Ο Οbama και το δαχτυλίδι της εξουσίας

Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης

Αν ο ηγέτης, ναρκισσευόμενος από τα διαρκή κομπλιμέντα και τη ρητορική του δεινότητα, κάνει τον ενθουσιασμό των οπαδών του δικό του, γίνει υπηρέτης του ειδώλου του και αρχίσει να αρέσκεται στην ίδια του την προπαγάνδα και στις εικόνες και ιστορίες, που μόνος του δημιουργεί, το ολίσθημα του να βρεθεί μέσα σε έναν εικονικό κόσμο συμπαρασύροντας μαζί του τα πάντα, είναι πολύ πιθανό. Ο Βάγκνερ, στο μουσικό του έργο «Το Δαχτυλίδι των Νιμπελούγκεν», δείχνει την ανθρώπινη βούληση, που στην προσπάθειά της να φτιάξει ένα κόσμο σύμφωνα με τις επιθυμίες της, στο τέλος βρίσκει την υπέρτατη ικανοποίησή της στον ενταφιασμό της κάτω από τα ίδια τα ερείπια του θαυμαστού κόσμου που ήθελε να φτιάξει. Τέτοια παραδείγματα υπάρχουν άπειρα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το πιο πρόσφατο είναι ο Γκορμπατσόφ με τη λεγόμενη «Γκλάσνοστ» του. Αρχικά είχε προκαλέσει τα ίδια συναισθήματα ευφορίας σε εκατομμύρια Πολλά από τα σημερινά δεινά της ανθρωπότητας οφείλονται στις δίνες που προκάλεσε η απότομη κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης. Αυτό δεν είναι απλώς δική μου εκτίμηση αλλά πολλών σύγχρονων πολιτικών αναλυτών και ηγετών. Αυτό είχε εκμυστηρευτεί ο Κ. Καραμανλής πριν πεθάνει σε δημοσιογράφο της Καθημερινής.

Ο Ομπάμα υποσχέθηκε πολλές ρήξεις με το παρελθόν και πολλές μεταρρυθμίσεις. Αν ρίξουμε μια ματιά στην ιστορία, θα δούμε, πως οι ελάχιστες επιτυχημένες μεταρρυθμίσεις, έγιναν από παντοδύναμους-δικτατορίσκους ή από αδιαφιλονίκητους ηγέτες που ενθουσίαζαν τον λαό. Όμως, ακόμη και τότε, όπως π.χ. με τον Λίνκολν, οι πραγματικές μεταρρυθμίσεις ολοκληρώνονταν μετά από έναν εμφύλιο σπαραγμό. Ενας από τους λόγους που ο Πλάτων τάχθηκε υπέρ της Τυραννίας, όπως γράφει και στους Νόμους, (711α) ήταν, διότι πίστευε, πως «η μεταρρύθμιση, ευκολότερα και ταχύτερα εν τυραννίδι γένηται». Με απλά λόγια, μεταρρυθμίσεις, όχι μεταμφιέσεις, γίνονται με βίαιες κοινωνικές ρήξεις ή με την επανάσταση. Ο Γκορμπατσόφ, αγνόησε αυτήν την πανάρχαια αλλά απλή αρχή. Μίλησε για «Περεστρόϊκα» και τον κατάλαβαν μόνο όσες φοράνε Gucci και τρώνε πίτσα χατ. Και τότε, είδε αίφνης την ιστορία να επαναλαμβάνεται σαν φάρσα για τον ίδιο, σαν τραγωδία για το λαό του και το πεπρωμένο του, σαν διαφημιστική καρικατούρα αμερικάνικης πίτσας. Ας ευχηθούμε ο Ομπάμα να μην έχει το ίδιο αποτέλεσμα.

Ας ευχηθούμε να πετύχει, όχι όμως για τον εαυτό του και όχι με οποιοδήποτε τίμημα για τους μη προνομιούχους αμερικανούς και τους άλλους λαούς. Το ότι δεν μπορεί να είναι χειρότερος από τον προηγούμενο πρόεδρο που συνομιλούσε μόνο με τον Θεό, αυτό είναι σίγουρο, αλλά όχι παρήγορο από μόνο του.