Του David Ignatius - Aρθρογράφου της Washington Post
Βάζοντας τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ενωσης με τη συνθήκη της Ρώμης, το 1957, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έκαναν λόγο για «όλο και πιο ενωμένη Ευρώπη», αλλά ποτέ έως σήμερα δεν αποδέχθηκαν τις συνέπειες αυτής της δέσμευσης. Ηθελαν ενιαίο νόμισμα, αλλά αρνήθηκαν να εφαρμόσουν μια κοινή δημοσιονομική πολιτική που θα εξισορροπούσε τους προϋπολογισμούς τους. Ηθελαν κοινή σημαία, αλλά απέρριψαν το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα. Ηθελαν τα οφέλη της κοινότητας, αλλά όχι τους περιορισμούς και τις ευθύνες.
Εδώ και μία δεκαετία, το υφαντό της ευρωπαϊκής ενοποίησης, κεντημένο με τόσο ευγενικά ιδεώδη από την πρώτη μεταπολεμική γενιά, έχει αρχίσει να ξηλώνεται. Την περασμένη εβδομάδα ακούγονταν οι ραφές να σπάνε, καθώς η Γερμανία και άλλες ισχυρές οικονομικά χώρες σκέφτονταν αν θα σώσουν την Ελλάδα.
Η σοβαρότητα της ευρωπαϊκής κρίσης φαίνεται από το............
γεγονός ότι δεν υπάρχουν καλές λύσεις στο ελληνικό κουβάρι. Οι βραχυπρόθεσμες λύσεις τις οποίες ζητούν οι επενδυτές δημιουργούν μακροπρόθεσμα σοβαρά προβλήματα. Το χειρότερο είναι ότι οι θεσμοί που θα μπορούσαν να καταρτίσουν ένα πλαίσιο που να εγγυάται τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα δεν υπάρχουν και το πιθανότερο είναι ότι δεν πρόκειται να δημιουργηθούν εν μέσω κρίσης.
Θεωρητικά θα έπρεπε να αφεθούν οι Ελληνες να κηρύξουν στάση πληρωμών, να βγουν από την ΟΝΕ όσο χρειαστεί ώστε να αναδιαρθρώσουν την οικονομία τους και μετά να ξαναμπούν, σε πιο τίμια και βιώσιμη βάση. Οπως προειδοποίησε ένας διαχειριστής κεφαλαίων hedge funds, «οι επενδυτές θεωρούσαν ανέκαθεν το ευρώ ως γερμανικό μάρκο, αλλά τώρα συνειδητοποιούν ότι το ευρώ γίνεται, ντε φάκτο, ελληνική δραχμή». Είναι προφανές ότι ένα νόμισμα δεν καλύπτει τις ανάγκες όλων.
Ομως, στην πραγματικότητα, η στάση πληρωμών εκ μέρους της Ελλάδας θα προκαλούσε διάχυση του προβλήματος και πανικό παρόμοιο με αυτόν που κατέλαβε τη Γουόλ Στριτ το 2008 μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers. Κάθε αδύναμη οικονομία της Ευρώπης θα εθεωρείτο ύποπτη και οι επενδυτές δεν θα αγόραζαν κρατικά ομόλογα ούτε από την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία. Αν οι κάτοχοι κρατικών τίτλων υποχρεώνονταν να εισπράξουν λιγότερα χρήματα από την αξία των τίτλων τους, ο κόσμος θα έσπευδε να σηκώσει τα χρήματά του από τις ευρωπαϊκές τράπεζες που κατέχουν αυτού του είδους τα τοξικά χρέη. Ετσι, μια κρίση κρατικού δανεισμού θα μετατρεπόταν σε τραπεζική κρίση.
Αν πρόκειται να υπάρξουν για την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία πακέτα διάσωσης ανάλογα με το ελληνικό, το κόστος θα ήταν 660 δισ. δολάρια. Οι Eυρωπαίοι έχουν παγιδευτεί από τους δικούς τους ψευδο-θεσμούς. Οι Βρυξέλλες είναι γεμάτες ευρωπαϊκά γραφεία, αλλά δεν υπάρχει κοινό υπουργείο Οικονομικών. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι αδύναμη μπροστά σε μια κρίση. Δεν μπορεί να εκδώσει ομόλογα για λογαριασμό των κρατών-μελών ή να υιοθετήσει δημιουργικές νομισματικές λύσεις όπως έκανε η αμερικανική Fed στην κρίση του 2008.
Eπί χρόνια, οι αναλυτές ανησυχούσαν ότι το ευρωπαϊκό εγχείρημα θα καταστραφεί εξαιτίας των εντάσεων ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, όμως το πραγματικό ρήγμα είναι ανάμεσα σε Βορρά και Νότο. Η E. E. συμφιλίωσε παλιούς εχθρούς, κατήργησε τους εμπορικούς φραγμούς, βοήθησε στην ανατροπή του κομμουνισμού και δημιούργησε ευμάρεια. Αλλά δεν οικοδόμησε την όλο και στενότερη ένωση που υποσχέθηκε – και τώρα πληρώνει το τίμημα.