Γράφει ο Ευθύλογος
Αρχικά πρέπει να αποσαφηνιστούν τρία πράγματα:
Α) Για την κατανόηση της ανάρτησης είναι απαραίτητο να ανατρέξετε στο κείμενο με τις δέκα ερωτήσεις. (εδώ)
Β) Παρόλο που πολλές ερωτήσεις είναι ρητορικές, θεωρήσαμε σκόπιμο, οι απαντήσεις να μην έχουν καμιά σχέση με ρητορεία. Για τούτο και παραπέμπουμε σε αξιόπιστες ιστοσελίδες. (κατά το δυνατόν)
Γ) Η έννοια χρέος είναι δισυπόστατη.
Η μια υπόσταση του χρέους είναι το ποσόν που χρωστάει το κράτος στους δανειστές του. Αυτό λέγεται Δημόσιο Χρέος.
Η άλλη υπόσταση του χρέους είναι το ιδιωτικό χρέος δηλ. το ποσόν που χρωστάνε τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις μεταξύ τους ή στις τράπεζες.
Τους δανειστές της Ελλάδας (και της κάθε χώρας), τους......
ενδιαφέρει το Δημόσιο
Χρέος κι όχι το ιδιωτικό χρέος. Αυτό είναι εσωτερική υπόθεση του κάθε κράτους
και ίσως μάλιστα να επιδιώκεται η αύξηση αυτού του εσωτερικού χρέους με την
πονηρή σκέψη ότι «αν το Χ νοικοκυριό χρωστάει, θα αναγκαστούν τα μέλη του
νοικοκυριού να δουλέψουν περισσότερο για να εξοφλήσουν. Άρα θα συμβάλουν στην
επιδιωκόμενη μεγέθυνση της Οικονομίας». [1] Α) Για την κατανόηση της ανάρτησης είναι απαραίτητο να ανατρέξετε στο κείμενο με τις δέκα ερωτήσεις. (εδώ)
Β) Παρόλο που πολλές ερωτήσεις είναι ρητορικές, θεωρήσαμε σκόπιμο, οι απαντήσεις να μην έχουν καμιά σχέση με ρητορεία. Για τούτο και παραπέμπουμε σε αξιόπιστες ιστοσελίδες. (κατά το δυνατόν)
Γ) Η έννοια χρέος είναι δισυπόστατη.
Η μια υπόσταση του χρέους είναι το ποσόν που χρωστάει το κράτος στους δανειστές του. Αυτό λέγεται Δημόσιο Χρέος.
Η άλλη υπόσταση του χρέους είναι το ιδιωτικό χρέος δηλ. το ποσόν που χρωστάνε τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις μεταξύ τους ή στις τράπεζες.
Τους δανειστές της Ελλάδας (και της κάθε χώρας), τους......
Πολλές φορές δεν αποσαφηνίζουμε αν τα στοιχεία που παραθέτουμε, αφορούν στο Δημόσιο Χρέος ή στο άθροισμα Δημοσίου και ιδιωτικού χρέους, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σύγχυση. «Τούτων τεθέντων» συνεχίζουμε.
Απάντηση στην 1η
ερώτηση
Μια ματιά στον πίνακα της Eurostat (εδώ) κι (εδώ) αποδεικνύει την σύγχυση που μπορεί να προκύψει ακριβώς γιατί δεν αποσαφηνίζουμε τι εννοούμε.
Ενδεικτικά το Λουξεμβούργο έχει ποσοστό Δημοσίου Χρέους 18,5 % ενώ όπως είναι γραμμένο στην ανάρτηση, ίσως δημιουργεί την εντύπωση ότι έχει μεγαλύτερο ποσοστό χρέους από εμάς, δηλ. πάνω από 140%!!
Βλέπουμε ότι κανένας στην Ευρώπη δεν έχει μεγαλύτερο ποσοστό δημόσιου χρέους από εμάς.
Αν κάποιος θέλει κι άλλα στοιχεία μέχρι και το 2010 μπορεί να ανατρέξει στη διεύθυνση (εδώ). (Πρόκειται για επίσημη ιστοσελίδα της Eurostat. Συνεπώς αγνοείστε ενδεχόμενο μήνυμα κινδύνου για τον υπολογιστή σας) Αν «τρέξετε» λίγο το αρχείο, στην 4η σελίδα θα βρείτε τον Πίνακα με τίτλο:
GDP, government deficit/surplus and debt in the EU (in national currencies) δηλ ΑΕΠ, δημοσιονομικό έλλειμμα / πλεόνασμα και δημόσιο χρέος στην ΕΕ (σε εθνικό νόμισμα) όπου μπορεί ο καθένας να βρει τις απαραίτητες πληροφορίες. Με ένα δημόσιο χρέος 18,5% οι δανειστές δεν έχουν κανένα λόγο να ανησυχούν. Αντίστοιχα συμβαίνουν και με τα άλλα κράτη.
