«Τα τρένα που... μείναν» στα δρομολόγια. Με τη μέθοδο «πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι» επιχειρεί να αντιμετωπίσει το υπουργείο Μεταφορών τα ελλείμματα του ΟΣΕ, καθώς αποπειράται για δεύτερη φορά την ίδια χρονιά εν κρυπτώ να περικόψει δρομολόγια σε ολόκληρο το μήκος του δικτύου, ακόμη και σε γραμμές που ανακαινίστηκαν προσφάτως με δαπάνες του Δημοσίου και της ΕΕ.
Η σχετική απόφαση του υπουργού Μεταφορών κ. Ευρ. Στυλιανίδη που αντιβαίνει στη διεθνή πρακτική έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις σε όλη τη χώρα από τους αιρετούς της αυτοδιοίκησης και όχι μόνο. Μάλιστα ο νομάρχης Μεσσηνίας και πρόεδρος της ΕΝΑΕ κ. Δ. Δράκος αναμένεται να θέσει το ζήτημα και ενώπιον του κ. Στυλιανίδη την επόμενη εβδομάδα.
Σύμφωνα με το σχέδιο, τα δρομολόγια της Πελοποννήσου αποδεκατίζονται, καθώς περισσότερα από έξι στα δέκα ημερησίως διακόπτονται. Ακόμη, στον πλέον δραστήριο άξονα, αυτόν της ΑθήναςΘεσσαλονίκης, οδηγείται στο αμαξοστάσιο ένα Ιntercity 74/75, ενώ σταματά το διάσημο «τρένο του λαού», δηλαδή η αμαξοστοιχία 604-605, κάτι που σημαίνει ότι από τις επτά το απόγευμα ως τις επτά το πρωί στον άξονα θα κυκλοφορεί μόνο η κλινάμαξα. Αντιστοίχως, προτείνονται καταργήσεις δρομολογίων στους άξονες Ανατολικής και Δυτικής Μακεδονίας, μειώνονται κατά το ήμισυ τα δημοφιλή δρομολόγια Λάρισας- Βόλου, ενώ διακόπτεται το ένα από τα δύο απευθείας δρομολόγια Καλαμπάκας- Λάρισας και ΚαλαμπάκαςΑθήνας. Σημειωτέον ότι το συνολικό «πακέτο» προβλέπεται να συνοδευτεί και από διαδοχικές ανατιμήσεις των εισιτηρίων του Οργανισμού.....
Αυτό όμως που έχει προκαλέσει σοβαρά ερωτήματα γύρω από τις προθέσεις του υπουργείου είναι το γεγονός ότι την τελευταία δεκαετία έχουν δαπανηθεί εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για τη βελτίωση των υποδομών του σιδηροδρόμου και, αντί η ΤΡΑΙΝΟΣΕ να επενδύσει στον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών της και στη διεκδίκηση μεγαλύτερου τμήματος της «πίτας» των μεταφορών, προτιμά να συρρικνώσει το έργο του ελληνικού σιδηροδρόμου παραχωρώντας το νομοτελειακά στον ανταγωνισμό.
Η συγκεκριμένη εξέλιξη αντιβαίνει στις αρχικές μελέτες που είχε καταθέσει η χώρα μας στην Ευρωπαϊκή Ενωση προκειμένου να αποδεσμεύσει τα κονδύλια που χρησιμοποιήθηκαν για τον σιδηρόδρομο. Ετσι, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ομάδα πολιτών αναμένεται να καταθέσει καταγγελία κατά της Ελλάδας στα ευρωπαϊκά όργανα, επικαλούμενη τους δείκτες αξιοποίησης των έργων, ενδεχόμενο που είναι πιθανό να οδηγήσει τη χώρα μας για μία ακόμη φορά στη θέση του απολογούμενου, με ανυπολόγιστες συνέπειες. Οι δραματικές περικοπές πραγματοποιούνται με πρόσχημα τα οικονομικά βάρη του Οργανισμού. Ωστόσο το υπουργείο επί των ημερών τόσο τού (εμπνευστή του σχεδίου ανασυγκρότησης) κ. Κ. Χατζηδάκη όσο και του νυν υπουργού αποφεύγει να διευκρινίσει το «πόθεν έσχες» των χρεών του ΟΣΕ. Σε αντίθεση με ό,τι ισχύει στα δημόσια έργα, όπου τα βάρη αναλαμβάνει το Δημόσιο, το υπουργείο Μεταφορών κατά την πάγια τακτική του αναγκάζει τον ΟΣΕ να συνάπτει επαχθή δάνεια, τα οποία δημιουργούν περίπου το 70% των χρεών του, ενώ το 20% προέρχεται από τις Υπηρεσίες Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος (την «άγονη γραμμή» της στεριάς, δηλαδή), οι οποίες δεν επιδοτούνται, όπως στην περίπτωση των ΚΤΕΛ ή της ακτοπλοΐας, αλλά χρηματοδοτούνται από τον ίδιο τον ΟΣΕ. Με αυτή την «ανάγνωση» τα πραγματικά χρέη του Οργανισμού ανέρχονται στο 10% των πολυδιαφημιζόμενων «9 δισ. ευρώ» που επικαλούνται τα στελέχη της κυβέρνησης. Ακόμη χειρότερα, αντί να επιχειρηθεί η μείωση του λειτουργικού κόστους, που είναι πολλαπλάσιο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, το υπουργείο προχωρεί σε απαξίωση του μέσου στο μεγαλύτερο κομμάτι του δικτύου.
