Αν ο Πούτιν παρατείνει απλώς την παραμονή του στην εξουσία, μέχρι το 2036...
, η σταθερότητα που διασφάλισε στη χώρα μετά το 1999 κινδυνεύει να εκφυλισθεί σε στασιμότητα ανάλογη με αυτήν που κυριάρχησε στη Σοβιετική Ενωση μετά την πραξικοπηματική καθαίρεση του Χρουστσόφ τον Οκτώβριο του 1964.
Αν θέλαμε να προσωποποιήσουμε το δίλημμα του Πούτιν μετά το δημοψήφισμα θα το συμπυκνώναμε στο ερώτημα «Μπρέζνιεφ ή Ντενγκ Χσιαοπίνγκ;».
Χωρίς την εγγύηση της μακροημέρευσης στο Κρεμλίνο μέχρι το 2036 και με τη δεύτερη εξαετή θητεία του να λήγει το 2024, θα ήταν πολύ πιθανό να αρχίσει ένας μακρύς και απρόβλεπτος αγώνας για τη διαδοχή του Πούτιν.
Ενας αγώνας, ή μάλλον καλύτερα ένας εμφύλιος, μεταξύ των βαρόνων και των ολιγαρχών του σημερινού προσωποπαγούς συστήματος Πούτιν με υψηλό κόστος και με ορατό τον κίνδυνο αυτοδιάλυσης του συστήματος παρόμοιας με αυτήν που καταγράφηκε την περίοδο 1989-91.
Για να μην τελειώσει τη θητεία του στο Κρεμλίνο ως Μπρέζνιεφ και για να μπορέσει να κληροδοτήσει στη χώρα μια ισορροπημένη και μη προσωποπαγή θεσμική σταθερότητα, ο Πούτιν χρειάζεται όσο ποτέ την υπερσυγκέντρωση όλων των εξουσιών στο πρόσωπό του.
Πόσος χρονικός ορίζοντας χρειάζεται για την αντικατάσταση του προσωποπαγούς συστήματος Πούτιν με θεσμικές ισορροπίες ανθεκτικές στις ιδιομορφίες της Ρωσίας; Από την απάντηση στο παραπάνω ερώτημα εξαρτάται αν ο Πούτιν θα διεκδικήσει νέα εξαετή θητεία το 2024.
Ο Πούτιν βρίσκεται μπροστά στην πρόκληση μιας ελεγχόμενης από τα άνω συνολικής πολιτικής μεταρρύθμισης. Πρόκειται για ένα στοίχημα που το έχασαν και ο Χρουστσόφ και ο Γκορμπατσόφ…