Επιμελείται ο Χανιώτης: http:/elladasimera.blogspot.comΣτρατιωτικό πραξικόπημα στην Ονδούρα.
«Το μήνυμα που έφτασε στο κινητό μου το πρωί έγραφε: «Συναγερμός, ο Σελάγια απήχθη, πραξικόπημα εν εξελίξει στην Ονδούρα, διαδώστε την είδηση». Ήταν ένα απότομο ξύπνημα για Κυριακή πρωί, ειδικά για τα εκατομμύρια των πολιτών της Ονδούρας που ετοιμαζόταν να ασκήσουν το ιερό δικαίωμα της ψήφου σήμερα, για πρώτη φορά για ένα γνωμοδοτικό δημοψήφισμα αναφορικά με τη μελλοντική σύγκληση μιας συνταγματικής επιτροπής για την τροποποίηση του Συντάγματος. Υποθετικά, στο κέντρο της διένεξης βρίσκεται η προγραμματισμένη για σήμερα σφυγμομέτρηση, η οποία δεν αποτελεί δεσμευτική ψήφο αλλά απλά μια έρευνα γνώμης για να καθοριστεί το αν ή όχι η πλειοψηφία των πολιτών επιθυμεί να εισέλθει στη διαδικασία τροποποίησης του Συντάγματός τους.
Μια τέτοια πρωτοβουλία ποτέ δεν έλαβε χώρα σε χώρα της Κεντρικής Αμερικής, η οποία έχει πολύ περιορισμένο Σύνταγμα που επιτρέπει ελάχιστη συμμετοχή στον λαό της Ονδούρας στις πολιτικές διαδικασίες. Το τρέχον Σύνταγμα, που συντάχθηκε το 1982 υπό το βάρος του βρόμικου πολέμου της διακυβέρνησης Ρήγκαν στην Κεντρική Αμερική, σχεδιάστηκε έτσι ώστε να διασφαλίσει ότι αυτοί που βρισκόταν στην εξουσία, τόσο την οικονομική όσο και την πολιτική, θα εξακολουθούσαν να την έχουν με μικρή ανάμιξη του λαού. Ο Σελάγια, ο οποίος εξελέγη το Νοέμβριο του 2005 από τις τάξεις του Φιλελεύθερου Κόμματος της Ονδούρας..... πρότεινε το γνωμοδοτικό δημοψήφισμα να διενεργηθεί ώστε να προσδιοριστεί το αν η πλειοψηφία των πολιτών συμφωνεί με το ότι η συνταγματική μεταρρύθμιση είναι απαραίτητη. Είχε την υποστήριξη μιας πλειοψηφίας των εργατικών συνδικάτων και κοινωνικών κινημάτων της χώρας. Αν η σφυγμομέτρηση λάμβανε χώρα, ανάλογα με τα αποτελέσματα, στις ερχόμενες εκλογές του Νοέμβρη θα διεξαγόταν ένα δημοψήφισμα για την σύσταση της συνταγματικής επιτροπής. Ωστόσο, το προγραμματισμένο για σήμερα δημοψήφισμα γνώμης δεν ήταν νομικά δεσμευτικό.
Για την ακρίβεια, αρκετές μέρες πριν την πραγματοποίηση της σφυγμομέτρησης, το Ανώτατο Δικαστήριο της Ονδούρας το κήρυξε παράνομο, ύστερα από απαίτηση του Κογκρέσου, τα οποία σώματα αμφότερα καθοδηγούνται από πλειοψηφίες κατά του Σελάγια και μέλη του υπερσυντηρητικού κόμματος, το Εθνικό Κόμμα της Ονδούρας (PHN). Αυτή η κίνηση οδήγησε σε μαζικές διαμαρτυρίες στους δρόμους, υπέρ του Προέδρου Σελάγια. Στις 24 Ιουνίου, ο πρόεδρος απέλυσε τον επικεφαλής της στρατιωτικής διοίκησης, τον στρατηγό Ρομέο Βάσκες, κατόπιν της άρνησής του να επιτρέψει στο στρατό να διανείμει το εκλογικό υλικό για τη διαδικασία της Κυριακής. Ο στρατηγός Βάσκες κράτησε το υλικό υπό αυστηρό στρατιωτικό έλεγχο, αρνούμενος να το διανείμει ακόμα και στους οπαδούς του προέδρου, δηλώνοντας ότι το προγραμματισμένο γνωμοδοτικό δημοψήφισμα χαρακτηρίστηκε παράνομο από το Ανώτατο Δικαστήριο και έτσι δεν μπορούσε να συμμορφωθεί με την εντολή του προέδρου. Όπως και στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο πρόεδρος της Ονδούρας είναι ο Ανώτατος Στρατιωτικός Διοικητής και έχει τον τελευταίο λόγο για τις στρατιωτικές δράσεις, κι έτσι διέταξε την απομάκρυνση του στρατηγού. Ο υπουργός Άμυνας, Άνχελ Εντμούντο Ορεγιάνα, παραιτήθηκε επίσης ως απάντηση σε αυτή την κατάσταση αυξανόμενης έντασης.