Απάντηση στην 2η
ερώτηση:
Αν ζήσουμε κι εμείς στο επίπεδο που ζουν στο Αφγανιστάν, σε δυο χρόνια το χρέος θα μηδενιστεί. Όποιος θέλει μπορεί να βρει στοιχεία για το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των Αφγανών (Κάτω από 1000 $) (εδώ)
Αν ζήσουμε κι εμείς στο επίπεδο που ζουν στο Αφγανιστάν, σε δυο χρόνια το χρέος θα μηδενιστεί. Όποιος θέλει μπορεί να βρει στοιχεία για το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των Αφγανών (Κάτω από 1000 $) (εδώ)
Απάντηση
στην 3η ερώτηση:
Το δημόσιο χρέος του Κουβέιτ είναι 7,2%, όχι 29% (εδώ)
Και προφανώς οποιαδήποτε αναφορά σε αυτά τα κράτη πρέπει να γίνεται με επιφύλαξη αφού διοικούνται από σεΐχηδες, πρίγκιπες και εμίρηδες που ενδεχομένως να ενδιαφέρονται περισσότερο για τα χαρέμια τους παρά για τους υπηκόους τους.
Το δημόσιο χρέος του Κουβέιτ είναι 7,2%, όχι 29% (εδώ)
Και προφανώς οποιαδήποτε αναφορά σε αυτά τα κράτη πρέπει να γίνεται με επιφύλαξη αφού διοικούνται από σεΐχηδες, πρίγκιπες και εμίρηδες που ενδεχομένως να ενδιαφέρονται περισσότερο για τα χαρέμια τους παρά για τους υπηκόους τους.
Απάντηση
στην 4η ερώτηση:
Η Ελβετία δεν έχει 271% Δημόσιο χρέος αλλά 55% το 2010 και 52,7% το 2011 (εκτίμηση) (εδώ) [Στη γραμμή Public debt (General government gross debt as a % of GDP)]
Φυσικά η σύγκριση αμοιβών χωρίς αναφορά στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ της κάθε χώρας, δεν έχει κανένα νόημα.
Η Ελβετία δεν έχει 271% Δημόσιο χρέος αλλά 55% το 2010 και 52,7% το 2011 (εκτίμηση) (εδώ) [Στη γραμμή Public debt (General government gross debt as a % of GDP)]
Φυσικά η σύγκριση αμοιβών χωρίς αναφορά στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ της κάθε χώρας, δεν έχει κανένα νόημα.
Απάντηση (και σχόλιο) στην 5η
ερώτηση:
Το Δημόσιο Χρέος της Νορβηγίας δεν είναι 143% αλλά 45,2% (εδώ) και μέχρι
55% σε προηγούμενα χρόνια.
Σχόλιο: Σχετικά με το παράδειγμα του «γνωστού».
Α) Η Νορβηγία έχει ένα από τα υψηλότερα κατά κεφαλήν ΑΕΠ και η οικονομία της είναι σε άριστη κατάσταση. (εδώ) Συνεπώς δεν πρέπει να μας εκπλήσσει ούτε ο μισθός των 2500 €, ούτε το επίδομα ανεργίας των 1700 €.
Β) Ευτυχώς είναι «γνωστός» και όχι «φίλος». (Γιατί τότε θα ίσχυε το όμοιος ομοίω κλπ). Οι Νορβηγοί δεν συνηθίζουν να εξαπατούν το κράτος τους και ακριβώς γι αυτό τον πίστεψαν. Δεν τους πέρασε από το νου ότι κάποιος κουτοπόνηρος βαλκάνιος θα υποκρίνονταν τον ψυχικά άρρωστο. Δεν ήξεραν οι άνθρωποι ότι στην Ελλάδα χορηγούμε συντάξεις σε πεθαμένους, ότι αγύρτες με γερακίσιο μάτι λαμβάνουν επίδομα ως τυφλοί, ότι πληρώνουμε καθηγητές Πανεπιστημίου που δεν εμφανίζονται ποτέ κλπ. κλπ. Συνεπώς ο «γνωστός» αποτελεί τυπική περίπτωση νεοελληνικού ερπετού.
