ΚΑΡΚΙΝΟΣ: Αυτοί που έσπασαν το ταμπού


Υπάρχουν μερικές στιγμές που το συναίσθημα ξεχειλίζει. Δεν είμαι κι από μάρμαρο. Είναι γνωστό ότι έχω καρκίνο, αλλά θα προσπαθήσω» είπε στους έλληνες δημοσιογράφους ο Γιώργος Γεννηματάς εν έτει 1992. Δεκαοκτώ χρόνια αργότερα η δημόσια παραδοχή του ηθοποιού Μάικλ Ντάγκλας πως πάσχει από καρκίνο, ενώπιον εκατομμυρίων τηλεθεατών του Late Show του Ντέιβιντ Λέτερμαν, και η ατάκα του «αγκάλιασέ με» απαντώντας στην ερώτηση του δημοσιογράφου «μπορώ να κάνω κάτι για εσένα;» κάνουν τον γύρο του κόσμου.

Από τότε μέχρι σήμερα πολλά πρόσωπα της σόουμπιζ και της δημόσιας ζωής από κάθε γωνιά του πλανήτη προσπάθησαν ή προσπαθούν με αυτό τον τρόπο, μιλώντας δηλαδή ανοιχτά για το πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίζουν, να συμβάλουν στην κατάρριψη ενός από τα τελευταία ταμπού στην εποχή μας, του φόβου τον οποίο όλοι, ασθενείς και μη, ..........
νιώθουν απέναντι στη συγκεκριμένη ασθένεια. Οι ειδικοί λένε πως η τάση αυτή μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα για όλες τις πλευρές, ασθενείς και μη. Αλλωστε, οι γιατροί είναι πλέον πεπεισμένοι ότι μόνο όταν κάποιος γνωρίζει το πρόβλημά του μπορεί και να το αντιμετωπίσει, ενώ όσο πιο απελευθερωμένη είναι η κοινωνία στην αντιμετώπιση του καρκίνου τόσο πιο εύκολα ενεργοποιούνται οι μηχανισμοί άμυνας κάποιου απέναντι στην απειλή.

Στην Ελλάδα μπορεί η κοινωνία να μη βλέπει ακόμη τον καρκίνο ως «ασθένεια όπως όλες οι άλλες», όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ, έχουν γίνει όμως πολλά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Αρκετοί μάλιστα επώνυμοι συμπολίτες μας έχουν συμβάλει σε αυτό, είτε επιδεικνύοντας με τη στάση τους θέληση για ζωή είτε μιλώντας ανοιχτά για τη μάχη με τον καρκίνο και τον φόβο.

Σε μια πρωτοπόρο κίνηση, ειδικά για τις αρχές της δεκαετίας του 1990 και πολύ πριν το πράξουν αστέρες του Χόλιγουντ, ο Γιώργος Γεννηματάς ανακοίνωσε σε συνέντευξη Τύπου πως πάσχει από καρκίνο. Ολα αυτά συμβαίνουν τον Ιανουάριο. Τέλη Απριλίου αναχωρεί για το διεθνές ογκολογικό κέντρο Μεμόριαλ της Νέας Υόρκης, ενώ η δημοτικότητά του βρίσκεται στο απόγειό της. Ωστόσο, δεν φοβήθηκε να αποκαλύψει την αλήθεια και από ό,τι φάνηκε εκ των υστέρων έπραξε ορθά.

Ο καρκίνος της Μελίνας Μερκούρη διεγνώσθη το 1988. Δεν μίλησε ποτέ δημόσια γι΄ αυτόν, με τη στάση της όμως έδωσε το μήνυμα. Το 1990 διεκδίκησε τη δημαρχία της Αθήνας, ενώ κατά τη δεύτερη θητεία της στο υπουργείο Πολιτισμού μέχρι να περάσει τις πόρτες του Μεμόριαλ το 1994 εστίασε στην εισαγωγή της θεατρικής αγωγής στα σχολεία. Η Ελλη Λαμπέτη προσβλήθηκε από τον καρκίνο το 1969. Εκανε ολική μαστεκτομή, αλλά έντεκα χρόνια αργότερα το 1980 αρχίζουν οι μεταστάσεις. Ο τελευταίος της ρόλος ήταν της κωφάλαλης Σάρα στο έργο «Παιδιά ενός κατώτερου Θεού» επειδή οι χημειοθεραπείες χτύπησαν τις φωνητικές χορδές της και έχασε τη φωνή της. Μπορεί να μην εξομολογήθηκε ποτέ στο κοινό το πρόβλημα της, και αυτή όμως προσπάθησε να σπάσει το ταμπού με τη στάση της, μένοντας στο θεατρικό σανίδι μέχρι το τέλος.

Οσο περνούν τα χρόνια, οι επώνυμοι Ελληνες από κάθε χώρο αποκαλύπτουν όλο και πιο εύκολα ότι πάλεψαν με τον καρκίνο. Πρόσφατο παράδειγμα, η αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας Φώφη Γεννηματά.

Αλλωστε, και στη βιομηχανία του θεάματος δεν κρύβονται πια πίσω από το δάχτυλό τους φρονώντας ότι μπορεί να προσφέρουν στην καταπολέμηση του ταμπού με τη δημόσια εξομολόγηση της προσωπικής τους δοκιμασίας. Οι ηθοποιοί Μαρία Ιωαννίδου και Βάσια Τριφύλλη μίλησαν στα μέσα ενημέρωσης για τον καρκίνο του μαστού. Η τραγουδίστρια Χάρις Αλεξίου το ίδιο. Η Γωγώ Μαστροκώστα μίλησε ανοιχτά μπροστά σε 2.000 καλεσμένους των βραβείων Γυναίκα της Χρονιάς.
ΝΕΑ