

Γράφει ο Βασίλης Χασιώτης 

Μια ίσαμε τα σήμερα σύνοψη - Ελλάδα : η χώρα όπου σταμάτησε ο χρόνος…

…Είναι η ύπαρξη αυτού του παιχνιδιού που είναι ιερή, ακόμα κι όταν το παιχνίδι παίζεται άσχημα, με πολλές απάτες, μπλόφες, πονηριές, ψεύτικες πληροφορίες, ακόμα και όταν η εφαρμογή αυτού του παιχνιδιού προκαθορίζει τη νίκη του λάθους. Αυτό το παιχνίδι δεν πρέπει να παραβιασθεί. Με μία μόνη, άγνωστη εξαίρεση : γιατί, για να...........

διατηρηθεί ο νόμος που δεν πρέπει να παραβιασθεί, υπάρχει μια στιγμή, μια μοναδική ίσως φορά όπου πρέπει ακριβώς να παραβιασθεί. Κάθε κανόνας πρέπει κάποια στιγμή να παραβιασθεί για να γίνει σεβαστός. Πότε όμως; Ποια στιγμή το γεγονός θα είναι τόσο σημαντικό, τόσο έξω από τον κανόνα, ώστε ο κανόνας να βγει από τα πλαίσιά του;…

Edgar Morin : Αφήνοντας τον Εικοστό Αιώνα, εκδ. Ροές

Τι είναι η κρίση που βιώνουμε;

Είναι μια παύση.

Ένα σταμάτημα.

Τι σταμάτησε;

Σταμάτησε μια ίσαμε τα χθες πραγματικότητα εκτός εισαγωγικών και μια φαντασίωση, δηλαδή μια πραγματικότητα εντός εισαγωγικών.

Βέβαια, τούτη η «παύση», δεν θα είναι αιώνια, στην πραγματικότητα δεν θα είναι –ή καλύτερα, δεν θα πρέπει να είναι- πολύ μακρά.

Είναι μια περίοδος που κυριαρχεί

Ø  το ξάφνιασμα («τι συνέβη;», «τι μας συνέβη;»),

Ø  η συνειδητοποίηση (σταδιακά αυξανόμενη : «καλά, δεν τα βλέπαμε;» ή «φαινόταν το πράγμα από παλιά πού πήγαινε», «αυτό κάνει ο χαβαλές»),

Ø  η αγωνία («τι γίνεται τώρα» «τι γίνεται από δω και πέρα;»).

Υπό μια έννοια έχουμε το σταμάτημα του ιστορικού μας χρόνου.

Έχουμε το σταμάτημα του ιστορικού, κοινωνικού και πολιτικού μας γίγνεσθαι.

Τονίζω το «μας».

Διότι το γίγνεσθαι, γενικώς, δεν έπαψε να υπάρχει και δεν μπορεί ποτέ μην να υπάρξει.

Απλά, στη περίπτωσή μας, ΣΗΜΕΡΑ, δεν διαθέτουμε «τίτλους ιστορικής ιδιοκτησίας» στο ίδιο μας το «γίγνεσθαι».

Έχοντας εκχωρηθεί σε ξένες δυνάμεις, που μας κατέχουν σχεδόν ολοκληρωτικά, τούτο το ιστορικό «μας» γίγνεσθαι έχει επίσης εκχωρηθεί σ’ αυτές τις κατοχικές Δυνάμεις : στη πολιτική τούτο ονομάστηκε «εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας».

Αλλά υπάρχει κάτι περισσότερο απ’ αυτό.

Δεν εκχωρείς απλά τη διαχείριση και διοίκηση «πηγών πόρων», από τις οποίες οι δανειστές μας επιδιώκουν να λάβουν πίσω αλλά και να εξασφαλίσουν το «δούναι» τους.

Το παιχνίδι, το τονίσαμε και σε άλλο άρθρο μας στο παρελθόν, είναι πολύ πιο σύνθετο, πάει πολύ μακριά.

Δεν ζητάνε πίσω μόνο τα ευρώ τους.

Ζητάνε να κατασκευάσουν ένα νέο λαό.

Εξ αρχής.

Αυτό είναι το Μεγάλο Πείραμα.

Ένα λαό, λιγότερο «οριεντάλ», με ό,τι αυτό σημαίνει, λιγότερο «μεσογειακό», επίσης με ό,τι αυτό σημαίνει, λιγότερο «νότιο», επίσης με ό,τι αυτό σημαίνει.

Στο Βορρά, στο κυρίαρχο από κάθε άποψη ευρωπαϊκό Βορρά, ξύπνησε η αυτοκρατορική έπαρση του παρελθόντος, αλλά κατά τρόπο αναβαθμισμένο.

Όχι, δεν ετοιμάζουν νέες στρατιές, που θα τις στείλουν στις χώρες με τις φυτείες, όπως στο παρελθόν, για να υποδουλώσουν (κατά την κλασική έννοια) λαούς.

Όχι!

Σήμερα έχουν διαμορφωθεί νέες συνθήκες και τα όπλα έχουν γίνει πολύ πιο αποτελεσματικά.

Μπορείς να κυριαρχείς σ’ ένα κράτος, σ’ ένα λαό, στέλνοντας αντί μεραρχίες στρατού, μονάχα 5-10 τεχνοκράτες!

Προηγούμενα, το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να τη κατακτήσεις οικονομικά : όπως οι τράπεζες λίγα χρόνια πριν έπαιρναν στις 8 και 9 η ώρα το βράδυ στα σπίτια τους εργαζόμενους χωρίς επαρκή εισοδήματα κι ακόμα κι άνεργους και τους πρόσφεραν σε μια ώρα δάνεια κάθε ύψους και μορφής, έτσι και οι διεθνείς χρηματοδότες, χρηματοδοτούν αναφανδόν χώρες οδηγώντας τες στην υπερχρέωση.

