Στο διάστημα των 2 κρίσιμων εβδομάδων πριν το μοιραίο Eurogroup του Μαρτίου τουλάχιστον 3.6 δις ευρώ μετακινήθηκαν από διάφορους μεγαλοκαταθέτες στην Κύπρο, σύμφωνα με τα έγγραφα που ισχυρίζεται πως διαθέτει στην κατοχή του το Reuters. Συγκεκριμένες μάλιστα εταιρείες, δρούσαν ουσιαστικά ως το "μέσο" ξένων επενδυτών με έδρα περισσότερο την Μόσχα ή το Κίεβο, παρά την Λευκωσία...Μάλιστα οι λίστες που παρατίθενται δείχνουν ιδιαίτερα ξεκάθαρα το τί ακριβώς συνέβη λίγο πριν και κατά την διάρκεια της κρίσης του Μαρτίου, και πως η Κύπρος είχε καταστεί ένας φορολογικός παράδεισος, όπου με έναν πληθυσμό της τάξεως των 900.000 κατοίκων είχε συσσωρεύσει τραπεζικές καταθέσεις που ανέρχονταν στα 72 δις ευρώ, ήτοι 4 φορές πάνω από το ΑΕΠ της Μεγαλονήσου!
Τα έγγραφα τα οποία καταγράφουν 5.323 συναλλαγές και μέχρι τον Απρίλιο δεν είχαν δει το φως της δημοσιότητας και οι οποίες εδόθησαν στην Βουλή από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, περιλαμβάνουν μεταφορές κεφαλαίων από 100.000 ευρώ και πάνω από την Τράπεζα Κύπρου και την Λαϊκή Τράπεζα, ακριβώς 2 εβδομάδες πριν επέλθει η χρηματοπιστωτική κατάρρευση στις 16 Μαρτίου και η κυβέρνηση Αναστασιάδη αναγκαστεί να κλείσει τις τράπεζες, καθώς παράλληλα διεξάγονταν οι αγωνιώδεις διαπραγματεύσεις προκειμένου να επιτευχθεί μια διεθνής συμφωνία διάσωσης της οικονομίας.
Το Reuters προέβη σε ανάλυση των στοιχείων 129 εταιρειών που η κάθε μια από αυτές μετέφεραν 5 εκατ. ευρώ ή και μεγαλύτερα ποσά στην συγκεκριμένη αυτή περίοδο των 2 εβδομάδων, όπου συνολικά οι εκροές άγγιξαν τα 1.9 δις ευρώ! Μέχρι στιγμής από αυτές τις εταιρείες μόνο οι 95 έχουν πλήρως ταυτοποιηθεί.
Από τις 95 αυτές επιχειρήσεις, 34 σχετίζονται με την Ρωσία, 5 με την Ουκρανία και ακόμα 2 με το Καζακστάν. Οι υπόλοιπες περιλαμβάνουν εταιρείες με έδρα την Κύπρο, ακόμα και εταιρείες που προέρχονται από χώρες - φορολογικούς παραδείσους όπως τα νησιά Καϋμάν, οι βρετανικές Παρθένοι νήσοι, και οι Ολλανδικές Αντίλλες. Μάλιστα περισσότερες από τις μισές συναλλαγές πραγματοποιούντο σε δολλάρια.
Ο Μάικλ Μακιντάιρ, καθηγητής Νομικής και ειδικός σε θέματα φορολογίας στο Πανεπιστήμιο Γουέιν των ΗΠΑ, δήλωσε: "η συγκεκριμένη λίστα επιβεβαιώνει την φήμη της Κύπρου ως ενός φορολογικού παραδείσου και μιας οφσοροποιημένης οικονομίας, η οποία λειτουργούσε προς όφελος ανθρώπων, κυρίως ρωσικής καταγωγής που είχαν στην διάθεσή τους τεράστια χρηματικά ποσά, τα οποία τα τοποθετούσαν στις κυπριακές τράπεζες προκειμένου να αποφύγουν την φορολόγησή τους και υπό ένα καθεστώς χαλαρού ελεγκτικού μηχανισμού.
Παρόλο που οι συναλλαγές αυτές δείχνουν να σχετίζονται με τις μεταφορές χρηματικών ποσών εκτός Κύπρου, η έκθεση του Reuters δεν μπορούσε να διασταυρώσει προς τα που όδευσαν τα συγκεκριμένα κεφάλαια. Είναι πιθανόν κάποιες από αυτές τις μεταφορές να έγιναν εντός Κύπρου διατραπεζικά.
