Τα θεατρικά των καναλιών

Γράφει ο Πάσχος Μανδραβέλης

Στις ΗΠΑ ένας από τους μεγάλους πονοκεφάλους των καναλιών είναι τα δελτία ειδήσεων. Κοστίζουν πολύ σε σχέση με άλλα προγράμματα, αλλά φέρνουν λίγες διαφημίσεις· ίσως επειδή δεν νοείται να διακόπτεται το δελτίο από εμπορικά μηνύματα. Εκεί όμως ο καπιταλισμός λειτουργεί πιο μακροπρόθεσμα από τον δικό μας και οι επιτελείς κατάλαβαν ότι το όφελος από τα ακριβά δελτία διαχέεται σε όλο το πρόγραμμα, ακριβώς επειδή ένα καλό ειδησεογραφικό κομμάτι προσθέτει στο κύρος του σταθμού. Μπορεί να μην έχει διαφημίσεις, αλλά αποτελεί έμμεση διαφήμιση για ολόκληρη την επιχείρηση. Εξάλλου αυτό που συζητείται και διαμορφώνει απόψεις είναι το δελτίο και όχι κάποια τηλεοπτική σειρά. Γι’ αυτό επένδυσαν επί μακρόν στα δελτία, παρά τις οιμωγές των διοικητικών ότι «ένα δελτίο στοιχίζει πολύ και αποδίδει λίγο».

Φυσικά η μάχη δεν τέλειωσε και τα στελέχη που δείχνουν το δένδρο πολλές φορές καταφέρνουν να κερδίζουν, που μακροπρόθεσμα υποβιβάζει τον σταθμό στο σύνολό του.

Στην Ελλάδα αυτό το θέμα λύθηκε διά της αναβίωσης του «καφενείου». Επειδή ακριβώς η συλλογή ειδήσεων είναι ακριβή υπόθεση, τα κανάλια αποφάσισαν να κάνουν τοκ σόου και να το βαφτίσουν δελτίο. Μάζεψαν τρεις - τέσσερις δημοφιλείς της δημοσιογραφίας και τους έριξαν σε ένα απέραντο κουβεντολόι χωρίς ειδήσεις. Ετσι, καθ’ εκάστην έχουμε παραστάσεις επικαιρότητας, όπου οι....... ίδιοι άνθρωποι σχολιάζουν, σεισμούς, λιμούς, καταποντισμούς, γκάλοπ, συνδικάτα (του εγκλήματος ή κανονικά) και ό, τι άλλο ήδη οι πολίτες από άλλα μέσα γνωρίζουν. Στην ουσία δημιουργούν θέαμα επί των ειδήσεων. Είναι μια φτηνή υπόθεση που συνήθως καταλήγει σε φτηνιάρικη για λόγους θεαματικότητας· βλέπουμε δηλαδή κατά καιρούς δημοσιογράφους να δακρύζουν για τα δεινά της ανθρωπότητας, και συχνότερα να οργίζονται.

Κατά καιρούς ο καλός θεός των υποκλοπών τους παρέχει και υλικό για θέαμα πρώτης ποιότητας. Πικάντικοι διάλογοι μεταξύ κακοποιιών του ποινικού δικαίου ή κακοποιών που έχουν τη βουλευτική ασυλία. Ετοιμο θεατρικό έργο, το οποίο όμως χρειάζεται ηθοποιούς για να αποδοθεί. Ελα όμως που ο προϋπολογισμός (budget στη γλώσσα των καναλιών) δεν φτάνει ούτε καν για ηθοποιούς και γι’ αυτόν τον λόγο επιστρατεύονται νέοι δημοσιογράφοι να υποκριθούν τον κ. Παναγιώτη Βλαστό και την κ. Ιωάννα Χήρα. Ετσι, έχουμε μια διπλή αποτυχία του σόου που ονομάζεται δελτίο ειδήσεων. Και ειδήσεις δεν έχει (τα περισσότερα από όσα είπαν οι υπόδικοι είναι χωρίς σημασία), αλλά και το θέαμα δεν είναι της προκοπής· έτσι όπως αποδίδονται οι διάλογοι μάλλον γέλωτα προκαλούν.

Η καλή τηλεόραση κοστίζει πολλά λεφτά. Η καλή και ενδιαφέρουσα τηλεόραση κοστίζει περισσότερα. Σε μια κατακερματισμένη αγορά όμως (συν τους όρους που μοιράζεται η κρατική διαφήμιση) δεν υπάρχει το αναγκαίο πλεόνασμα για να επενδυθεί ώστε να υπάρξει έστω καλή τηλεόραση· πόσω δε μάλλον καλή και πρωτότυπη. Ετσι τα κανάλια μένουν στο επίπεδο της λαμπερής οικοτεχνίας. Αφού απέκλεισαν λόγω κόστους τη σοβαρή και αποκαλυπτική ειδησεογραφία, κάνουν σόου, και αυτό εκ των ενόντων. Ετσι, δεν καταφέρνουν ούτε ένα θεατρικό της προκοπής να ανεβάσουν. Ακόμη και όταν έχουν έτοιμο υλικό...