Η υπόθεση ωστόσο έχει και τη σημειολογία της. Στα τέλη Μαΐου, σε έναν αγώνα του Εργασιακού Πρωταθλήματος Μπάσκετ «Νίκος Γκάλης», οι καλαθοσφαιριστές του ΟΣΕ νίκησαν με 10 πόντους διαφορά την αντίστοιχη ομάδα της ΡriceWaterhouse Coopers. Λίγοι γνώριζαν γιατί οι σιδηροδρομικοί έδειξαν τέτοιο ζήλο και πήραν τον αγώνα.
Ο λόγος είναι ότι η γνωστή εταιρεία είναι αυτή που εκπόνησε το σχέδιο των περικοπών, το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει αναλάβει να εφαρμόσει ο γενικός διευθυντής διοίκησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ κ. Χ. Ρογκάκος, «μεταγραφή» του υπουργείου από την υπό πτώχευση Lannet όπου είχε διατελέσει οικονομικός διευθυντής.
Αναβρασμός στις τοπικές κοινωνίες για την απόφαση
Εντονες είναι οι αντιδράσεις που έχουν ξεσπάσει κατά της απόφασης του υπουργείου Μεταφορών να προχωρήσει σε κατάργηση δρομολογίων του σιδηροδρομικού δικτύου. Στον Βόλο και στη Λάρισα, δύο αλληλένδετες πόλεις που έχουν εντάξει στον φάκελο διεκδίκησης των Μεσογειακών Αγώνων μεγάλα σιδηροδρομικά έργα, επικρατεί αναβρασμός λόγω της κατάργησης σχεδόν των μισών δρομολογίων που τις συνδέουν.
«Σε μια εποχή που συζητάμε, εν όψει και των Μεσογειακών Αγώνων, την ενίσχυση και βελτίωση της γραμμής Λάρισας- Βόλου με τη λειτουργία προαστιακής γραμμής, αλλά και τη γενικότερη αναβάθμιση του δικτύου σε όλη τη Θεσσαλία, η απόφαση του ΟΣΕ είναι υπερβολική και ακατανόητη. Θεωρούμε υπερβολικές τις περικοπές που ανακοινώθηκαν και ζητάμε από τον ΟΣΕ να επανεξετάσει τη στάση του» δήλωσε ο (εκλεγμένος με τη ΝΔ) νομάρχης Λάρισας κ. Λ. Κατσαρός. «Οχι» στην απόφαση της διοίκησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχουν πει μέχρι στιγμής οι δήμοι Καλαμάτας, Μεσσήνης και Καρδίτσας, ενώ είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν και άλλες αντιδράσεις από αιρετούς της χώρας. Την ίδια στιγμή, τη δημιουργία κοινού «μετώπου» με τους υπόλοιπους νομούς της Πελοποννήσου εξετάζει η Νομαρχία Μεσσηνίας. Το θέμα έφεραν στη Βουλή οι βουλευτές Τρικάλων του ΠαΣοΚ κυρία Σούλα Μερεντίτη και κ. Χρ. Χάιδος, καθώς η Δυτική Θεσσαλία έχει ήδη χάσει κάποια δρομολόγια τα προηγούμενα χρόνια. Ερώτηση κατέθεσε εξάλλου και ο βουλευτής Ηλείας κ. Γ. Κουτσούκος , ο οποίος σημειώνει ότι « η τελευταία αυτή απόφαση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα αποτελέσει το τελικό χτύπημα για τις σιδηροδρομικές μεταφορές στον Νομό Ηλείας».
«Θα πρόκειται για ένα μεγάλο πισωγύρισμα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια αλλά, κυρίως, και σε σχέση με την τρέχουσα και επικρατούσα πρακτική στην Ευρώπη» αναφέρεται σε ανακοίνωση του Συλλόγου Φίλων Σιδηροδρόμου.
Στο μεταξύ, την «επιτακτική ανάγκη η Σιδηροδρομική Εγνατία να βγει από τα συρτάρια των “αρμοδίων” και να μπει στις ράγες υλοποίησής της» τονίζει σε ανακοίνωσή του το Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας του ΤΕΕ.