Το ευρωπαϊκό σχέδιο Μάρσαλ εκλαμβάνεται, εσχάτως, από ορισμένους ως κάτι σαν... μάννα εξ ουρανού, που θα θέσει την Ελλάδα σε νέα τροχιά ανάπτυξης και θα τη βγάλει από τη σημερινή οικονομική κρίση.
Θέλουμε να δεχούμε ότι είναι έτσι. Οχι όμως χωρίς προϋποθέσεις. Διότι το περίφημο σχέδιο Μάρσαλ οδηγεί σε πολλούς συνειρμούς.
Αλίμονο αν οι διοικούντες δεν φρεσκάρουν τη μνήμη τους με όλες τις πτυχές (πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές) της εισροής των αμερικανικών δολαρίων στην Ελλάδα, μεταπολεμικά. Αλίμονο αν παραβλέψουν το πώς διαχειρίστηκαν τη βοήθεια οι νικητές του εμφύλιου σπαραγμού. Πώς, στη ρημαγμένη Ελλάδα, εκείνα τα ποσά αποτέλεσαν για κάποιους την «ιερή αγελάδα», που στάλθηκε να τους μετατρέψει άκοπα σε μεγαλόσχημους επιχειρηματίες και λεφτάδες, από το πουθενά. Κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες, επαγγελματίες πολιτικοί και τα συγγενολόγια τους ροκάνισαν τα εκατομμύρια, με....... σκάνδαλα που ουδέποτε οδηγήθηκαν στη Δικαιοσύνη.
Κυριάρχησαν, όπως συνέβη και με τα σκάνδαλα των τελευταίων χρόνων, στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, κι αυτό ήταν όλο. Το περίφημο σλόγκαν «οι πολιτικοί δεν πάνε φυλακή, τους στέλνει ο λαός στο σπίτι τους», που χρησιμοποίησε τη δεκαετία του '90 ο εκ των πρωταγωνιστών στην πολιτική σκηνή από τη δεκαετία του '50, Κ. Καραμανλής, λειτούργησε ως... ευαγγέλιο. Και ούτε φυλακή πήγαν ούτε σπίτι τους. Αναδείχθηκαν σε οικονομικά (ου μην και πολιτικά) τζάκια, που διαφεντεύουν τη χώρα ώς σήμερα.
Δεν χωράει αμφιβολία ότι ορισμένοι ετοιμάζονται και πάλι να εφορμήσουν, εκτιμώντας ότι καταφθάνει μια νέα «ιερή αγελάδα» και ανατέλλει γι' αυτούς νέα «χρυσή εποχή». Και έχουν κάθε λόγο να αισιοδοξούν, αφού κανείς από όσους λεηλάτησαν εκείνα τα εκατομμύρια δεν πλήρωσε το αντίτιμο της απάτης του. Ακριβώς όπως κανείς δεν λογοδότησε για την κατασπατάληση των κονδυλίων της ΕΟΚ, που εισέρρευσαν ως μεσογειακά προγράμματα ή άλλα ευρωπαϊκά πακέτα, για τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας. Οπως κανείς από όσους ρήμαξαν τα δημόσια ταμεία με το κόλπο της μίζας, στο μεγαλύτερο μεταδικτατορικά σκάνδαλο που συνδέεται με το γερμανικό οικονομικό κολοσσό, τη Ζίμενς, ή τα ατελείωτα εξοπλιστικά. Οπως, επίσης, κανείς από όσους ζημίωσαν το ελληνικό Δημόσιο, με το Βατοπέδιο, δεν έχει περάσει το κατώφλι της φυλακής.
Τουναντίον, οι πρακτικές που κυριάρχησαν μεταπολεμικά μεγαλούργησαν. Και αποδείχθηκε ότι έθεσαν τις βάσεις για την αντίληψη και τη νοοτροπία που βιώνουμε έκτοτε. Με τη διαφθορά να ανεβαίνει συνεχώς, αγέρωχη τα σκαλοπάτια, να διαχέεται στην ελληνική κοινωνία και οι κάθε είδους καταχραστές του δημόσιου χρήματος να απολαμβάνουν ανενόχλητοι τα υπάρχοντα της «αρπαχτής» τους.
Εξ ου και το ερώτημα: Θα επαναληφθεί αυτή η θλιβερή ιστορία; Αναμφίβολα ναι, αν η κυβέρνηση δεν πάρει τα μέτρα της, αν δεν κάνει πράξη τις διακηρύξεις της και δεν διασφαλίσει την εφαρμογή ενός θεσμικού πλαισίου που θα κατοχυρώνει τη διαφανή και αποτελεσματική αξιοποίηση των νέων δανείων, σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες του τόπου και της ελληνικής κοινωνίας και όχι κατά πώς εξυπηρετούνται τα πολυποίκιλα συμφέροντα που πιέζουν, με μόνο γνώμονα τα κέρδη τους, και αν δεν θέσει σε λειτουργία αυστηρούς ελεγκτικούς μηχανισμούς. Αν αυτά δεν συμβούν, είναι βέβαιο ότι η χώρα δεν θα ξεφύγει από την πεπατημένη του παρελθόντος.
Με την ώς τώρα ατιμωρησία, πολιτικών, οικονομικών μεγαλοπαραγόντων και ανώτερων κρατικών λειτουργών, να κρατάει τα σκήπτρα και τη Δικαιοσύνη να αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων, καθώς στριφογυρίζει γύρω από τους φακέλους των σκανδάλων, οι νέες γενιές και τα συνήθη υποζύγια θα αργήσουν πολύ να δουν το «φως στο τούνελ» που υπόσχεται και για το οποίο πασχίζει ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου. Θα τους μείνει μόνο το βαρύ φορτίο των αλλεπάλληλων προγραμμάτων λιτότητας και της κατάργησης δικαιωμάτων που κατακτήθηκαν με αγώνες δεκαετιών, την ώρα που οι γνωστοί αετονύχηδες θα στήνουν χορό γύρω από τα δανεικά που θα ξεπληρώνουν μισθωτοί και συνταξιούχοι.