Επαγγελματικός προσανατολισμός

Στην Μετά_Εφραϊμ εποχή

Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης

Πριν πεντακόσια περίπου χρόνια, ο Νικολό Μακιαβέλι έγραφε :Οι έντιμοι άνθρωποι παραμένουν πάντα φτωχοί» Ηταν η εποχή της φεουδαρχίας και είτε γεννιόσουν πλούσιος είτε γεννιόσουν φτωχός και παρέμενες φτωχός, δίχως καμία πιθανότητα κοινωνικής ανόδου. Η λεγόμενη κοινωνική κινητικότητα δεν υπήρχε καν σαν όρος. Κοινωνική Κινητικότητα και Ισότητα Ευκαιριών είναι όροι της σύγχρονης ανοιχτής και δημοκρατικής κοινωνίας. «Ισότητα ευκαιριών σημαίνει ότι το άτομο δεν συναντά άλλα εμπόδια στη ζωή του παρά μόνον όσα προκύπτουν από τα όρια των προσωπικών του ικανοτήτων. Αυτός είναι και ο κυριότερος λόγος που παιδιά γονιών που δεν ανήκουν στους οικονομικά ισχυρούς σπουδάζουν και δουλεύουν γιατί είναι οι μοναδικές διαδρομές κοινωνικής ανόδου, ιδιαίτερα δε σήμερα, στη λεγόμενη «Κοινωνία της Πληροφορίας και της Γνώσης». Αυτά μαθαίνουν τα παιδιά στο σχολείο στο μάθημα του επαγγελματικού προσανατολισμού και αυτά τους λέμε εμείς στο σπίτι ή αυτά τους λέγαμε μέχρι χθες.

Από τώρα, από την μετά-Εφραϊμ & μετά-Ρουσόπουλου εποχή, αν θέλουμε τα παιδιά μας να έχουν καλύτερη τύχη από εμάς, θα πρέπει να τους μάθουμε άλλα πράγματα. Οτι π.χ., σπουδάζουν και δουλεύουν μόνο οι έντιμοι-φτωχοί και οι βλάκες. Θα πρέπει να τους μάθουμε ότι υπάρχουν αποτελεσματικότεροι τρόποι επιτυχίας και μάλιστα δίχως κόπο. Ποιοι είναι αυτοί;

Το σεξ και ο γάμος – Η πιο εύκολη και προσφιλής μέθοδος. Σήμερα είναι πλέον της μόδας να βγάζουν οι γονείς «στο σφυρί» τα παιδιά τους, μέσα από τηλεπαιχνίδια και καλλιστεία ομορφιάς ή να τα προτρέπουν σε «κατά συνθήκην» γάμους.

Η πολιτική- καριέρα σε κόμματα της εξουσίας. Στη δημοκρατία, τουλάχιστον σε τριτοκοσμικές χώρες και σε χώρες, η καριέρα περνάει άμεσα ή έμμεσα, μέσα από κόμματα.

Η είσοδος σε λέσχες και δίκτυα συμφερόντων. – Ο Μέλβιλ Ντάλτον, διευθυντικό στέλεχος σε δύο μεγάλες εταιρείες στις ΗΠΑ, διαπίστωσε ότι ένας μεγάλος αριθμός ανώτερων διευθυντικών στελεχών, ήταν μέλη μιας μασονικής στοάς και μέλη ενός ιστιοπλοϊκού ομίλου. Αυτό που μέτρησε στην πρόσληψή τους ήταν το γεγονός ότι «ήταν δικοί μας άνθρωποι». ( βλέπε Melvill Dalton: Men Whi Manage-Fusions of Feeling and Theory in Administration, London, John Wiley & Sons, 1959). Μπορεί οι λέσχες αυτές να έχουν γίνει πλέον «του συρμού», εξακολουθούν όμως να αποτελούν λέσχες αλληλοστήριξης (π.χ.Tenisclub και γενικότερα λέσχες που συχνάζουν ομάδες οικονομικής και πολιτικής εξουσίας)

Η Απάτη ή η Διαχείριση Εντυπώσεων - Αν πάτε βράδυ σε εστιατόρια ή καφετέριες των ακριβότερων ξενοδοχείων της Αθήνας θα δείτε κάποιους παράξενους καλοντυμένους επισκέπτες να «κάνουν πιάτσα» ψαρεύοντας και πουλώντας δήθεν σημαντικές πληροφορίες, σε όσους «τα έχουν». Οι χαρακτήρες αυτοί υπάρχουν σε όλες τις χώρες και μετά την πτώση των πρώην σοσιαλιστικών χωρών είχαν μεταναστεύσει στις πρωτεύουσές τους. Ο αμερικανός κοινωνιολόγος Erving Goffman τους ονόμασε „Impression managers. ( Peter L. Berger – Brigitte Berger: Wir und die Gesellschaft, Rowolt Verlag, Hamburg 1976, σελ 120). Η κοινωνική κινητικότητα εδώ επιτυγχάνεται μέσα από τη χειραγώγηση συμβόλων κοινωνικού κύρους από απατεώνες. Ατομα, που διαθέτουν ικανότητες, του να «πουλάνε φύκια για μεταξωτές κορδέλες», πλησιάζουν άτομα που διαχειρίζονται δημόσια περιουσία και μέσα από δίκτυα αλληλοστήριξης λημαίνονται τον δημόσιο πλούτο.

Όλες αυτές οι παραπάνω τεχνικές κοινωνικής ανέλιξης είναι λίγο –πολύ γνωστές σε όλους αλλά λίγοι τις εφαρμόζουν. Μετά από όλα αυτά που ακούμε, που ακούνε οι νέοι μας τον τελευταίο καιρό, πιστεύω ότι θα γίνουν οι προσφιλέστεροι μέθοδοι κοινωνικής ανέλιξης. Εάν οι Εφραϊμ και οι Ρουσόπουλοι βγουν καθαροί από όλη αυτή την ιστορία αλλά δεν μας πείσουν για την αθωότητά τους, τότε ας προετοιμαστούμε σαν κοινωνία για το χειρότερο. Το «μάθε παιδί μου γράμματα» θα μεταμορφωθεί σε «μάθε παιδί μου κόλπα», η λέξη «Λαμόγιο» θα γίνει σύμβολο επιτυχίας ενώ η λέξη «Ευπατρίδης» θα μείνει μόνο στα λεξικά.