Δριμεία κριτική για το γερμανικό παρελθόν του Πάπα

Τα πυρά μερίδας Ισραηλινών αξιωματούχων δέχτηκε ο Πάπας Βενέδικτος ο 16ος ο οποίος επισκέφθηκε την Τρίτη τα ιερά μνημεία των δύο κοινοτήτων της Ιερουσαλήμ και για πρώτη φορά το Θόλο του Βράχου στην Πλατεία των Τζαμιών.
Η επίσκεψη του Πάπα περιελάμβανε προσκύνημα στο Τείχος των Δακρύων, μπροστά από το οποίο στάθηκε όρθιος για λίγα λεπτά με τα χέρια ενωμένα και τοποθέτησε ένα χαρτάκι όπου ήταν γραμμένη μια προσευχή από το Βιβλίο των Θρήνων σε μια σχισμή ανάμεσα στις πέτρες.
Στην προσευχή του, αναφέρθηκε γενικά "στα βάσανα και τον πόνο όλου του λαού σας σ' ολόκληρο τον κόσμο" και έκανε έκκληση για την ειρήνευση της Μέσης Ανατολής.
Στη συνέχεια ο ποντίφηκας μίλησε στη Μεγάλη Συναγωγή της Ιερουσαλήμ, ενώπιον των δύο Μεγάλων Ραβίνων, όπου επιβεβαίωσε την αμετάκλητη προσήλωση της.... καθολικής εκκλησίας στη συμφιλίωση με τους εβραίους. "Σήμερα μού προσφέρθηκε η δυνατότητα να επαναλάβω ότι η καθολική εκκλησία είναι αμετάκλητα προσηλωμένη στον δρόμο, ο οποίος επελέγη από τη 2η Οικουμενική Σύνοδο του Βατικανού υπέρ μιας πραγματικής και διαρκούς συμφιλίωσης με τους χριστιανούς και τους εβραίους", δήλωσε.
"Οπως το διατύπωσε σαφώς η Nostra Aetate (Διακήρυξη για τις Σχέσεις της Εκκλησίας με μη χριστιανικά θρησκεύματα), η Εκκλησία συνεχίζει να εκτιμά την κοινή στους χριστιανούς και τους εβραίους κληρονομιά και επιθυμεί αμοιβαία και όλο και βαθύτερη κατανόηση και σεβασμό μέσω των θεολογικών και βιβλικών μελετών, καθώς και του αδελφικού διαλόγου", είπε αναφερόμενος στην απόφαση της 2ης Οικουμενικής Συνόδου του Βατικανού που ήρε την κατηγορία περί θεοκτονίας εναντίον των εβραίων.
Δριμύ κατηγορώ
Αντιδρώντας στις αναφορές του Πάπα, ο πρόεδρος του ισραηλινού κοινοβουλίου, Ρόιβιν Ρίβλιν κατηγόρησε τον γεννημένο στη Γερμανία ποντίφηκα ότι αδιαφόρησε για τα βάσανα των εβραίων κατά το Ολοκαύτωμα.
Αναφερόμενος στη συμμετοχή του Βενέδικτου κατά την εφηβεία του στη Χιτλερική Νεολαία και στη θητεία του στις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις, ο πρόεδρος της Κνεσέτ επέκρινε συγκεκριμένα τον Πάπα για την ομιλία του στο Γιαντ Βασέμ, το μνημείο του Ισραήλ για τα έξι εκατομμυρια εβραίους που σκοτώθηκαν στο Ολοκαύτωμα.
"Ήρθε και μας είπε, σαν να ήταν ιστορικός, κάποιος που κοιτάζει από το περιθώριο, για πράγματα που δεν θα έπρεπε να είχαν συμβεί. Τι μπορεί να κάνει κανείς; Ήταν μέρος των πραγμάτων αυτών", δήλωσε ο Ρίβλιν στο ισραηλινό ραδιόφωνο.
Στην τελετή στο Γιαντ Βασέμ, ο πάπας μίλησε για τη "φρικτή τραγωδία του Ολοκαυτώματος", όμως απογοήτευσε μερικούς εβραίους θρησκευτικούς ηγέτες που δήλωσαν ότι θα έπρεπε να ζητήσει συγγνώμη, ως Γερμανός και ως χριστιανός, για τη γενοκτονία. Αρθρογράφος ισραηλινής εφημερίδας τον περιέγραψε ως "απόμακρο, σχεδόν ψυχρό".
Σε μια προσπάθεια να υπερασπιστεί τον Πάπα, ο Αρχιραβίνος του Ισραήλ Γιόνα Μέτζγκερ δήλωσε ότι είναι βέβαιος πως ο ποντίφικας προσυπογράφει την προσευχή που είχε κάνει πριν από εννέα χρόνια στο Τείχος των Δακρύων ο πάπας Ιωάννης Παύλος 2ος και κατά την οποία είχε ζητήσει από τον Θεό συγχώρεση για τα βάσανα στα οποία υποβλήθηκαν οι εβραίοι ανά τους αιώνες.
Ο Ρίβλιν από την άλλη δήλωσε πως "με τον δέοντα σεβασμό προς την Αγία Έδρα, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το βάρος που φέρει, ως νεαρός Γερμανός που εντάχθηκε στην Χιτλερική Νεολαία και ως ένα πρόσωπο που εντάχθηκε στο στρατό του Χίτλερ, ο οποίος ήταν ένα εργαλείο στην εξόντωση" των εβραίων.