Αλλά την επόμενη μέρα, το Ανώτατο Δικαστήριο της Ονδούρας επανατοποθέτησε τον στρατηγό Ρομέο Βάσκες στην στρατιωτική διοίκηση, αποφασίζοντας ότι η απόλυσή του ήταν «αντισυνταγματική». Χιλιάδες ξεχύθηκαν στους δρόμους της πρωτεύουσας της Ονδούρας, Τεγκουσιγκάλπα, εκφράζοντας τη συμπαράστασή τους στον πρόεδρο Σελάγια και αποδεικνύοντας την αποφασιστικότητά τους για τη διασφάλιση της πραγματοποίησης του μη δεσμευτικού δημοψηφίσματος την Κυριακή. Την Παρασκευή, ο πρόεδρος και μια ομάδα εκατοντάδων υποστηρικτών του, βάδισαν στην κοντινή αεροπορική βάση για να συλλέξουν το εκλογικό υλικό που παρακράτησε ο στρατός. Εκείνο το απόγευμα, ο Σελάγια έδωσε μια εθνική συνέντευξη Τύπου μαζί με μια ομάδα πολιτικών από διαφορετικά πολιτικά κόμματα και κοινωνικά κινήματα, καλώντας για ενότητα και ειρήνη στη χώρα.
Από το Σάββατο η κατάσταση στην Ονδούρα αναφερόταν ως ήρεμη. Αλλά νωρίς το πρωί της Κυριακής, μια ομάδα περίπου 60 ένοπλων στρατιωτών εισήλθαν στην προεδρική κατοικία και πήρε όμηρο τον Σελάγια. Μετά από αρκετές ώρες σύγχυσης, εμφανίστηκαν αναφορές που ισχυριζόταν ότι ο πρόεδρος μεταφέρθηκε σε μια κοντινή αεροπορική βάση και ότι από εκεί πέταξε για τη γειτονική Κόστα Ρίκα. Δεν έχουν δημοσιευθεί φωτογραφίες του προέδρου μέχρι στιγμής και είναι άγνωστο το αν η ζωή είναι ή όχι ακόμα σε κίνδυνο.
Η σύζυγος του Σελάγια, Σιομάρα Κάστρο ντε Σελάγια, μιλώντας στο Telesur γύρω στις 10.00π.μ. ώρα Καράκας, κατήγγειλε ότι τις πρωινές ώρες της Κυριακής οι στρατιώτες εισέβαλαν στην κατοικία τους, πυροβολώντας μέσα στο σπίτι, χτυπώντας και παίρνοντας τον σύζυγό της. «Ήταν μια πράξη δειλίας» δήλωσε η πρώτη κυρία, αναφερόμενη στην παράνομη απαγωγή που πραγματοποιήθηκε μια ώρα που κανείς δεν μπορούσε να το μάθει ή να αντιδράσει μέχρι να ολοκληρωθεί. Η Κάστρο ντε Σελάγια κάλεσε επίσης για τη «διατήρηση» της ζωής του συζύγου της, επισημαίνοντας ότι ούτε εκείνη η ίδια γνωρίζει το πού βρίσκεται. Υποστήριξε ότι οι ζωές τους βρίσκονται σε «σοβαρό κίνδυνο» και κάλεσε την διεθνή κοινότητα να καταγγείλει αυτό το παράνομο πραξικόπημα και να δράσει γρήγορα για την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης στη χώρα, η οποία περιλαμβάνει τη διάσωση και επιστροφή του δημοκρατικά εκλεγμένου Σελάγια.
