Θορυβημένη η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και περισσότερο από ένα μήνα, λόγω της ανίχνευσης DNA αλόγου σε προϊόντα που διακινήθηκαν σε σούπερ μάρκετ της Ιρλανδίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και άλλων χωρών. Πριν λίγες μέρες υπήρξε μια προληπτική απόσυρση και στην Ελλάδα. Έχουμε λόγους να ανησυχούμε κι αν ναι, γιατί;
Εν τω μεταξύ, σε δημοσίευμα του Guardian της Τρίτης 20 Φεβρουαρίου γίνεται αναφορά στα στατιστικά της Eurostat σχετικά με την αγορά του κρέατος των......
«ιπποειδών» (Equidae), όπως αναφέρονται ομαδοποιημένα το κρέας του αλόγου, του γαϊδάρου, του μουλαριού. Σύμφωνα με τα στοιχεία, στην Ελλάδα το 2012 εισήχθησαν περίπου 7,5 τόνοι, για την ακρίβεια 7.430 κιλά κρέατος ιπποειδών από Βουλγαρία, Ρουμανία και Ισπανία. Πολύ μικρό το νούμερο, απέναντι στις ποσότητες που εισήχθησαν σε Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Ολλανδία.
Τι απέγιναν αυτά τα κιλά; Θα το δούμε σε λιγάκι, αφού πρώτα δούμε την ιστορία από την αρχή.
Στις 15.01.2013 η Ιρλανδική Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (FSAI) δημοσίευσε τα ευρήματα ελέγχων σύμφωνα με τα οποία διαπιστώθηκε η ύπαρξη DNA αλόγου σε μοσχαρίσια μπιφτέκια (beef burgers) που είχαν
παραχθεί από τις επιχειρήσεις Silvercrest Foods και Liffey Meats Ltd στην Ιρλανδία και Anglo Beef Processors t/a Dalepak Foods Hambleton DC στο Ηνωμένο Βασίλειο. Τα παραπάνω προϊόντα είχαν διακινηθεί σε Ιρλανδία και Ηνωμένο Βασίλειο από τις αλυσίδες λιανικής Tesco, Lidl, Aldi, Dunnes Stores και Iceland.
Ο ΕΦΕΤ επικοινώνησε με τις αρχές τόσο σε Ιρλανδία όσο και σε Ηνωμένο Βασίλειο, από τις οποίες ενημερώθηκε ότι τα εν λόγω προϊόντα δεν έχουν διακινηθεί στην ελληνική αγορά. Στις 7 και 8 Φεβρουαρίου οι εταιρείες Findus και Aldi απέσυραν στο Ηνωμένο Βασίλειο κατεψυγμένα γεύματα με μοσχαρίσιο κρέας επειδή ανιχνεύθηκε σε αυτά DNA αλόγου, τα οποία είχαν προμηθευθεί από τη γαλλική εταιρεία Comigel. Στις 11 Φεβρουαρίου δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του BBC ρεπορτάζ σύμφωνα με το οποίο επτά αλυσίδες γαλλικών super market, μεταξύ των οποίων και η Carrefour, απέσυραν κατεψυγμένα γεύματα με μοσχαρίσιο κρέας. Κατόπιν επικοινωνίας με τις αρχές της Γαλλίας και τη σχετική ενημέρωση από εκείνες, ανακοινώθηκε ότι η Carrefour απέσυρε προληπτικά από την ελληνική αγορά τα προϊόντα που είχαν παραχθεί από την Comigel για λογαριασμό της (λαζάνια και κανελόνια μπολονέζ).
Στις 13 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε έκτακτη σύσκεψη των υπουργών Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να αποφασιστεί η γενίκευση των ελέγχων DNA σε επεξεργασμένα τρόφιμα. Ο Επίτροπος την Υγεία και την Πολιτική των Καταναλωτών, Τόνιο Μποργκ, έκανε λόγο για «δόλο» στο θέμα της διακίνησης του κρέατος αλόγου.