Εκροές καταθέσεων που έφυγαν εκτός Κύπρου, έπρεπε να τύχουν επαναχρηματοδότηση από κεφάλαια άμεσης ρευστότητας, τα οποία χορηγήθηκαν από την ΕΚΤ, αναφέρουν οι ειδικοί αναλυτές που χρησιομοποίησε το Reuters για να συντάξει την συγκεκριμένη έκθεση. Ουσιαστικά, η ΕΚΤ άρχισε να πληρώνει τα "σπασμένα" καταθετών, πολλοί εξ' αυτών ρωσικής καταγωγής, οι οποίοι μετακινούσαν τα κεφάλαιά τους από την Κύπρο, πριν προλάβει η κυβέρνηση της Κύπρου να τους εξαναγκάσει να συμμετάσχουν και αυτοί στο πακέτο διεθνούς οικονομικής διάσωσης της Μεγαλονήσου.
ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ
Καθώς άρχισαν οι μαζικές εκροές κεφαλαίων από την Κύπρο, με διακυμάνσεις, τον Ιανουάριο 1.7 δις ευρώ μετακινήθηκαν από τον νησί, με ακόμα 900 εκατ. να ακολουθούν τον μήνα Φεβρουάριο, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας.
Ο ρυθμός διαφυγής - εκροών κορυφώθηκε πλέον εν μέσω γενικευμένου πανικού και φημολογίας περί επικείμενης κατάρρευσης, με την Κύπρο να έχει απομείνει πλέον με ελάχιστους συμμάχους στην διεθνή κοινότητα, καθώς και τους διάφορους διακρατικούς και διεθνείς οργανισμούς να στρέφονται εναντίον της. Σαφέστατα τα στοχεία συνηγορούν στο ότι οι μεγαλύτερες μεταφορές κεφαλαίων πραγματοποιήθηκαν από εταιρείες που σχετίζονται με τον ένα ή τον άλλον τρόπο με την Ρωσία.
Μια από τις μεγαλύτερες εκροές ήταν αυτή που εμφανίστηκε στην λίστα υπό την επωνυμία UCP Industrial Holdings, και η οποία κατέγραψε μεταφορά κεφαλαίων ύψους 80.2 εκατ. ευρώ από την Τράπεζα Κύπρου στις 7 Μαρτίου. Η UCP Industrial Holdings αποτελεί τμήμα της United Capital Partners, μιας ρωσικών συμφερόντων επενδυτικής εταιρείας υπό την ηγεσία του Ίλια Σέρμποβιτς, με τζίρο που φτάνει τα 3.5 δις δολλάρια. Ο εν λόγω επιχειρηματίας υπήρξε πρώην επικεφαλής επενδύσεων στην Deutsche Bank (Γερμανική Τράπεζα) της Ρωσίας, ενώ στην παρούσα φάση εκτελεί χρέη διευθυντή του Δ.Σ. του Ρωσικού πετρελαϊκού κολοσσού Rosneft.
Σε δήλωσή του προς το Reuters ο Σέρμποβιτς ανέφερε πως ο όμιλος επιχειρήσεών του δραστηριοποιείται σε διάφορες χώρες και διαθέτει πολλές και διάφορες νομικές οντότητες, "εκ των οποίων κάποιες διαθέτουν λογαριασμούς και στην Κύπρο, χωρίς όμως να είναι οι βασικοί μας λογαριασμοί...".
Συνεχίζοντας ανέφερε ότι "οποισδήποτε σοβαρός επενδυτής δεν θα άφηνε σημαντικά ποσά στις κυπριακές τράπεζες για ένα πολύ απλό λόγο: Αν κάποιος δει το διάγραμμα τιμών της μετοχής της Τράπεζας Κύπρου, είχε φτάσει στο μηδέν πολλούς μήνες πριν από το πάγωμα και την κατάρρευση."