Το Δημόσιο Χρέος της Νορβηγίας δεν είναι 143% αλλά 45,2% (εδώ) και μέχρι
55% σε προηγούμενα χρόνια.
Σχόλιο: Σχετικά με το παράδειγμα του «γνωστού».
Α) Η Νορβηγία έχει ένα από τα υψηλότερα κατά κεφαλήν ΑΕΠ και η οικονομία της είναι σε άριστη κατάσταση. (εδώ) Συνεπώς δεν πρέπει να μας εκπλήσσει ούτε ο μισθός των 2500 €, ούτε το επίδομα ανεργίας των 1700 €.
Β) Ευτυχώς είναι «γνωστός» και όχι «φίλος». (Γιατί τότε θα ίσχυε το όμοιος ομοίω κλπ). Οι Νορβηγοί δεν συνηθίζουν να εξαπατούν το κράτος τους και ακριβώς γι αυτό τον πίστεψαν. Δεν τους πέρασε από το νου ότι κάποιος κουτοπόνηρος βαλκάνιος θα υποκρίνονταν τον ψυχικά άρρωστο. Δεν ήξεραν οι άνθρωποι ότι στην Ελλάδα χορηγούμε συντάξεις σε πεθαμένους, ότι αγύρτες με γερακίσιο μάτι λαμβάνουν επίδομα ως τυφλοί, ότι πληρώνουμε καθηγητές Πανεπιστημίου που δεν εμφανίζονται ποτέ κλπ. κλπ. Συνεπώς ο «γνωστός» αποτελεί τυπική περίπτωση νεοελληνικού ερπετού.
Απάντηση στην 6η ερώτηση:
Πρώτον: Το Δημόσιο χρέος των ΗΠΑ είναι κάτι λιγότερο από 10,5 τρις $ και όχι 13,5 τρις. (εδώ)
Πρώτον: Το Δημόσιο χρέος των ΗΠΑ είναι κάτι λιγότερο από 10,5 τρις $ και όχι 13,5 τρις. (εδώ)
Δεύτερον: Το Δημόσιο χρέος του
Λουξεμβούργου είναι 8,3 δις και όχι 2 τρις. (εδώ) Και επειδή και τους αριθμούς ακόμη τους καταντήσαμε αναξιόπιστους ας ρίξουμε μια
ματιά και (εδώ)
Αν υπάρχουν διαφορές ας θεωρήσουμε το μεγαλύτερο σαν σωστό.
Τρίτον: Προφανώς οι δανειστές ανησυχούν για κάθε δάνειο αλλά σχετικά με τις ΗΠΑ που πράγματι το χρέος είναι τεράστιο, γνωρίζουν τα εξής:
α) Αν χρειαστεί, οι ΗΠΑ θα τυπώσουν κι άλλα δολάρια. (Πληθωριστικά αλλά πολύ καλλίτερα από το τίποτε. Άλλωστε δεν θα είναι η πρώτη φορά)
β) Η οικονομία των ΗΠΑ έχει κολοσσιαίο μέγεθος, ενώ το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι σχεδόν διπλάσιο από το δικό μας και οι τιμές βασικών αγαθών πολύ μικρότερες.
γ) Το υπέδαφος των ΗΠΑ είναι πλουσιότατο και το εκμεταλλεύονται μόνοι τους. Το ίδιο και το έδαφός τους. Εκεί σπέρνουν με το αεροπλάνο κι εμείς με τον «ντορβά» και το χέρι. Και τώρα τελευταία αποφεύγουμε και να σπείρουμε.
Εμείς και στην υποθετική περίπτωση που θα βρούμε πετρέλαιο (εκεί το έχουν σίγουρο) θα το μοιραστούμε με αυτούς που θα έχουν την τεχνογνωσία.
δ) Τα περιθώρια περιορισμού της δαπάνης στην Ελλάδα στένεψαν. Στις ΗΠΑ ακόμη σπαταλούν ασυλλόγιστα. Έχουν τεράστια περιθώρια να περιορίσουν δαπάνες αν χρειαστεί, αλλά ΔΕΝ το θέλουν γιατί πιστεύουν στην Οικονομία της κατανάλωσης.