Πριν λίγες ημέρες κι ενώ η Ευρώπη βοούσε, στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ανακάλυψαν ότι μέσα στο 2012 διακινήθηκαν –βάσει τιμολογίων- αυτοί οι 7,5 τόνοι κρέατος ιπποειδών κι άρχισαν να τους αναζητούν. Από τα τιμολόγια φάνηκε ότι η εισαγωγή και η διακίνηση έγινε από μεγαλέμπορο κρεάτων. Ο ΕΦΕΤ, αρμόδιος φορέας –μεταξύ άλλων- για να τηρεί μητρώο επιχειρήσεων τροφίμων, να διενεργεί και να συντονίζει τους ελέγχους ασφαλείας των τροφίμων ανέλαβε δράση. Οι έλεγχοι συνεχίζονται προκειμένου να εντοπιστούν οι αγοραστές του κρέατος των ιπποειδών, ενώ υπάρχει πιθανότητα κάποιες ποσότητες να έχουν εξαχθεί. Προς το παρόν δεν υπάρχουν ανακοινώσεις ή πληροφορίες που έχουν καταλήξει οι 7,5 τόνοι.
Σύμφωνα με την τελευταία –από 11 Φεβρουαρίου- ανακοίνωση του ΕΦΕΤ, «τόσο οι Ιρλανδικές όσο και οι αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου θεωρούν ότι από τα μέχρι τώρα στοιχεία δεν προκύπτει θέμα ασφάλειας από την κατανάλωση των εν λόγω προϊόντων. Ενδεικτικό δε είναι το γεγονός, ότι μέχρι σήμερα για το θέμα δεν έχει ενεργοποιηθεί το Σύστημα Ταχείας Ειδοποίησης για την Ασφάλεια των Τροφίμων (RASFF) της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Εφόσον, λοιπόν, δεν προκύπτει θέμα ασφαλείας, που βρίσκεται το πρόβλημα; Τα ζητήματα είναι δύο: α) Υπάρχει υποψία ότι στο DNA αλόγου που ανιχνεύτηκε υπάρχει η απαγορευμένη για τον άνθρωπο αντιφλεγμονώδης ουσία φενυλβουταζόνη. β) Στα προϊόντα που αποσύρθηκε δεν αναγράφεται η ύπαρξη κρέατος ιπποειδών, όπως επιβάλλει η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι ασφαλές για κατανάλωση το κρέας των ιπποειδών; Ναι, εφόσον έχουν τηρηθεί οι προδιαγραφές ασφαλείας όπως και σε κάθε είδος κρέατος. Εφόσον τα ζώα έχουν σφαγιαστεί σε ειδικά σφαγεία ιπποειδών. Απαγορεύεται να σφάζονται στα σφαγεία των βοοειδών, των χοιρινών και των αμνοεριφίων. Για τα πουλερικά υπάρχουν τα πτηνοσφαγεία.
Και τώρα τι γίνεται; Με έγγραφο που έφτασε στις Περιφέρειες, ζητείται η συνεργασία με τον ΕΦΕΤ και η διενέργεια ελέγχων. Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, το έγγραφο έφτασε τη Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου.
Πόσο ασφαλής μπορεί να νιώθει ο καταναλωτής; «Πολύ πιο ασφαλής από κάθε άλλη φορά» διαβεβαιώνουν πηγές από τον ΕΦΕΤ. «Κάνουμε ότι μπορούμε ενώ φροντίζουμε να κοιτάμε και τους αναδυόμενους κινδύνους».
Τι γίνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Σε κάποιες χώρες έχουν γίνει προληπτικές ανακλήσεις προϊόντων ενώ σε όλες τις χώρες οι αρχές διενεργούν ελέγχους ενώ πέφτουν υποψίες στη Ρουμανία για διακίνηση μολυσμένου κρέατος. Ωστόσο, τα σφαγεία στη χώρα είναι εγκεκριμένα από την ΕΕ.
Γιατί γίνονται τεστ DNA στο κρέας; Η Ιρλανδία είναι η πρώτη χώρα της ΕΕ που ξεκίνησε τους ελέγχους DNA προκειμένου να εντοπίζει τα γενετικά μεταλλαγμένα τρόφιμα. Στη συνέχεια επέκτεινε τους ελέγχους στο κρέας, πρακτικά που δείχνει ότι θα υιοθετηθεί από την ΕΕ.
Κάτι θετικό; Ναι. Ότι από εδώ και πέρα, όσοι νόθευαν τον κιμά με κρέας ιπποειδών αναμένεται να είναι πολύ πιο διστακτικοί. Κοινώς, τους χάλασε η σούπα.
Και τι μένει; Το ερώτημα. Που πήγαν οι 7,5 τόνοι κρέατος που ήρθαν στην Ελλάδα;