Είναι τόσο αφελείς αυτοί οι χρηματοδότες, ώστε να μη ξέρουν πού οδηγεί η υπερχρέωση;

Αν δεν είναι τόσο αφελείς, προς τι αυτό το παιχνίδι τους;

Η απάντηση είναι πως όσο επιχειρούμε να δούμε το παιχνίδι στα πλαίσια ενός τυπικού οικονομικού «δούναι» και «λαβείν», δύσκολα θα οδηγηθούμε στην αλήθεια.

Είναι ανάγκη να σκεφτούμε τι είδους είναι το παιχνίδι που παίζεται.

Και βεβαίως, δεν πρόκειται εδώ για θεωρίες συνωμοσίας.

Η ίδια η πολιτική ηγεσία του τόπου, δεν είναι άραγε αυτή που μίλησε για το «ελληνικό πείραμα»;

Τι εννοούμε όταν μιλάμε για «πείραμα», αν όχι, κατ’ ουσίαν, για ένα παιχνίδι;

Και μιας και το παιχνίδι εδώ είναι στρατηγικής σημασίας, το σκάκι είναι η καλύτερη προσέγγιση για το παιχνίδι αυτό.

Τέσσερα είναι τα κύρια στοιχεία ενός παιχνιδιού σκάκι : είναι το «τερέν» πάνω στο οποίο παίζεται το παιχνίδι, που έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, είναι τα πιόνια, είναι ένα χέρι που τα κινά, κι ένα μυαλό που σχεδιάζει τις στρατηγικές και τις τακτικές του παιχνιδιού.

Το «τερέν» είναι ο λαός, είναι η κοινωνία.

Τα πιόνια είναι εγχώρια εξουσία, η επικαλούμενη «εθνική». (Τα εισαγωγικά τα έθεσε η ίδια για τον εαυτό της, διότι από τη στιγμή που παραδέχεται ότι απώλεσε μέρος κατ΄ αυτήν, το σύνολο καθ’ ημάς, της εθνικής της κυριαρχίας, τότε τα εισαγωγικά επιβάλλονται).

Το χέρι που κινά τα πιόνια, είναι το προς διερεύνηση θέμα. Τούτο το χέρι, στην καλύτερη περίπτωση (της μερικής εκχώρησης εθνικής κυριαρχίας) είναι κατά ένα μέρος των ξένων κατοχικών δυνάμεων και της μερικώς κυρίαρχης ελληνικής εξουσίας, στη χειρότερη δε περίπτωση, τούτο το χέρι είναι το χέρι της ξένης Κατοχικής Δύναμης.

Τώρα το μυαλό που χαράσσει τη στρατηγική, αυτό είναι ακόμα πιο σκοτεινό ζήτημα. Στη πολιτική, είναι βέβαιο, ότι τα πρόσωπα που βρίσκονται στο προσκήνιο, δεν είναι εξ ορισμού και τα πρόσωπα που χαράσσουν της εθνικές και πολύ περισσότερο τις διεθνείς στρατηγικές.

Ας επανέλθουμε στα αρχικά μας ερωτήματα.

Πού βρισκόμαστε λοιπόν;

Στο τέλος της ιστορίας μας;

Η απάντηση είναι : βρισκόμαστε στο τέλος της ιστορίας όπως την ξέραμε ίσαμε σήμερα.

Τρέχαμε ή βαδίζαμε, αδιάφορο, αλλά σήμερα βρισκόμαστε σε στάση.

Το ξεκίνημα θα γίνει σύντομα.

Η ιστορία θα αποκτήσει πάλι βηματισμό.

Τούτο δεν είναι το ζήτημα.

Το ζήτημα είναι ότι στη θέση που βρισκόμαστε, υπάρχουν δυο δυνάμεις που η καθεμιά προσπαθεί να λειτουργήσει ως μαγνήτης που θα σύρει προς το μέρος της τα πράγματα.

Η μια δύναμη είναι εκείνη που διενεργεί πειράματα με λαούς, τον ελληνικό λαό στην προκειμένη περίπτωση.

Έχει την δική της εικόνα για το πώς θέλει ένα λαό, πώς θέλει να σκέπτεται ένας «υγιής» λαός (σε όρους οικονομικής παραγωγικότητας και οικονομικής ανταγωνιστικότητας : είναι ο μόνος καημός τους), πώς θέλει να ζει τη καθημερινότητά του ο λαός αυτός, τι αντιλήψεις πρέπει να έχει ο λαός αυτός για την έννοια της κοινωνίας, της δημοκρατίας, των ατομικών και ανθρωπίνων γενικότερα δικαιωμάτων, τι αντιλήψεις πρέπει να έχει για το ίδιο το νόημα της ζωής, για την ίδια την έννοια του πολιτισμού.

Όλα αυτά, εντός της επικράτειας της βορειοευρωπαϊκής ηγεμονίας, παίρνουν μια σαφή προοπτική : πρέπει οι «νότιοι», οι «μεσογειακοί», οι «οριεντάλ» να αλλαξοπιστήσουν και να ενστερνισθούν τις αρχές και τη κουλτούρα της «αδιαμφισβήτητης» υπεροχής της Βόρειου Ηγεμόνα.

Και βέβαια, από την άλλη πλευρά, βρίσκεται η δύναμη εκείνη που επιχειρεί να προσδώσει στο λαό αυτοτέλεια σε ό,τι αφορά τη χάραξη του δικού του σήμερα και του δικού του αύριο, και τη διασφάλιση του δικού του πολιτισμού.