Ο ίδιος ανέφερε πως δεν μπορούσε να επιβεβαιώσει την συγκεκριμένη συναλλαγή που φαίνεται στην λίστα, και επανέλαβε πως οι εταιρείες του δεν διατηρούν καταθέσεις μεγάλων ποσών στην Κύπρο. Μάλιστα, η εκπρόσωπος της UCP ανέφερε πως η συγκεκριμένη καταχώρηση στην λίστα πρέπει να οφείλεται σε λάθος ή σε παραπληροφόρηση...
Στις 16 Μαρτίου η Κυπριακή Κυβέρνηση έκλεισε τις τράπεζες εν μέσω των διαπραγματεύσεων με την τρόικα των δανειστών και την ΕΕ. Μια μόλις ημέρα πριν μια εταιρεία με την επωνυμία Trellas Enterprises μετέφερε 2 δις ρούβλια, το εθνικό νόμισμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ήτοι 63.85 εκατ. δολλάρια εκτός της Τραπέζης Κύπρου. Το πλειοψηφικό πακέτο της Trellas Enterprises βρίσκεται στα χέρια του Μαξίμ Νογκότκοβ, ενός επιχειρηματία που έχει υπό τον έλεγχό του την "Svyaznoy", μια εκ των μεγαλυτέρων αλυσίδων κινητής τηλεφωνίας στην Ρωσία. Ο 36χρονος Νογκότκοβ βρίσκεται μάλιστα στην λίστα του Forbes διαθέτοντας καθαρή περιουσία της τάξεως των 1.3 δις δολλαρίων.
Ακόμη μια εταιρεία που καταδεικνύει την ρωσική εμπλοκή στην εκροή κεφαλαίων είναι η O1 Properties Limited, η οποία μετέφερε 10.1 εκατ. ευρώ από την Τράπεζα Κύπρου. Η εταιρεία ελέγχεται από τον Μπόρις Μιντς, Ρώσο πολιτικό που έγινε επιχειρηματίας.
ΣΚΛΗΡΗ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ
Σύμφωνα με την λίστα, στις 4 Μαρτίου καταθέτες απέσυραν 261 εκατ. ευρώ από τις 2 τράπεζες, ενώ αργότερα την ίδια ημέρα ο διαβόητος επικεφαλής του Eurogroup Γέρουν Ντίισελμπλουμ, ερωτήθηκε για το κατά πόσον η διάσωση της Κύπρου θα επηρέαζε τους τραπεζικούς καταθέτες. Δεν μπόρεσε να δώσει μια σαφή απάντηση, παρά την θέση ευθύνης που κατέχει, με αποτέλεσμα την επόμενη ημέρα να καταγράφεται εκροή κεφαλαίων της τάξεως των 315 εκατ. ευρώ.
Οι κάτοχοι τραπεζικών λογαριασμών στις 5 Μαρτίου υπέστησαν έναν περαιτέρω νευρικό κλονισμό όταν ο Κεντρικός Τραπεζίτης, Πανίκος Δημητριάδης δημοσίως επιβεβαίωσε για πρώτη φορά ότι οι καταθέτες ενδέχεται να χάσουν ένα μικρό τμήμα των καταθέσεών τους.
Τοιουτοτρόπως, μέσα στις επόμενες 2 ημέρες οι μεταφορές κεφαλαίων ανήλθαν στα 342 εκατ. και 491 εκατ. ευρώ αντιστοίχως... Στο τελευταίο ποσό πρέπει να συμπεριληφθούν και τα 80.2 εκατ. ευρώ που απέσυρε η UCP Industrial Holdings.
ΟΙ ΕΚΤΟΣ ΡΩΣΙΑΣ...
Με τους φόβους μιας επικείμενης κατάρρευσης να κορυφώνονται οι Ρώσοι μεγαλοκαταθέτες δεν ήταν οι μόνοι που μετακίνησαν μεγάλα χρηματικά ποσά από την Κύπρο. Στην λίστα υπάρχουν και κυπριακών συμφερόντων εταιρείες, καθώς και μεμονωμένα άτομα, Κύπριοι και ξένοι υπήκοοι, καθώς και μερικές πασίγνωστες διεθνείς εταιρείες.
Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται η Apax Partners, ένας ιδιωτικός επενδυτικός όμιλος του Λονδίνου. Μια θυγατρική της Apax, η Mauritius Holdco Ltd, μετέφερε κεφάλαια ύψους 68.8 εκατ. ευρώ από την Τράπεζα Κύπρου στις 8 Μαρτίου. Η εκπρόσωπος της Apax Partners, επιβεβαίωσε πως η Apax Mauritius Holdco είναι θυγατρική της εταιρεία, αλλά αρνήθηκε να προβεί σε οποιοδήποτε περαιτέρω σχολιασμό.
