βασικών παραγόντων της ευρωπαϊκής οικονομίας, όπως διαφάνηκε και από την πρόσφατη επαφή που είχαν Άνγκελα Μέρκελ και Εμμανουέλ Μακρόν.
Στη δε Ελλάδα, οι αρχικές ήπιες προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου αλλά και του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, έφυγαν σταδιακά από το προσκήνιο, για να αντικατασταθούν από την παραδοχή ότι η ύφεση του 2020 αναμένεται να είναι βαθύτατη.
Πλέον πρόσφατο αλλά και χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι εκτιμήσεις της τριμηνιαίας έκθεσης του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, η οποία κάνει λόγο για ύφεση της τάξεως του 9,4%, εκτίναξη της ανεργίας, ενώ παράλληλα ζητά από την ΕΕ χρηματοδοτική στήριξη και χρόνο για τις πιο ευάλωτες οικονομίες ώστε να μην χρειαστούν νέα μέτρα λιτότητας, όπως στην περίπτωση της Ελλάδας το 2010.
Από την άλλη, δεν είναι λίγοι εκείνοι που επιχειρούν να καθησυχάσουν τους φόβους για οδυνηρή επανάληψη του σκηνικού του 2010, με τις προβλέψεις του λεγόμενου σεναρίου V, το οποίο περιλαμβάνει βαθιά μεν ύφεση τη μια χρονιά, αλλά ισχυρή ανάκαμψη την αμέσως επόμενη. Πόσο πιθανό είναι όμως στην πραγματικότητα ένα τέτοιο σενάριο; Σύμφωνα με πολλούς ειδικούς, πριν να συζητήσουμε κάτι τέτοιο, καλό είναι πρώτα να δούμε τη «μεγάλη εικόνα», ιδιαίτερη σε ό,τι αφορά το μέγεθος της κρίσης στην Ευρώπη αλλά και την Ελλάδα.
Η κρίση στην Ευρώπη με φόντο την αντιπαράθεση Βορρά-Νότου
«Αναμφίβολα, η ύφεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πολύ βαθιά, προσδιορίζεται στο 7,4% σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη έκθεσή της Κομισιόν, μεγαλύτερη δηλαδή από τις αντίστοιχες εκτιμήσεις για ΗΠΑ, Ιαπωνία αλλά και την Κίνα. Και ήδη η ηγεσία της ΕΕ επιβεβαιώνει ότι δεν πρόκειται να επιβεβαιωθεί το σενάριο V» σημειώνει μιλώντας στο tvxs ο οικονομολόγος-συντονιστής του Κύκλου ανάπτυξης και ευημερίας του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών (ENA), Γιάννης Ευσταθόπουλος, και προσθέτει: «Βλέπουμε ειδικότερα πως θα υπάρξει μια μεγάλη αναπτυξιακή υστέρηση σε συγκεκριμένες χώρες, όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Φινλανδία και η Ελλάδα».
«Πρέπει να σημειώσουμε όμως πως ακόμη κι αυτές οι δυσοίωνες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ίσως και να είναι αισιόδοξες σε σχέση με την πραγματικότητα, που θα βιώσουμε το επόμενο διάστημα» σημειώνει με νόημα.
Αναφορικά με τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ο κύριος Ευσταθόπουλος είναι μάλλον επιφυλακτικός σημειώνοντας: «Μέχρι στιγμής έχουμε δει κάποια βήματα σε θετική κατεύθυνση, όπως το πρόγραμμα των 750 δισ. ευρώ από την ΕΚΤ, η άρση του Συμφώνου Σταθερότητας ή το πρόγραμμα SURE. Θα πρέπει όμως να έχουμε υπόψη ότι όλες αυτές οι λύσεις που συζητούνται αλλά και το συνολικό πλαίσιο, το οποίο είναι ακόμη υπό διαμόρφωση, βρίσκονται πάντα υπό τη “σκια” της αντιπαράθεσης μεταξύ των χωρών του ευρωπαϊκού Βορρά και εκείνων του ευρωπαϊκού Νότου. Αυτή έχει να κάνει αφενός με τον επιμερισμό της χρηματοδότησης των μέτρων και αφετέρου τους όρους χρήσης των συγκεκριμένων εργαλείων από τις χώρες του Νότου. Επιπλέον, δεν μπορούμε να μην έχουμε στο μυαλό μας την προηγούμενη δεκαετή κρίση, η οποία οδήγησε σε πολύ σκληρά προγράμματα προσαρμογής. Όλα τα παραπάνω δυσχεραίνουν τη συνολική αποτελεσματικότητα της ΕΕ ποσοτικά, ποιοτικά αλλά και χρονικά».
Το «πλαίσιο διαπραγμάτευσης» Μέρκελ - Μακρόν και ο κίνδυνος «ευρω»-μνημονίων
Αναφορικά με το ενδεχόμενο να δούμε την επιβολή νέων μνημονίων σε χώρες του Νότου κατά το πρότυπο της προηγούμενης κρίσης εκτιμά πως καλό θα είναι να κάνουμε λίγη υπομονή για να βγάλουμε συμπεράσματα.
«Αυτός ο κίνδυνος υπάρχει, αλλα εκτιμώ πως δε βρισκόμαστε ακόμη σε αυτό το στάδιο» επισημαίνει και συνεχίζει: «Τη στιγμή που μιλάμε θα πρέπει να έχουμε ως σημείο αναφοράς τη χθεσινή κοινή δήλωση Μέρκελ-Μακρόν, την οποία μπορούμε να ερμηνεύσουμε ως μια προσπάθεια διαμόρφωσης ενός πλαισίου διαπραγμάτευσης με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Αυτό απευθύνεται αφενός στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και αφετέρου στα κράτη-μέλη. Το συγκεκριμένο λοιπόν πλαίσιο προσπαθεί να ξεπεράσει τους φόβους, που υπάρχουν σε πολλές χώρες ότι το όλο σχέδιο που εκπονείται οδηγεί σε προγράμματα προσαρμογής με τον ESM, τις ρήτρες αιρεσιμότητας κλπ».
Συνεχίζοντας ο κύριος Ευσταθόπουλος αναφέρει διευκρινιστικά επί του ζητήματος: «Επειδή όμως μιλάμε απλά για ένα πλαίσιο διαπραγμάτευσης και μέχρι την πραγματική διαπραγμάτευση μπορεί να παρέμβουν άλλες δυνάμεις ή άλλα απρόοπτα γεγονότα, είναι πολύ πιθανό η τελική πρόταση να καταλήξει σε κάτι εντελώς ανεπαρκές σε σχέση με το βάθος και τις προκλήσεις της κρίσης. Σε αυτή την περίπτωση, εφόσον δεν καθησυχαστούν αγορές, επιχειρήσεις, καταναλωτές κλπ, υπάρχει περίπτωση να οδηγηθούμε σε επιδείνωση της ύφεση με κίνδυνο μετά να φτάσουμε καταστάσεις που θα θυμίζουν όλα όσα βιώσαμε την προηγούμενη δεκαετία»...
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
Πηγή: tvxs.gr