Η διαχρονικότητα του Κρανιδιώτη


Γράφει ο Τριαντάφυλλος Καρατράντος

Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, ο Γιάννος Κρανιδιώτης λείπει από την πολιτική μας ζωή. Σε μία περίοδο που οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται βαλτωμένες και η Τουρκία αναδεικνύεται σε περιφερειακή δύναμη, σε μία περίοδο που το Κυπριακό βρίσκεται εμπλεκόμενο σε δύσκολες ατραπούς, ένας άνθρωπος με όραμα, πρόγραμμα και μεθοδικότητα, όπως ο Γιάννος Κρανιδιώτης, αναζητείται.
Η φιλοσοφία και η πολιτική κουλτούρα του Γιάννου Κρανιδιώτη συμπυκνώνεται σε μία πρόταση: «Η εξωστρεφής αντίληψη της διεθνούς πολιτικής είναι αυτή που οδηγεί στην ενίσχυση της διεθνούς θέσης της χώρας. Δημιουργεί συμμαχίες, ταύτιση συμφερόντων και επιτρέπει πιο αποτελεσματικά και αξιόπιστα την προώθηση των στόχων της εξωτερικής πολιτικής». Μέσα σε αυτά τα λόγια περιλαμβάνετε το όραμα που οδήγησε στη χρυσή περίοδο της Ελληνικής εξωτερικής πολιτικής του 1999-2003. Τα λόγια αυτά ο Γιάννος Κρανιδιώτης τα είχε πει το 1988. Όταν οι άλλοι παρακολουθούσαν το λυκαυγές του Ψυχρού Πολέμου αυτός ονειρευόταν την ισχυρή Ευρώπη, την πολιτική Ευρώπη.
Ο εύκολος δρόμος στην εξωτερική πολιτική και στη διπλωματία είναι η διαιώνιση των προβλημάτων, η αποφυγή του ρίσκου και η μεταφορά των λύσεων. Αλήθεια, κάπως έτσι δεν είναι και η αντιμετώπιση των ζητημάτων μας με την Τουρκία; Ο Γιάννος Κρανιδιώτης δεν ήθελε την διαιώνιση των προβλημάτων, αλλά την επίλυση τους.

Αναζητώντας την επίλυση με ανοιχτούς ορίζοντες και με βαθιά πίστη στους διεθνείς θεσμούς και ιδιαίτερα στην Ε.Ε. Ο Κρανιδιώτης τόλμησε να φανταστεί, σε μια περίοδο που ακόμη και τα όνειρα κινδύνευαν να χαρακτηριστούν αντεθνικά, την κοινοτικοποίηση του Κυπριακού ζητήματος. Κατάλαβε έγκαιρα ότι η στρατηγική της εξωτερικής εξισορρόπησης της Τουρκίας εξυπηρετούσε τα εθνικά μας συμφέροντα και όχι τα εθνικιστικά μας στερεότυπα.

Αυτά τα στερεότυπα έσπασε με την τόλμη του και τις προσωπικές τους επαφές θέτοντας ουσιαστικά τις βάσεις για να αναπτύξει αργότερα ο Γιώργος Παπανδρέου τη στρατηγική του Ελσίνκι. Ήταν ο άνθρωπος που οραματίστηκε και προγραμμάτισε τη μεγαλύτερη επιτυχία της Ελληνικής διπλωματίας την είσοδο της Κύπρου στην ΕΕ, με τον παράλληλο διαχωρισμό του πολιτικού προβλήματος από την ένταξη.

Πίστευε βαθιά στην πολιτική και στην αμυντική ολοκλήρωση της Ευρώπης, έβλεπε την Ελλάδα ως ένα βασικό και πρωταγωνιστικό κράτος-μέλος μίας ισχυρής ΕΕ.

Ο Γιάννος Κρανιδιώτης αντιμετώπιζε την πολιτική ως τέχνη και επιστήμη, άνηκε στην Ελλάδα και όχι σε κόμματα, ήταν πολιτικοποιημένος, αλλά συνειδητοποιημένος, ήταν ένας σύγχρονος πολιτικός, ένα πρότυπο πολιτικού διπλωμάτη και σχεδιαστή πολιτικής.

10 χρόνια δεν μπορούν να αφαιρέσουν το Γιάννο Κρανιδιώτη από την περίοπτη θέση του στην Ελληνικότητα, είναι όμως αρκετά για να συνειδητοποιήσουμε την απουσία του.