ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ
Η παρέμβαση της οικογένειας στο χρήστη ναρκωτικών θεωρείται από τα πλέον βασικά εργαλεία στη θεραπευτική προσέγγιση της απεξάρτησής του και αποτελεί μία από τις πλέον πολλά υποσχόμενες τακτικές των τελευταίων ετών.
Επικεντρώνεται στους τρόπους παρέμβασης και σε μια μεθοδολογία που να αφορά άμεσα το χρήστη και όχι να τον αποκλείει από τις διαδικασίες.
Το πρώτο βασικό βήμα είναι να επισημανθεί από τα μέλη και να αναλυθεί το σύστημα και οι δομές με τις οποίες λειτουργεί η οικογένεια του χρήστη.
"…Οι ευτυχισμένες οικογένειες είναι όλες ίδιες, κάθε όμως δυστυχισμένη, είναι δυστυχισμένη με το δικό της τρόπο…"
Λ. Τολστόϊ.
Με την πρώτη περίπτωση δεν θα ασχοληθούμε γιατί τα είδη της ευτυχίας δεν χρειάζονται περιγραφή.
Στη δεύτερη περίπτωση οι τύποι σχέσεων και συναλλαγής στις οικογένειες των χρηστών, είναι πολύ μπερδεμένες, εξαρτητικές, περιοριστικές, χαλαρές και ανεύθυνες.
Το γεγονός της χρήσης ναρκωτικών από ένα μέλος της οικογένειας, δημιουργεί μεγάλο άγχος, το οποίο διοχετεύεται ταχύτατα σε όλα τα υπόλοιπα μέλη της και μέσω αυτού ανατροφοδοτείται το πρόβλημα της χρήσης.
Σε όλες τις κοινωνίες οι μητέρες τείνουν να έχουν εμπλοκή σε συμβιωτικού και συμβατικού τύπου σχέσεις με το παιδί – χρήστη, σε διαφορετικό κάθε φορά βαθμό κατάσταση που επηρεάζει δυσμενώς και τους δύο.
Οι σχέσεις μεταξύ των συζύγων θεωρούνται αλληλοεξαρτητικές με ποικίλους τρόπους.
Ο άνδρας – χρήστης συντηρείται από τη σύζυγο, ή αντίθετα ο σύζυγος εξασφαλίζει ουσίες για τη γυναίκα του.
Πολλές φορές όταν και οι δύο σύζυγοι είναι χρήστες, εναλλάσσουν ρόλους σταματώντας ή ξαναρχίζοντας τη χρήση, ή παρασύροντας ο ένας τον άλλο γι' αυτή.
Τα αδέλφια μπορεί να αγοράζουν ουσίες το ένα για (ή από) το άλλο, να βοηθά το ένα το άλλο στη χρήση, ή και να προάγει το ένα το άλλο, με σκοπό την εξεύρεση χρημάτων για τις ουσίες.
Άλλη περίπτωση είναι το νεότερο παιδί της οικογένειας να κάνει χρήση, επικεντρώνοντας έτσι τη φροντίδα όλων πάνω του και καλύπτοντας μ' αυτό τον τρόπο τις ανάγκες του οικογενειακού συνόλου, για την ύπαρξη ενός μωρού στο χώρο του.
Οι σχέσεις μεταξύ μητέρας και κόρης συχνά μπορεί να είναι εχθρικές και ανταγωνιστικές, ενώ αντίθετα οι μητέρες φαίνεται ότι το μόνο που έχουν να κάνουν για τον υπερπροστατευόμενο γιο τους, είναι να τον αφήσουν... ήσυχο και μόνο του.
Πολλές φορές η οικογένεια συνεργάζεται και προστατεύει το χρήστη, με την πρόφαση ότι τον προφυλάσσει από το νόμο και τους άλλους "κακούς" χρήστες, προμηθεύοντάς τον ακόμη και ουσίες, καθιστώντας τον "ελεγχόμενο" μεν, αλλά μόνιμο χρήστη.
Ο πατέρας άλλοτε είναι ουσιαστικά απών από τη ζωή του γιου – χρήστη, ή είναι βίαιος και επιθετικός μαζί του.
Σε πολλές περιπτώσεις ο χρήστης παίζει το ρόλο του αποδιοπομπαίου τράγου και φορτώνεται όλες τις κακοδαιμονίες της οικογένειας, γεγονός που αυξάνει σε μεγάλο βαθμό τις ενοχές του, οι οποίες με τη σειρά τους ανατροφοδοτούν τη χρήση.
Πολλές φορές οι δεσμοί της οικογένειας είναι σε τέτοιο βαθμό χαλαροί, που το γεγονός της χρήσης ουσιών από ένα μέλος, προσφέρει στην οικογένεια την ευκαιρία να ενοποιηθεί και να αποκτήσει ένα κοινό σκοπό, που δεν θα είναι άλλος από τη βοήθεια του χρήστη.
Η ενοχή είναι ένα κοινό μέσο που χρησιμοποιείται είτε από το χρήστη, για να πείσει την οικογένεια να υποστηρίζει τη χρήση, είτε από την οικογένεια, για να τον πιέζει να διακόψει τις ουσίες.
Στις οικογένειες αυτές η δυσαρέσκεια δεν εκφράζεται ευθέως, αλλά καλύπτεται και καταλήγει πολλές φορές σε βίαιες εκρήξεις και έντονους διαπληκτισμούς.
Συνήθως η επικοινωνία μεταξύ των μελών είναι αρνητική και ασαφής, υπάρχει έλλειψη σταθερής συμπεριφοράς και ορίων, η δε ενίσχυση και η τιμωρία δεν είναι σαφώς ξεκαθαρισμένες καταστάσεις και συνήθως η οικογένεια προσπαθεί να αποκρύψει το πρόβλημα του χρήστη.
Είναι επιτακτική η ανάγκη συνεργασίας όλης της οικογένειας για να επιτύχει τη διακοπή της χρήσης ουσιών από ένα μέλος της.
Θα πρέπει να ενεργοποιηθούν όλα τα μέλη για να υποστηρίξουν σταθερά την απόφαση του χρήστη να διακόψει τη χρήση ουσιών ή να ακολουθήσει ένα θεραπευτικό πρόγραμμα, (εφόσον αυτό είναι δυνατόν και εφόσον λειτουργεί τέτοιο πρόγραμμα στην πόλη που διαμένει).
Κανείς δεν παραδέχθηκε ποτέ ότι η κατάσταση είναι εύκολη.
Είναι όμως αναμφισβήτητο γεγονός, ότι ανατρέπεται.
Αυτό και μόνο θα πρέπει να μας γεμίσει ελπίδα και να μας κάνει να προσπαθήσουμε.
Πραγματικά αξίζει τον κόπο…
Συνεχίζεται…
Επόμενο θέμα:
Η ΖΟΦΕΡΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Προηγούμενες 20 αναρτήσεις, 21, 22, 23, 24 25,26,27,28,29, 30 31, 32, 33 34 35, 36, 37, 38, 39, 40