Ένα απέραντο φρενοκομείο (καπνιζόντων)


Του Θεόδωρου Κουτρούκη*


Καθώς συμπληρώνονται τέσσερις μήνες από την εφαρμογή της πολυθρύλητης υπουργικής απόφασης (ΥΑ) για το κάπνισμα στους κλειστούς δημόσιους χώρους, επέλεξα μία συνηθισμένη εργάσιμη ημέρα για να επιχειρήσω έναν μικρό απολογισμό της σχετικής απαγόρευσης.
Η πρώτη επίσκεψη μου ήταν στην εφορία για να τακτοποιήσω μία μικρή οφειλή. Η συμπαθής υπάλληλος, αφού με ενημέρωσε για την προβλεπόμενη διαδικασία, φύσηξε τον καπνό του τσιγάρου της στο πρόσωπο μου. Αυτό το τμήμα θα εξαιρείται της απαγόρευσης, σκέφτηκα, εντασσόμενο προφανώς στην πολιτική του Υπουργείου Οικονομικών να περιορίσει τους οφειλέτες: πρόστιμο συν μισό λίτρο καπνού σε ωθούν να μη χρωστάς, υπέθεσα.
Η επόμενη στάση ήταν σε κατάστημα φωτοαντιγράφων. Το εγχείρημα μου να αναπαράγω μερικά έγγραφα συνοδεύτηκε από μία πρωτόγνωρη μοσχοβολιά αφιλτρου τσιγάρου στα ρούχα μου. Σκέφτηκα ότι προφανώς η υπουργική απόφαση εξαιρεί τους χώρους όπου ο πελάτης εισέρχεται για λίγα λεπτά και αποχώρησα Ήταν η ώρα του πρωινού καφέ και επέλεξα ένα καφέπωλείο, επιφάνειας άνω των 70 τ.μ. Μάταια αναζήτησα τον διακριτό χώρο των μη καπνιστών ξορκίζοντας τη μυωπία μου αλλά, τελικά, η ευγενική σερβιτόρα με ενημέρωσε ότι η διεύθυνση του καφεζυθοπωλείου τάσσεται αναφανδόν υπέρ της νομιμότητας. Ωστόσο, επειδή οι αρμόδιες υγειονομικές και δημοτικές υπηρεσίες δεν ολοκλήρωσαν τη σύνταξη των σχετικών προδιαγραφών παροδικά και μόνο επιτρέπουν το κάπνισμα. Μα τότε θα εφαρμόζονται οι μεταβατικές διατάξεις της ΥΑ, συμπέρανα με αίσθημα ανακούφισης.
Αφού απόλαυσα τον καφέ και εμπλούτισα τις οσμές στα ρούχα μου, αναζήτησα ένα ταξί για να επιστρέψω στο γραφείο μου. Λίγα λεπτά μετά την.........
επιβίβαση ο οδηγός σε μία επίδειξη αβρότητας με ρώτησε αν με ενοχλεί να ανάψει τσιγάρο: «ε…, όχι», ψέλλισα, υποθέτοντας ότι η σχετική ΥΑ θα προβλέπει την διαπραγμάτευση πελάτη και ταξιτζή, για τη δυνατότητα του τελευταίου να καπνίζει στη διάρκεια της διαδρομής. Τι ωραία, η γνώμη μου μετράει σκέφτηκα.
Στο γραφείο, πλέον, άνοιξα την σχετική ΥΑ και ένιωσα αγαλλίαση όταν διάβασα το άρθρο 7 και διαπίστωσα ότι η νομοθεσία εφαρμόζεται: «Εξαιρούνται τα ψυχιατρικά ιδρύματα και οι μονάδες ψυχικής υγείας!». Πώς θα μπορούσα να αμφισβητήσω τη ρήση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, όταν δήλωνε ότι η χώρα έχει μετατραπεί σ΄ ένα απέραντο φρενοκομείο;
* Επικ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου