Ανώμαλη προσγείωση για τις τράπεζες με μείωση κερδών που μπορεί να φθάσει έως και 35% το 2009Μεγάλη πτώση αναμένεται να πραγματοποιήσει η κερδοφορία των εγχωρίων τραπεζών το 2009. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αναλυτών, η μείωση των κερδών για τη φετινή χρήση θα κυμανθεί μεταξύ 15% και 35%, ενώ ιδιαίτερα δυσοίωνες είναι οι εκτιμήσεις για την πορεία των κερδών κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους.
Τα αποτελέσματα των τραπεζών θα βρεθούν στη μέγγενη όχι μόνον εξαιτίας της σημαντικής πτώσης των εσόδων στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια, αλλά και λόγω της μεγάλης αύξησης των καθυστερήσεων.
Ο πρώτος μεγάλος πονοκέφαλος για τις διοικήσεις..... των εμπορικών τραπεζών είναι τα καθαρά επιτοκιακά έσοδα, δηλαδή η διαφορά μεταξύ των επιτοκίων που δανείζονται οι τράπεζες (από καταθέτες, διατραπεζική κ. α.) και των επιτοκίων με τα οποία χορηγούν δάνεια σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Οι τράπεζες υπό την πίεση της έλλειψης ρευστότητας, προχώρησαν στο τελευταίο τρίμηνο του 2008 σε μια σφοδρή σύγκρουση για την προσέλκυση καταθέσεων κλειδώνοντας υψηλότοκες προθεσμιακές καταθέσεις, με τελικό αποτέλεσμα τη δυσανάλογη επιβάρυνση του κόστους χρήματος. Οι υπερβολές των τραπεζών, προσφέροντας καταθετικά επιτόκια της τάξης του 7%, προκάλεσαν τότε την έντονη αντίδραση της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) με τον διοικητή κ. Γεώργιο Προβόπουλο να απευθύνει αυστηρή προειδοποίηση ότι με την τακτική αυτή οι τράπεζες υπονόμευαν την αξιοπιστία τους. Η κατάσταση επιδεινώθηκε για τις τράπεζες μετά την επιθετική μείωση των επιτοκίων τους τελευταίους μήνες από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), επιβαρύνοντας περαιτέρω το επιτοκιακό μείγμα που συνθέτει το κόστος χρήματος για τις τράπεζες. Ηδη από το τελευταίο τρίμηνο του 2008, Eurobank, Alpha και Πειραιώς παρουσίασαν είτε στασιμότητα είτε μικρή πτώση των επιτοκιακών εσόδων. Καλύτερη εικόνα εμφάνισε η Εθνική, η οποία έχει το πλεονέκτημα της μεγάλης καταθετικής βάσης (μεγάλο μέρος της οποίας αφορά χαμηλότοκες καταθέσεις ταμιευτηρίου). Απώλειες θα υποστούν οι τράπεζες και από το σκέλος των εσόδων προμηθειώ, ν καθώς η μεγάλη πτώση των εργασιών στο πρώτο τρίμηνο δεν αφήνει κανένα περιθώριο αισιοδοξίας. Τα έσοδα από προμήθειες είχαν πάρει την κατιούσα ήδη από το τρίτο τρίμηνο του 2008.
Το δεύτερο μεγάλο μέτωπο απωλειών για τις εγχώριες τράπεζες είναι οι επενδύσεις στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η ραγδαία επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών στις γειτονικές χώρες έχει ανατρέψει ριζικά την εικόνα και από τα σημαντικά κέρδη που απέφεραν στις τράπεζες οι εργασίες στις χώρες της περιοχής πριν από την κρίση τώρα για το 2009 και το 2010 είναι πιθανό να καταγράψουν ζημίες.
Ωστόσο, τη μεγάλη διαφορά στο τελικό αποτέλεσμα θα κάνουν οι προβλέψεις για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Και εδώ δεν υπάρχουν περιθώρια αισιοδοξίας καθώς όλα τα στοιχεία δείχνουν σημαντική αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων τόσο στον τομέα της λιανικής όσο και στον τομέα των επιχειρήσεων, υποχρεώνοντας τις τράπεζες σε νέες μεγάλες προβλέψεις επιβαρύνοντας αντίστοιχα τα αποτελέσματά τους.
