Γράφει ο Τριαντάφυλλος Καρατράντος
Βιώνουμε την εποχή που η ηγεσία περνά σοβαρή κρίση. Οι ηγέτες απομυθοποιούνται καθημερινά. Η έκρηξη των νέων τεχνολογιών και η διάχυση της γνώσης έχει μειώσει τον πολιτικό χρόνο και έχει κάνει τον ηγέτη μέρος της καθημερινότητας μας. Κρίνεται κάθε μέρα, και κρίνεται αυστηρά.
Ο ηγέτης είναι ένα ταμπού της κοινωνίας μας. Δεν μπορούμε με τίποτα να ξεπεράσουμε την περίοδο των ηγετών- μύθων, την εποχή του ενός ανδρός αρχή. Νοσταλγούμε τη δωρικότητα του Καραμανλή και τον τσαμπουκά του Ανδρέα. Η κοινωνία μας, η πολιτική μας ζωή είναι στηριγμένες στο πρότυπο του ηγέτη.
Αλήθεια πως συμπεριφέρεται μία χώρα που έχει τον ηγέτη στο επίκεντρο της πολιτικής της ζωής όταν αυτός δεν υπάρχει;
Ποιος είναι όμως ο ηγέτης; Γιατί έμειναν στην ιστορία ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου;
Υπάρχουν πολλοί τύποι ηγετών, η πιο γενικευμένη, αλλά και πιο χρήσιμη κατηγοριοποίηση είναι αυτή μεταξύ οραματιστών και εκσυγχρονιστών.
Ανοίγοντας ένα βιβλίο ηγεσίας βρίσκεις τον εξής ορισμό για τον Οραματιστή: εμπνέει τους ανθρώπους να ονειρευτούν το μεγαλείο, αλλά ασχολείται λιγότερο με την ............
διατήρηση του. Αυτό δεν σας θυμίζει τον Ανδρέα Παπανδρέου; Τον οραματιστή της άλλης Ελλάδας;
Κοντά στον οραματιστή ηγέτη βρίσκεται ο επιβλητικός ηγέτης. Ο ηγέτης που λειτουργεί με συγκρατημένη αισιοδοξία, θέτει συγκεκριμένους στόχους, αλλά πιστεύει πρώτιστα στις δικές του ικανότητες και ικανοποιεί τις δικές του φιλοδοξίες. Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Ίσως η πιο ενδιαφέρουσα περίπτωση ηγέτη είναι αυτή του μεταμορφωτή- εκσυγχρονιστή. Έχει ισχυρή προσήλωση στους στόχους του, ικανότητα εφαρμογής σχεδίων και διάθεση σύγκρουσης με την κρατούσα άποψη. Ο τυπικός μεταμορφωτής ηγέτης της μεταπολίτευσης είναι ο Κώστας Σημίτης.
Ο καθένας μπορεί να επιχειρηματολογήσει για τον έναν ή τον άλλο τύπο ηγέτη. Πολύ εύκολα θα μπορούσατε να πείτε ότι αν δεν υπήρχαν οι οραματιστές, δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν οι μεταμορφωτές, ίσως και το αντίθετο.
Το μόνο που μπορούμε να πούμε με σιγουριά είναι ότι η εποχή χαρακτηρίζεται από τον ηγέτη, αλλά και τον χαρακτηρίζει. Ο μεγάλος ηγέτης είναι αυτός που αντιλαμβάνεται τα μηνύματα της εποχής του και λειτουργεί μέσα σε αυτά. Εύκολα ο οραματιστής μπορεί να μετατραπεί σε ονειροπαρμένο, και ο εκσυγχρονιστής σε κλητήρα.
Η σημερινή εποχή είναι αντιφατική, τα ζητούμενα της πολύπλοκα και απαιτητικά, και ο ηγέτης θυμίζει λίγο αλχημιστή.
Δεν είναι εύκολο κανείς να απαντήσει τι τύπος ηγέτη είναι ο Γιώργος Παπανδρέου, ίσως και να μην έχει τώρα σημασία, αυτό που έχει ιδιαίτερη βαρύτητα είναι το στίγμα του, και πως αυτό θα μπορέσει να το μετατρέψει σε πολιτική. Ένα στίγμα που έδωσε με την κυβέρνηση του. Μία κυβέρνηση που μοιάζει περισσότερο με κυβέρνηση Παπανδρέου, παρά με παραδοσιακή κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ.
Ο Γιώργος Παπανδρέου έχει τα γονίδια του οραματιστή πατέρα του, θήτευσε όμως και γαλουχήθηκε μέσα από τον εκσυγχρονισμό του Κώστα Σημίτη. Η ως τώρα πορεία του δείχνει ότι οι δύο πλευρές του ηγετικού του κώδικα ανταγωνίζονται. Εάν καταφέρει να τις σμιλεύσει ισομερώς θα μπορέσει να γράψει ιστορία, εάν όχι θα εγκλωβιστεί σε αυτή την πάλη.
Αλλαγές με κάθε κόστος ή ικανοποιημένα πλήθη, να ένα τυπικό αντιθετικό δίλημμα εκσυγχρονιστή- οραματιστή. Υπάρχουν σήμερα τέτοια διλήμματα;