Ο πρόεδρος της Βολιβίας, Έβο Μοράλες και ο πρόεδρος της Βενεζουέλα, Ούγκω Τσάβες έκαναν αμφότεροι δημόσιες δηλώσεις την Κυριακή το πρωί καταδικάζοντας το πραξικόπημα στην Ονδούρα και καλώντας την διεθνή κοινότητα να αντιδράσει για να διασφαλίσει την επαναφορά της Δημοκρατίας και την αποκατάσταση του συνταγματικού προέδρου. Την περασμένη Τετάρτη, 24 Ιουνίου, συγκλήθηκε στη Βενεζουέλα έκτακτη συνεδρίαση των χωρών μελών της Μπολιβαριανής Εναλλακτικής Λύσης για την Αμερική (ALBA), στην οποία είναι μέλος και η Ονδούρα, προκειμένου να καλωσορίσει στις τάξεις της το Εκουαδόρ και τα νησιωτικά κρατίδια Αντίγκουα, Μπαρμπάδος και Αγ. Βικέντιος στις τάξεις της. Κατά τη διάρκεια της συνόδου, στην οποία παρευρέθηκε η υπουργός Εξωτερικών της Ονδούρας Πατρίσια Ρόδας, αναγνώσθηκε μια δήλωσε που υποστήριζε τον πρόεδρο Σελάγια και καταδίκαζε κάθε προσπάθεια υπονόμευσης της εξουσίας τους και των δημοκρατικών διαδικασιών της Ονδούρας.
Αναφορές από την Ονδούρα πληροφορούν ότι οι δυνάμεις του πραξικοπήματος έκλεισαν το κανάλι της δημόσιας τηλεόρασης, Canal 8. Πριν από λίγα λεπτά, το Telesur μετέδωσε ότι ο στρατός στην Ονδούρα διακόπτει την ηλεκτροδότηση σε ολόκληρη τη χώρα. Όσοι τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθμοί εξακολουθούν να εκπέμπουν δεν μεταδίδουν για το πραξικόπημα ή την απαγωγή του προέδρου Σελάγια, σύμφωνα με την υπουργό Εξωτερικών Πατρίσια Ρόδας. «Κόβονται οι τηλεφωνικές γραμμές και το ηλεκτρικό ρεύμα» επιβεβαίωσε πριν από λίγο η Ρόδας μέσω του Telesur. «Τα ΜΜΕ προβάλλουν κινούμενα σχέδια και σαπουνόπερες και δεν πληροφορούν το λαό της Ονδούρας για το τι συμβαίνει». Η κατάσταση θυμίζει μυστηριωδώς το πραξικόπημα του Απριλίου του 2002 κατά του προέδρου Τσάβες της Βενεζουέλα, όταν τα ΜΜΕ έπαιξαν καίριο ρόλο με το να χειραγωγήσουν τις πληροφορίες αρχικά, υπσοτηρίζοντας το πραξικόπημα και μετά αργότερα με την διακοπή μετάδοσης πληροφοριών όταν ο κόσμος άρχισε να διαδηλώνει και τελικά ξεπέρασε και νίκησε τις δυνάμεις του πραξικοπήματος, σώζοντας τον Τσάβες, (τον οποίο είχε επίσης απαγάγει ο στρατός) και αποκαθιστώντας τη συνταγματική τάξη.
Η Ονδούρα είναι μια χώρα που έχει υπάρξει θύμα δικτατοριών και ογκώδους παρέμβασης των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του περασμένου αιώνα, μεταξύ των οποίων και αρκετών στρατιωτικών εισβολών. Η τελευταία μεγάλη επέμβαση των ΗΠΑ στην Ονδούρα έλαβε χώρα κατά τη δεκαετία του 1980, όταν η κυβέρνηση του Ρήγκαν χρηματοδότησε ομάδες θανάτου και παραστρατιωτικούς για να εξαλείψει όλες τις πιθανές «κομουνιστικές απειλές» στην Κεντρική Αμερική. Εκείνη την εποχή, ο Τζον Νεγρεπόντε ήταν ο Αμερικανός Πρέσβης στην Ονδούρα και ήταν υπεύθυνος άμεσα για τη χρηματοδότηση και εκπαίδευση των ομάδων θανάτου της Ονδούρας, οι οποίες ήταν υπεύθυνες για χιλιάδες εξαφανίσεις και δολοφονίες σε ολόκληρη την περιοχή.
