Ποτέ δεν κατάλαβα τη μανία που διακατέχει τους Ευρωπαίους πολιτικούς σχετικά με το θέμα των CDS. Σας είπα πριν λίγο καιρό ότι ακόμα και η ίδια η ΕΕ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα CDS δεν ευθύνονται για την πτώση των Ελληνικών ομολόγων και κατ΄ επέκταση για το υψηλότερο κόστος δανεισμού (διαβάστε: "Φταίνε ή όχι τα CDS για την ελληνική κρίση;). Μάλιστα, η Eurobank σε ανάλυση της (7/7/2011) έβγαλε το ίδιο συμπέρασμα, όπου τονίζει, τα CDS δεν ευθύνονται για την κρίση αλλά η πορεία τους εξηγείται από δομικούς – μακροοικονομικούς παράγοντες.
Όλοι γνωρίζουν ότι όλα αυτά τα εργαλεία είναι πρωτίστως hedging tools και δευτερευόντως εργαλεία speculation. Στην πορεία βέβαια ορισμένες φορές γίνονται και εργαλεία speculation, διότι όταν .......είναι φως φανάρι ότι μια χώρα θα κάνει default, όλοι προσπαθούν να κερδίσουν από αυτό. Αλλά αυτό δεν προσθέτει πίεση στα ομόλογα της χώρας που θα κάνει default, διότι έτσι και αλλιώς η πορεία είναι κάπως προδιαγεγραμμένη, απλά αυξάνεται η μόχλευση στην αγορά καθώς όλοι προσπαθούν την τελευταία στιγμή να βγάλουν ξύγκι από τη μύγα.
Τώρα αυτοί που επιλέγουν να είναι αντισυμβαλλόμενοι σε αυτά τα εργαλεία δεν είναι όποιοι και όποιοι. Είναι μεγάλοι οργανισμοί, μεγάλοι θεσμικοί και πολλοί έχουν δισεκατομμύρια ευρώ στο ενεργητικό τους. Ξέρουν το ρίσκο που αναλαμβάνουν και ξέρουν τι κάνουν. Το αν βγουν κερδισμένοι ή όχι στην πορεία είναι δικό τος θέμα και κανενός άλλου.
Αν οι ευρωπαϊκές αρχές ανησυχούσαν για το ποιος θα πλήρωνε σε περίπτωση ενεργοποίησης των CDS, τότε με το συμπάθιο, αλλά δεν θα έπρεπε να είχαν αφήσει τις τράπεζες και λοιπούς θεσμικούς (που θεωρούν ότι δεν έχουν τα κεφάλαια για να μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις αυτές) να αναλάβουν το ρίσκο.
Είναι δηλαδή σαν να αφήνουμε μια ασφαλιστική εταιρεία με μηδενικά κεφάλαια να πουλήσει αμέτρητα συμβόλαια αυτοκινητιστικών ατυχημάτων. Από την στιγμή που μια ασφαλιστική δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της, αν ξαφνικά ενεργοποιηθούν οι ρήτρες των συμβολαίων που έχει πουλήσει (αν δηλαδή γίνουν πάρα πολλά ατυχήματα ταυτόχρονα), τότε οι αρχές παίρνουν την άδεια αυτής της ασφαλιστικής και της απαγορεύουν να πουλάει τέτοια προϊόντα.
Το γεγονός ότι η Ευρώπη έκανε ό,τι είναι δυνατόν για να μην ενεργοποιηθούν οι ρήτρες των συμβολαίων αυτών, για μένα υποβαθμίζει τη σπουδαιότητα αυτών των εργαλείων και κατ΄ εμέ, η Ευρώπη θα χάσει περισσότερα από ότι θα κερδίσει αν θα επιμείνει σε αυτή τη συμπεριφορά.
Γιατί ποιο λόγο;
Πριν πολλά χρόνια, στην εποχή του subprime mortgage mess, οι οίκοι προκειμένου να μπορούν να πουλήσουν αυτά τα εξωτικά στεγαστικά προϊόντα, αναγκαστικά τα συνόδευαν με ένα CDS. Για ποιο λόγο; Διότι πάρα πολλοί αγοραστές βλέποντας την πολυπλοκότητα και τον κίνδυνο, επέμεναν να έχουν ασφάλεια για να τα αγοράσουν.
