Γράφει ο Βασίλης ΧασιώτηςΜε αφορμή το πολύ ενδιαφέρον άρθρο του «Ευθύλογου» με τίτλο «Κάλπη ή Παραλία;» (Διάβασε εδώ), θα ήθελα να προσθέσω κι εγώ τις δικές μου απόψεις στις δικές του, όπως και σε πολλών άλλων, πάνω στο ζήτημα αυτό. Κάποια σημεία αναπόφευκτα αποτελούν επανάληψη των όσων ήδη ειπώθηκαν…
Οι ευρωεκλογές λοιπόν πάντα χαρακτηρίζονταν σαν μια χαλαρή εκλογική διαδικασία, και η ψήφος σ’ αυτές μια χαλαρή ψήφος…
Όμως, ουδέν αναληθέστερον τούτου…
Πάει πολύς καιρός τώρα που οι παρεμβάσεις της Ένωσης , είτε άμεσες είτε έμμεσες, όχι μόνο στα της λειτουργίας των εθνικών οικονομιών των κρατών-μελών, μα και σε ζητήματα που άπτονται της κοινωνικής πολιτικής των κρατών – μελών της, είναι κάτι περισσότερο από απλές ντιρεκτίβες. Οι εθνικές κυβερνήσεις, για τα μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα που απασχολούν τις οικονομίες τους και τους λαούς τους, ολοένα και συχνότερα παραπέμπουν στην Ένωση και στις υποχρεωτικές της πλέον «οδηγίες» -υποχρεωτικές είτε άμεσα είτε έμμεσα.
Αν κάποτε το οι «αποφάσεις παίρνονται στις Βρυξέλλες» ακούγονταν σα μομφή της εκάστοτε αντιπολίτευσης προς την εκάστοτε κυβέρνηση, η δε κυβέρνηση έσπευδε να βεβαιώσει ότι οι Βρυξέλλες «υποδεικνύουν» το τι «δέον γενέσθαι» αλλά δεν επεμβαίνουν στο «πώς», σήμερα, νομίζω, ότι σπάνια πια κάνουν τον κόπο να αμφισβητήσουν ότι οι αποφάσεις πράγματι παίρνονται στις Βρυξέλλες και σε ό,τι αφορά το «πώς». Μπορείς να δίνεις μάχες εκεί για την προώθηση εθνικών συμφερόντων, μα αυτό είναι άλλης τάξεως υπόθεση, που δεν αναιρεί την πραγματικότητα ότι οι σοβαρές αποφάσεις παίρνονται στις Βρυξέλλες.
Αν λοιπόν έτσι έχουν τα πράγματα, πώς είναι δυνατόν να θεωρούμε ότι αυτοί που πρόκειται να μας εκπροσωπήσουν σ’ ένα από τα πιο ........ Βεβαίως και είναι η (εθνική) κυβέρνηση που μέσα από άλλα θεσμικά όργανα, εξίσου σημαντικά με το Κοινοβούλιο –και ίσως σημαντικότερα από άποψη ουσιαστικής πολιτικής δύναμης-, θα δώσει τους δικούς της αγώνες, τις δικές της μάχες, για την υποστήριξη των εθνικών της συμφερόντων, όμως αυτό δεν αναιρεί τη (δυνητική τουλάχιστον) σπουδαιότητα της αποστολής των ευρωβουλευτών. Διερωτώμαι ακόμη, αν η όλη απαξίωση της σχετικής διαδικασίας, μέσω της περί χαλαρότητας παραφιλολογία, αντικατοπτρίζει μια προσπάθεια εσκεμμένης «εκτροπής» του πολιτικού ενδιαφέροντος του εκλογικού σώματος από τα τεκταινόμενα στην Ένωση, από τον τρόπο που πράγματι διοικείται η Ένωση. Διότι εκεί έχουμε μιαν άλλη «πραγματικότητα», όπου η πραγματική πολιτική εξουσία φαίνεται ότι κατ’ ουσίαν έχει περάσει στα golden boys της πολιτικής, τους τεχνοκράτες που χωρίς καμία κοινωνική και περισσότερο λαϊκή νομιμοποίηση –ενίοτε δε και χωρίς κοινωνική ευαισθησία- να βρίσκονται όχι απλά πίσω απ’ τις διαδικασίες χάραξης και κυρίως λήψης πολιτικών αποφάσεων και στρατηγικών, μα όλο και πιο συχνά βγαίνουν στο προσκήνιο. Φαίνεται λοιπόν, ότι οι εθνικές κυβερνήσεις έχουν αναλάβει και την υποχρέωση να «μεταφράζουν» όσο μπορούν τις ευθύνες της Ένωσης σε δικές τους ευθύνες : στο κάτω-κάτω αν είναι να αμφισβητηθεί η χρησιμότητα της Ένωσης, ας αμφισβητηθεί η χρησιμότητα των εθνικών κρατών. (Δεν έχει άλλωστε αναπτυχθεί ολόκληρη φιλολογία περί του επικείμενου τέλους του «εθνικού κράτους»;) Αυτός ο ισχυρισμός μου είναι μια «απλή» υπόθεση; Δεν ξέρω… Συνεπώς, οι ευρωεκλογές, σε τίποτα δεν υστερούν από άποψη πολιτικής βαρύτητας, σε σχέση με τις εθνικές εκλογές. Δεν «βγάζουν» βέβαια (εθνική) κυβέρνηση, όμως «βγάζουν» κάτι εξίσου σημαντικό, αν όχι σημαντικότερο : «βγάζουν» εκείνους που μπορούν να ελέγξουν ή έστω επηρεάσουν εκείνους που διοικούν την Ευρώπη, εκείνους που χαράζουν τις ευρωπαϊκές πολιτικές, που οι εθνικές κυβερνήσεις επικαλούνται ως υποχρεωτικές για τις ίδιες. Το να ισχυριστούμε ότι ο ευρωκοινοβουλευτισμός πάσχει από άποψη ουσιαστικής δυνατότητας δράσης και παρέμβασης, είναι τόσο αληθές, όσο αληθές είναι να ισχυριστούμε το ίδιο πράγμα για τον κοινοβουλευτισμό σε εθνικό επίπεδο. Διότι όπως εδώ έτσι κι εκεί, η ευρωενωσιακή εκτελεστική εξουσία έχει σαφώς υπερκεράσει σε σπουδαιότητα την αντίστοιχη νομοθετική, η οποία συχνά, πάρα πολύ συχνά, απλώς καλείται να επικυρώσει ήδη προαποφασισμένες επιλογές της εκτελεστικής εξουσίας, ακόμα κι όταν οι βουλευτές (και ευρωβουλευτές), ατομικά μπορεί να έχουν άλλη άποψη. Δεν υπάρχει μονάχα στα εθνικά κοινοβούλια η «κομματική γραμμή», μα το ίδιο υπάρχει και στην Ευρωβουλή. Η ψήφος στις ευρωεκλογές είναι τόσο αποφασιστικής σημασίας, όσο και η ψήφος στις εθνικές εκλογές. Τουλάχιστον όσο υπάρχει η δεδομένη Ένωση που λειτουργεί με τον τρόπο που λειτουργεί…
σημαντικά όργανα της Ένωσης, το Ευρωκοινοβούλιο, να θεωρούνται περίπου σαν β΄ κατηγορίας βουλευτές (σε σχέση με τους «εθνικούς» βουλευτές), και επομένως και η όλη διαδικασία, να χαρακτηρίζεται σαν χαλαρή;