ε) Αν κηρύξουν πτώχευση οι ΗΠΑ, θα κηρύξει πτώχευση όλος ο Δυτικός κόσμος. Είτε τα χάσουν είτε όχι τα δανεικά οι δανειστές, το ίδιο θα είναι.
Αν υπάρχουν διαφορές ας θεωρήσουμε το μεγαλύτερο σαν σωστό.
Τρίτον: Προφανώς οι δανειστές ανησυχούν για κάθε δάνειο αλλά σχετικά με τις ΗΠΑ που πράγματι το χρέος είναι τεράστιο, γνωρίζουν τα εξής:
α) Αν χρειαστεί, οι ΗΠΑ θα τυπώσουν κι άλλα δολάρια. (Πληθωριστικά αλλά πολύ καλλίτερα από το τίποτε. Άλλωστε δεν θα είναι η πρώτη φορά)
β) Η οικονομία των ΗΠΑ έχει κολοσσιαίο μέγεθος, ενώ το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι σχεδόν διπλάσιο από το δικό μας και οι τιμές βασικών αγαθών πολύ μικρότερες.
γ) Το υπέδαφος των ΗΠΑ είναι πλουσιότατο και το εκμεταλλεύονται μόνοι τους. Το ίδιο και το έδαφός τους. Εκεί σπέρνουν με το αεροπλάνο κι εμείς με τον «ντορβά» και το χέρι. Και τώρα τελευταία αποφεύγουμε και να σπείρουμε.
Εμείς και στην υποθετική περίπτωση που θα βρούμε πετρέλαιο (εκεί το έχουν σίγουρο) θα το μοιραστούμε με αυτούς που θα έχουν την τεχνογνωσία.
δ) Τα περιθώρια περιορισμού της δαπάνης στην Ελλάδα στένεψαν. Στις ΗΠΑ ακόμη σπαταλούν ασυλλόγιστα. Έχουν τεράστια περιθώρια να περιορίσουν δαπάνες αν χρειαστεί, αλλά ΔΕΝ το θέλουν γιατί πιστεύουν στην Οικονομία της κατανάλωσης.
ε) Αν κηρύξουν πτώχευση οι ΗΠΑ, θα κηρύξει πτώχευση όλος ο Δυτικός κόσμος. Είτε τα χάσουν είτε όχι τα δανεικά οι δανειστές, το ίδιο θα είναι.
Απάντηση στην 7η ερώτηση:
Ο Βασίλης έχει 100 € και τα δανείζει στον Χρήστο.
Ο Χρήστος δανείζει τα 100 € στον Γιώργο.
Ο Γιώργος δανείζει τα 100 € στον Νίκο.
Ο Νίκος δανείζει τα 100 € στον Σπύρο.
Ο Σπύρος ξαναδανείζει τα 100 € στον Βασίλη.
Έτσι με 100 € αρχικό κεφάλαιο, δημιουργήσαμε χρέος 500 €. Κι αν συνεχιστεί αυτό το «παιγνίδι» δημιουργείται πολλαπλάσιο χρέος
Αν λάβουμε υπόψη μας και το «λογιστικό χρήμα» των τραπεζών, καταλαβαίνουμε ότι είναι πολύ εύκολο οι πάντες να χρωστάνε στους πάντες. Άλλωστε το χρήμα σήμερα δεν εκφράζει το μέγεθος της παραγωγής. Το χρηματιστηριακό κεφάλαιο είναι πολλαπλάσιο του κεφαλαίου της πραγματικής οικονομίας. Εκεί παίζεται το μεγάλο παιγνίδι του χρέους.
Ο Βασίλης έχει 100 € και τα δανείζει στον Χρήστο.
Ο Χρήστος δανείζει τα 100 € στον Γιώργο.
Ο Γιώργος δανείζει τα 100 € στον Νίκο.
Ο Νίκος δανείζει τα 100 € στον Σπύρο.
Ο Σπύρος ξαναδανείζει τα 100 € στον Βασίλη.
Έτσι με 100 € αρχικό κεφάλαιο, δημιουργήσαμε χρέος 500 €. Κι αν συνεχιστεί αυτό το «παιγνίδι» δημιουργείται πολλαπλάσιο χρέος
Αν λάβουμε υπόψη μας και το «λογιστικό χρήμα» των τραπεζών, καταλαβαίνουμε ότι είναι πολύ εύκολο οι πάντες να χρωστάνε στους πάντες. Άλλωστε το χρήμα σήμερα δεν εκφράζει το μέγεθος της παραγωγής. Το χρηματιστηριακό κεφάλαιο είναι πολλαπλάσιο του κεφαλαίου της πραγματικής οικονομίας. Εκεί παίζεται το μεγάλο παιγνίδι του χρέους.