ΟΙ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ
Παρά το γεγονός πως στις λίστες υπάρχουν κάποιες άμεσα αναγνωρίσιμες εταιρείες, παράλληλα εντύπωση προκαλεί η πολύπλοκη δομή και φύση αρκετών από τις καταχωρημένες εταιρείες.
Η Glenidge Trading, η οποία μετέφερε 22.5 εκατ. ευρώ εκτός της Τρ. Κύπρου, είναι καταχωρημένη στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους, έναν ακόμη φορολογικό παράδεισο, ο οποίος συχνά προτιμάται, καθώς διέπεται από το βρετανικό νομικό σύστημα, το οποίο διακρίνεται για την έλλειψη διαφάνειάς του.
Σύμφωνα πάντα με το Reuters, επικαλούμενο τοπικές πηγές τόσο στην Κύπρο, όσο και στην Ουκρανία, αλλά και πηγές από την αγορά, η Glenidge υπήρξε το μέσον δια του οποίου μια κυπριακή εταιρεία η DCH Investment UA Limited, απέκτησε μερίδια φέτος στον όμιλο εμπορικών κέντρων Karavan group, που εδρεύει στην Ουκρανία.
Με την σειρά της η DCH Investment UA Limited ελέγχεται από έναν από τους πλουσιότερους Ουκρανούς, τον Αλεξάντρ Γιαροσλάβσκι, σύμφωνα με τις ίδιες οικονομικές πηγές. Εκπρόσωπος του Γιαροσλάβσκι δεν απάντησε σε κανένα αίτημα για σχολιασμό που αφορά στην Glenidge και την επίμαχη μεταφορά χρημάτων από την Κύπρο.
Κάποιες εταιρείες που πραγματοποίησαν μερικές από τις μεγαλύτερες μεταφορές κεφαλαίων δεν μπορούν ακόμη να εντοπιστούν. Σε αυτές συμπεριλαμβάνεται η Jarlath Limited, η οποία μετέφερε 76 εκατ. ευρώ, και η Accent Delight International, με μεταφορές κεφαλαίων της τάξεως των 27 εκατ. ευρώ.
Ακόμα στην λίστα υπάρχει η Rangeley Services Limited, η οποία μετέφερε 9.3 εκατ. ευρώ από την Τράπεζα Κύπρου στις 15 Μαρτίου! Μια εταιρεία με την αυτή επωνυμία είναι καταγεγραμμένη σε διεύθυνση του Ηνωμένου Βασιλείου κοντά στο Λιντς και ιδιοκτήτης της φέρεται να είναι κάποιος Τζέισον Ρανγκελέϊ (Rangeley), και ο οποίος στα εταιρικά μητρώα έχει καταχορηθεί ως "υπεργολάβος γεωργίας"...
Όμως ερωτηθείς για την μεταφορά κεφαλαίων ύψους 9.3 εκατ. ευρώ ο ίδιος ο κ. Ρανγκελέϊ δήλωσε πως δεν έχει καμία απολύτως σχέση με το πρόσωπο αυτό, συμπληρώνοντας : "Δεν είμαι εγώ ... αν και εύχομαι να ήμουν."
Ο Ρανγκελέϊ, αυτοαπασχολούμενος γεωργός στο επάγγελμα, ανέφερε πως δημιούργησε την εταιρεία του, προκειμένου να αγοράσει μερικά αρνιά. "Δεν κατάφερα τίποτα!", συμπλήρωσε, αναφέροντας πως η εταιρεία του είναι εν υπνώσει... Βέβαια παραμένει ασαφές ποιος είναι ο ιδιοκτήτης της εταιρείας που εμπλέκεται στην μεταφορά χρημάτων από την Κύπρο...
Όπως επίσης φυσικά παραμένει ασαφές και το πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινήθηκαν οι ιθύνοντες του τόπου, που δεν στάθηκαν ικανοί να αποτρέψουν την εμφάνιση τέτοιων νοσηρών φαινομένων, που εν τέλει καλείται να πληρώσει ο κυπριακός ελληνισμός...
Πηγή: Reuters