Πολλοί οίκοι μη έχοντας επιλογή, αναγκαστικά τους έδιναν και ένα CDS και το ρίσκο το αναλάμβαναν οι ίδιοι οι οίκοι (το αν στην πορεία κατάφεραν να τα πουλήσουν αλλού ή να αντισταθμίσουν το ρίσκο με κάποιο άλλο CDS είναι άλλο θέμα). Αυτό που έχει σημασία από αυτή την ιστορία είναι ότι αν δεν υπήρχαν αυτά τα συμβόλαια, η αγορά θα κοστολογούσε το επιτόκιο των προϊόντων αυτών υψηλότερο.
Στην περίπτωση της Ιταλίας, αν η αγορά πιστέψει ότι δεν αξίζει να πληρώσει κανείς ένα CDS για το χρέος της Ιταλίας (διότι οι πιθανότητες να πληρωθεί αν κάτι πάει στραβό είναι λίγες), τότε το πιο πιθανό είναι ότι αυτός ο επενδυτής να είναι από αρνητικός έως διστακτικός να αγόρασε αυτό το Ιταλικό χρέος.
Αυτό επίσης σημαίνει ότι, αν κάποιος δεν μπορεί να αγοράσει ασφάλεια έναντι μη πληρωμής, το spread μεταξύ αυτού και του Γερμανικού (και άρα το funding cost) θα είναι μεγαλύτερο.
Διότι από τη στιγμή που κάποιος θεωρεί ότι πρέπει να έχει αυτή την ασφάλεια και δεν μπορεί να την προμηθευτεί (είτε λόγου ότι είναι ακριβή είτε διότι απλά δεν υπάρχει), τότε ο επενδυτής, ή δεν θα αγοράσει καθόλου αυτό το χρέος ή θα απαιτήσει μεγαλύτερη αποζημίωση (τόκο) για να κατέχει αυτό το χρέος.
Και αν η Ευρώπη συνεχίσει να κάνει ό,τι είναι δυνατόν να καταστρέψει αυτή την αγορά, να είστε 100% σίγουροι ότι το funding cost θα ανέβει για όλα τα ομόλογα της ζώνης across the board.
Πόσο πάνω μπορεί να πάνε τα επιτόκια στα Ευρωπαϊκά κρατικά ομόλογα δεν έχω ιδέα,, αλλά όλα να τα περιμένει κανείς, ακόμα και 50-70 μονάδες βάσης.
Δείτε για παράδειγμα τι πανικός επικρατούσε πριν μερικές μέρες με τα CDS επί του το Ιταλικού χρέος. Όπως μεταδίδει το FT Alphaville: Γνωρίζουμε ότι οι αποδόσεις των Ιταλικών ομολόγων ανήλθαν σε επίπεδα ρεκόρ την περασμένη εβδομάδα. Γνωρίζετε όμως ότι η Ιταλία έγραψε και ιστορία επί των CDS; Η συναλλαγματική δραστηριότητα με συμβόλαια αναφοράς στην Ιταλία είδε μια τεράστια αύξηση την περασμένη εβδομάδα, με 867 συναλλαγές συνολικής υποκειμενικής αξίας $12,3 δισ. Αυτό, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι δεν είναι μόνο ρεκόρ για την Ιταλία, αλλά και για κάθε προϊόν που διαπραγματεύεται για τα οποία η DTCC συλλέγει στοιχεία.
Με άλλα λόγια, κανένα άλλο μεμονωμένο προϊόν πιστωτικών CDS (κρατικά ή εταιρικά) δεν έχει δει ποτέ τόση δραστηριότητα σε μία εβδομάδα από τότε που η DTCC ξεκίνησε τη συλλογή στοιχείων τον Ιούλιο του περασμένου έτους.
Και αν η ΕΕ δεν προσέχει τι κάνει σε αυτό το θέμα, αντί για ρεκόρ συναλλαγών στα CDS, θα βλέπαμε ρεκόρ πωλήσεων στη δευτερογενή αγορά ομολόγων με το επιτόκιο των Ιταλικών ομολόγων να σκαρφαλώνει πιο γρήγορα από ό,τι μπορούν οι Ευρωπαίοι γραφειοκράτες να πουν τη λέξη CDS και κανένας Trichet και καμία ΕΚΤ δεν θα μπορούσε να κάνει τίποτα.