Απάντηση στην 8η ερώτηση:
Τώρα μπαίνουμε στο ψητό! Υπάρχει ένας πίνακας (εδώ) των 1400 πλουσιότερων ανθρώπων του κόσμου. Αυτοί συγκεντρώνουν γύρω στα έξη τρισεκατομμύρια $. Περίπου το 5% του παγκόσμιου πλούτου, που υπολογίζεται σε 125 τρις $ (τιμές 2000)
Εξάλλου σύμφωνα με έρευνα του Διεθνούς Ινστιτούτου Ανάπτυξης του ΟΗΕ (WIDER = World Institute for Development Economics Research) το 2 % του πληθυσμού της γης συγκεντρώνει το 50% του παγκόσμιου πλούτου. (εδώ) [2]
Τώρα μπαίνουμε στο ψητό! Υπάρχει ένας πίνακας (εδώ) των 1400 πλουσιότερων ανθρώπων του κόσμου. Αυτοί συγκεντρώνουν γύρω στα έξη τρισεκατομμύρια $. Περίπου το 5% του παγκόσμιου πλούτου, που υπολογίζεται σε 125 τρις $ (τιμές 2000)
Εξάλλου σύμφωνα με έρευνα του Διεθνούς Ινστιτούτου Ανάπτυξης του ΟΗΕ (WIDER = World Institute for Development Economics Research) το 2 % του πληθυσμού της γης συγκεντρώνει το 50% του παγκόσμιου πλούτου. (εδώ) [2]
Απάντηση στην 9η ερώτηση:
Σήμερα υπάρχουν κοσμοπολίτες του πρώην Ανατολικού μπλοκ, με τέτοια οικονομική επιφάνεια, ώστε να αγοράζουν ποδοσφαιρικές ομάδες στην Αγγλία. Που βρήκαν τόσα χρήματα όταν ξέρουμε ότι μέχρι το 1987, και το βρακί τους ακόμη ήταν κρατικό;
Απλούστατα, με την συγκατάθεση των πολιτικών κατάκλεψαν τον εθνικό πλούτο των χωρών τους. Κατά κανόνα, σε κάθε χώρα ο υπερβολικός πλούτος είναι προϊόν κλοπής. (ίσως νόμιμης κλοπής αλλά ασφαλώς ανήθικης). Εξάλλου ο παράδεισος είτε είναι «σοσιαλιστικός» είτε «καπιταλιστικός», είναι περιορισμένης χωρητικότητας.
Η πλειοψηφία των πολιτών προορίζεται για κάποιου είδους κόλαση.
Σήμερα υπάρχουν κοσμοπολίτες του πρώην Ανατολικού μπλοκ, με τέτοια οικονομική επιφάνεια, ώστε να αγοράζουν ποδοσφαιρικές ομάδες στην Αγγλία. Που βρήκαν τόσα χρήματα όταν ξέρουμε ότι μέχρι το 1987, και το βρακί τους ακόμη ήταν κρατικό;
Απλούστατα, με την συγκατάθεση των πολιτικών κατάκλεψαν τον εθνικό πλούτο των χωρών τους. Κατά κανόνα, σε κάθε χώρα ο υπερβολικός πλούτος είναι προϊόν κλοπής. (ίσως νόμιμης κλοπής αλλά ασφαλώς ανήθικης). Εξάλλου ο παράδεισος είτε είναι «σοσιαλιστικός» είτε «καπιταλιστικός», είναι περιορισμένης χωρητικότητας.
Η πλειοψηφία των πολιτών προορίζεται για κάποιου είδους κόλαση.
Απάντηση στην 10η ερώτηση:
Γιατί αυτοί οι πάμπλουτοι
δραστηριοποιούνται συνήθως σε περισσότερες από μια χώρες αλλά το ΑΕΠ μετρά την
αξία της παραγωγής των προϊόντων και των υπηρεσιών που γίνεται στη διάρκεια μιας ορισμένης χρονικής
περιόδου, μέσα στα γεωγραφικά όρια μιας χώρας.
Το ελληνικό ΑΕΠ του 2011 π.χ. δεν συμπεριλαμβάνει:
α) Τα κέρδη μιας ελληνικής τεχνικής εταιρείας που δραστηριοποιείται στην Ιταλία.