Σκληρή απάντηση από το Βατικανό
Απαντώντας στις επικρίσεις ο εκπρόσωπος του Βατικανού, Φεντερίκο Λομπάρντι, διέψευσε όσα ανέφεραν ο πρόεδρος της ισραηλινής Βουλής και τα μέσα ενημέρωσης, τονίζοντας ότι ο Βενέδικτος δεν ανήκε ποτέ στη Χιτλερική Νεολαία. "Θα ήθελα να διευκρινίσω σχετικά με τα ψέμματα τα οποία γράφτηκαν από τον ισραηλινό και διεθνή Τύπο. Αυτός (ο Πάπας) δεν ήταν ποτέ στο κίνημα αυτό. Δεν ήταν ποτέ στο κίνημα αυτό της νεολαίας που συνδέθηκε ιδεολογικά με τον ναζισμό", σημείωσε ο Λομπάρντι.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο Πάπας όταν ήταν νέος "είχε στρατολογηθεί ενάντια στη θέλησή του σε μονάδα της αντιαεροπορικής άμυνας που ήταν επιφορτισμένη με την προστασία πόλεων". "Όλα βρίσκονται στη βιογραφία του", συνέχισε.
Ο Λομπάρντι επέμεινε επίσης στο γεγονός ότι εκείνη την εποχή ο Γιόζεφ Ράτσινγκερ ήταν "ένας νεαρός σπουδαστής ιερατικής σχολής, ο οποίος υπηρετούσε σε μονάδα της αντιαεροπορικής άμυνας".
"Για σύντομη περίοδο, κρατήθηκε από τους Αμερικανούς στο τέλος του πολέμου και μετά τη σύντομη αυτή κράτηση, επέστρεψε στην ιερατική σχολή", επισήμανε.
Ο Λομπάρντι απέρριψε επίσης τις επικρίσεις που έγιναν στον Ποντίφικα όσον αφορά την ομιλία του τη Δευτέρα στο Γιάντ Βασέμ, το μνημείο του Ισραήλ για τα έξι εκατομμυρια εβραίους που σκοτώθηκαν στο Ολοκαύτωμα, λέγοντας ότι ο Πάπας έχει αναφερθεί στο θέμα της εθνικότητάς του πολλές φορές στο παρελθόν, κυρίως στη διάρκεια της επίσκεψής του στο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς το 2006.
"Δεν σκέφτηκε ότι κάθε φορά πρέπει να επαναλαμβάνει σε κάθε ομιλία του όλα τα σημεία για την τραγωδία του Ολοκαυτώματος", σημείωσε ο Λομπάρντι, απαντώντας σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου.
Το κύριο σημείο της ομιλίας του Πάπα στο Γιάντ Βασέμ αφορούσε στην ανάγκη διατήρησης της μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος και όχι "της λήθης", εξήγησε, σημειώνοντας ότι ήδη κατά την άφιξή του στο Ισραήλ ο Ποντίφικας είχε αναφερθεί στα 6 εκατομμύρια των εβραίων που σκοτώθηκαν στο Ολοκαύτωμα.
Βοήθεια ζήτησαν οι Παλαιστίνιοι
Νωρίτερα ο Βενέδικτος έγινε ο πρώτος Πάπας που επισκέπτεται τον Θόλο του Βράχου στην Πλατεία των Τζαμιών, τρίτο ιερό τόπο του Ισλάμ. "Σε έναν κόσμο θλιβερά κατακερματισμένο, αυτός ο ιερός τόπος χρησιμεύει ως κίνητρο και κινητοποιεί τους άνδρες και τις γυναίκες να ξεπεράσουν τις παρανοήσεις του παρελθόντος για να ανοίξει ο δρόμος για έναν ειλικρινή διάλογο με στόχο την οικοδόμηση ενός δίκαιου και ειρηνικού κόσμου για τις επόμενες γενιές", είπε.
"Ζητώ ταπεινά από τον παντοδύναμο να μας φέρει την ειρήνη και να ευλογήσει το σύνολο των αγαπημένων λαών της περιοχής αυτής. Ας προσπαθήσουμε να ζήσουμε σε ένα πνεύμα αρμονίας και συνεργασίας", τόνισε ενώπιον του μουφτή της Ιερουσαλήμ Μοχάμεντ Χουσέιν.
Ο μουφτής της Ιερουσαλήμ Μοχάμαντ Χουσέιν κάλεσε στη συνέχεια τον Βενέδικτο "να διαδραματίσει ενεργό ρόλο για τον τερματισμό της ισραηλινής επίθεσης κατά των Παλαιστινίων". "Η ειρήνη και η ασφάλεια, των οποίων στερείται η περιοχή αυτή εδώ και πολλές δεκαετίες, δεν θα μπορέσουν να εδραιωθούν παρά με το τέλος της ισραηλινής κατοχής και την ανάκτηση της ελευθερίας και των δικαιωμάτων από τον λαό μας", δήλωσε ο μουφτής διαβάζοντας το κείμενο επιστολής, την οποία έδωσε στη συνέχεια στον Πάπα.
"Προσδοκούμε από την αγιότητά σας ενεργό ρόλο για τον τερματισμό της ισραηλινής επίθεσης εναντίον του λαού μας, της γης και των ιερών μας τόπων, στην Ιερουσαλήμ, τη Γάζα και τη Δυτική Οχθη", είπε.
Ο Μεγάλος Μουφτής ζήτησε επίσης από τον Πάπα να μεσολαβήσει "ώστε να επιτραπεί στους Παλαιστίνιους, χριστιανούς και μουσουλμάνους , η πρόσβαση στους ιερούς τόπους της Ιερουσαλήμ, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να προσευχηθούν στην Πλατεία των Τζαμιών και στον Ναό της Αναστάσεως, δικαίωμα που τους έχει στερήσει το Ισραήλ".