Υπενθυμίζεται ότι το 2008 οι τράπεζες υπερδιπλασίασαν τις προβλέψεις, λόγω της ραγδαίας επιδείνωσης της οικονομίας.
Τα αποτελέσματα των τραπεζών θα βρεθούν στη μέγγενη όχι μόνον εξαιτίας της σημαντικής πτώσης των εσόδων στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια, αλλά και λόγω της μεγάλης αύξησης των καθυστερήσεων.
Ο πρώτος μεγάλος πονοκέφαλος για τις διοικήσεις..... των εμπορικών τραπεζών είναι τα καθαρά επιτοκιακά έσοδα, δηλαδή η διαφορά μεταξύ των επιτοκίων που δανείζονται οι τράπεζες (από καταθέτες, διατραπεζική κ. α.) και των επιτοκίων με τα οποία χορηγούν δάνεια σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Οι τράπεζες υπό την πίεση της έλλειψης ρευστότητας, προχώρησαν στο τελευταίο τρίμηνο του 2008 σε μια σφοδρή σύγκρουση για την προσέλκυση καταθέσεων κλειδώνοντας υψηλότοκες προθεσμιακές καταθέσεις, με τελικό αποτέλεσμα τη δυσανάλογη επιβάρυνση του κόστους χρήματος. Οι υπερβολές των τραπεζών, προσφέροντας καταθετικά επιτόκια της τάξης του 7%, προκάλεσαν τότε την έντονη αντίδραση της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) με τον διοικητή κ. Γεώργιο Προβόπουλο να απευθύνει αυστηρή προειδοποίηση ότι με την τακτική αυτή οι τράπεζες υπονόμευαν την αξιοπιστία τους. Η κατάσταση επιδεινώθηκε για τις τράπεζες μετά την επιθετική μείωση των επιτοκίων τους τελευταίους μήνες από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), επιβαρύνοντας περαιτέρω το επιτοκιακό μείγμα που συνθέτει το κόστος χρήματος για τις τράπεζες. Ηδη από το τελευταίο τρίμηνο του 2008, Eurobank, Alpha και Πειραιώς παρουσίασαν είτε στασιμότητα είτε μικρή πτώση των επιτοκιακών εσόδων. Καλύτερη εικόνα εμφάνισε η Εθνική, η οποία έχει το πλεονέκτημα της μεγάλης καταθετικής βάσης (μεγάλο μέρος της οποίας αφορά χαμηλότοκες καταθέσεις ταμιευτηρίου). Απώλειες θα υποστούν οι τράπεζες και από το σκέλος των εσόδων προμηθειώ, ν καθώς η μεγάλη πτώση των εργασιών στο πρώτο τρίμηνο δεν αφήνει κανένα περιθώριο αισιοδοξίας. Τα έσοδα από προμήθειες είχαν πάρει την κατιούσα ήδη από το τρίτο τρίμηνο του 2008.
Το δεύτερο μεγάλο μέτωπο απωλειών για τις εγχώριες τράπεζες είναι οι επενδύσεις στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η ραγδαία επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών στις γειτονικές χώρες έχει ανατρέψει ριζικά την εικόνα και από τα σημαντικά κέρδη που απέφεραν στις τράπεζες οι εργασίες στις χώρες της περιοχής πριν από την κρίση τώρα για το 2009 και το 2010 είναι πιθανό να καταγράψουν ζημίες.
Ωστόσο, τη μεγάλη διαφορά στο τελικό αποτέλεσμα θα κάνουν οι προβλέψεις για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Και εδώ δεν υπάρχουν περιθώρια αισιοδοξίας καθώς όλα τα στοιχεία δείχνουν σημαντική αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων τόσο στον τομέα της λιανικής όσο και στον τομέα των επιχειρήσεων, υποχρεώνοντας τις τράπεζες σε νέες μεγάλες προβλέψεις επιβαρύνοντας αντίστοιχα τα αποτελέσματά τους.
Υπενθυμίζεται ότι το 2008 οι τράπεζες υπερδιπλασίασαν τις προβλέψεις, λόγω της ραγδαίας επιδείνωσης της οικονομίας.