β) Τις τραπεζικές καταθέσεις που υπάρχουν πριν το 2011.
γ) Την αξία των κτιρίων που έχουν κατασκευαστεί πριν το 2011. κλπ.
Το ελληνικό ΑΕΠ του 2011 π.χ. δεν συμπεριλαμβάνει:
α) Τα κέρδη μιας ελληνικής τεχνικής εταιρείας που δραστηριοποιείται στην Ιταλία.
β) Τις τραπεζικές καταθέσεις που υπάρχουν πριν το 2011.
γ) Την αξία των κτιρίων που έχουν κατασκευαστεί πριν το 2011. κλπ.
<∙> <∙>
<∙> <∙> <∙> <∙> <∙> <∙>
[1] Οι κάπως ηλικιωμένοι πρέπει να θυμούνται το
κίνημα των Χίπις, το οποίο συκοφαντήθηκε και διαβρώθηκε ακριβώς γι αυτό τον
λόγο με ποικίλους τρόπους. Οι χίπις ζούσαν τόσο λιτά και εργάζονταν τόσο λίγο
που δεν ωφελούσαν ούτε την παραγωγή, ούτε την κατανάλωση. Άρα έπρεπε να
εξαφανιστούν πάση θυσία. Η παρουσία τους ήταν επικίνδυνη για την επικρατούσα
αντίληψη της οικονομίας.
[2] Μια ενδιαφέρουσα ερώτηση θα ήταν η εξής:
Γιατί το υπόλοιπο 98% δεν συνασπίζεται εναντίον του αυτού του πάμπλουτου 2% που κατέχει το 50% του παγκόσμιου πλούτου;
Η απάντηση κατά την γνώμη μου έχει αρκετά σκέλη.
α) Γιατί πολλοί από αυτούς που ανήκουν στο 98%, είναι αρκετά βολεμένοι και δεν έχουν λόγο να επαναστατήσουν.
β) Γιατί ένα ακόμη μεγαλύτερο μέρος, ζει σε συνθήκες απόλυτης εξαθλίωσης και δεν έχει καμιά ενημέρωση αλλά ούτε και καμιά δυνατότητα αντίδρασης.
γ) Γιατί ένα άλλο μέρος θεωρεί τη φτώχεια αρετή και πιστεύει ότι θα αμειφθεί στην μέλλουσα ζωή.
δ) Γιατί οι υπόλοιποι ενοχλούνται από αυτή την άνιση και άδικη κατανομή του πλούτου, μόνο επειδή δεν ανήκουν κι αυτοί στο πλούσιο 2%. Και αναλώνουν τη ζωή τους προσπαθώντας να το πετύχουν.
Άλλωστε ο καπιταλισμός επικράτησε γιατί έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα έναντι άλλων οικονομικών συστημάτων.
Επιτρέπει στους αφελείς να κάνουν «χρυσά όνειρα».
Γιατί το υπόλοιπο 98% δεν συνασπίζεται εναντίον του αυτού του πάμπλουτου 2% που κατέχει το 50% του παγκόσμιου πλούτου;
Η απάντηση κατά την γνώμη μου έχει αρκετά σκέλη.
α) Γιατί πολλοί από αυτούς που ανήκουν στο 98%, είναι αρκετά βολεμένοι και δεν έχουν λόγο να επαναστατήσουν.
β) Γιατί ένα ακόμη μεγαλύτερο μέρος, ζει σε συνθήκες απόλυτης εξαθλίωσης και δεν έχει καμιά ενημέρωση αλλά ούτε και καμιά δυνατότητα αντίδρασης.
γ) Γιατί ένα άλλο μέρος θεωρεί τη φτώχεια αρετή και πιστεύει ότι θα αμειφθεί στην μέλλουσα ζωή.
δ) Γιατί οι υπόλοιποι ενοχλούνται από αυτή την άνιση και άδικη κατανομή του πλούτου, μόνο επειδή δεν ανήκουν κι αυτοί στο πλούσιο 2%. Και αναλώνουν τη ζωή τους προσπαθώντας να το πετύχουν.
Άλλωστε ο καπιταλισμός επικράτησε γιατί έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα έναντι άλλων οικονομικών συστημάτων.
Επιτρέπει στους αφελείς να κάνουν «χρυσά όνειρα».
vacon28@gmail.com