Την Παρασκευή, ο Οργανισμός των Αμερικανικών Κρατών (OAS), συγκάλεσε ειδική σύνοδο για να συζητηθεί η κρίση στην Ονδούρα, εκδίδοντας αργότερα ανακοίνωση με την οποία καταδίκασε τις απειλές κατά της Δημοκρατίας και εξουσιοδοτώντας μια ομάδα αντιπροσώπων της να ταξιδέψει στη χώρα για περαιτέρω διερεύνηση. Παρόλα αυτά, την Παρασκευή ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Φίλιπ Τζ. Κράουλι, αρνήθηκε να διευκρινήσει τη θέση της κυβέρνησης των ΗΠΑ σχετικά με το πιθανό πραξικόπημα κατά του προέδρου Σελάγια, και αντ' αυτού εξέδωσε μια πιο διφορούμενη δήλωση που άφηνε να εννοηθεί η υποστήριξη της Ουάσινγκτον προς την αντιπολίτευση κατά του προέδρου Σελάγια. Ενώ οι περισσότερες χώρες της Λατινικής Αμερικής ξεκάθαρα έδειξαν την απόλυτη καταδίκη τους για τα εν εξελίξει σχέδια για πραξικόπημα στην Ονδούρα και την πλήρη υποστήριξή τους προς τον συνταγματικά εκλεγμένο πρόεδρο της χώρας, Μανουέλ Σελάγια, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου δήλωσε τα ακόλουθα: «Ανησυχούμε για την κατάρρευση του πολιτικού διαλόγου μεταξύ των πολιτικών της Ονδούρας για το προτεινόμενο γνωμοδοτικό δημοψήφισμα της 28ης Ιουνίου για την συνταγματική μεταρρύθμιση. Καλούμε όλες τις πλευρές να αναζητήσουν μια συναινετική δημοκρατική λύση για το τρέχον πολιτικό αδιέξοδο που να συνάδει με το Σύνταγμα της Ονδούρας και τους νόμους της χώρας, συνεπής με τις αρχές του Δια-Αμερικανικού Δημοκρατικού Χάρτη».
Από τις 10.30 π.μ. του πρωινού της Κυριακής, η Ουάσινγκτον δεν εξέδωσε καμία περαιτέρω ανακοίνωση σχετικά με το πραξικόπημα στην Ονδούρα. Η χώρα της Κεντρικής Αμερικής εξαρτάται ιδιαίτερα από την αμερικανική οικονομία, η οποία διασφαλίζει μία από τις κορυφαίες πηγές εισοδήματος, τα χρήματα που στέλνουν οι πολίτες της Ονδούρας που εργάζονται στις ΗΠΑ υπό το πρόγραμμα «κατάσταση προσωρινής προστασίας» που ξεκίνησε κατά τη διάρκεια του βρόμικου πολέμου της Ουάσινγκτον τη δεκαετία του '80, ως αποτέλεσμα της μαζικής μετανάστευσης προς τις ΗΠΑ προκειμένου να αποφευχθεί η εμπόλεμη ζώνη. Μια άλλη σημαντική πηγή χρηματοδότησης στην Ονδούρα είναι το USAID, που παρέχει πάνω από 50 εκατομμύρια δολάρια ετησίως για προγράμματα «προώθησης της δημοκρατίας», το οποίο γενικά στηρίζει ΜΚΟ και πολιτικά κόμματα που είναι υπέρ των συμφερόντων των ΗΠΑ, όπως έγινε και στη Βενεζουέλα, τη Βολιβία και άλλες χώρες στην περιοχή. Το Πεντάγωνο επίσης διατηρεί μια στρατιωτική βάση στο Σότο Κάνο της Ονδούρας, με 500 περίπου στρατιώτες και πολυάριθμα μαχητικά αεροσκάφη και αεροπλάνα.
Η υπουργός Εξωτερικών Ρόδας δήλωσε ότι επιχείρησε επανειλημμένα να έρθει σε επαφή με τον Αμερικανό Πρέσβη στην Ονδούρα Ούγκο Γιόρενς, ο οποίος δεν απάντησε σε καμία από τις κλήσεις της μέχρι στιγμής. Ο τρόπος λειτουργίας του πραξικοπήματος καθιστά ξεκάθαρη την ανάμιξη της Ουάσινγκτον. Ούτε ο στρατός της Ονδούρας, του οποίου το μεγαλύτερο μέρος εκπαιδεύεται από δυνάμεις των ΗΠΑ, ούτε η πολιτική και οικονομική ελίτ θα δρούσαν για να εκδιώξουν έναν δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο αν δεν είχαν την ενίσχυση και υποστήριξη της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Ο πρόεδρος Σελάγια δεχόταν αυξανόμενα επιθέσεις από τις συντηρητικές δυνάμεις της Ονδούρας για τις ενισχυόμενες σχέσεις του με τις χώρες της ALBA και, συγκεκριμένα, με τη Βενεζουέλα και τον πρόεδρο Τσάβες. Πολλοί θεωρούν ότι το πραξικόπημα εκτελέστηκε ως μια μέθοδος διασφάλισης ότι η Ονδούρα δεν θα εξακολουθήσει να συνδέεται με πιο αριστερές και σοσιαλιστικές χώρες της Λατινικής Αμερικής.