Κλίμα εμφυλίου πολέμου στη διάσκεψη για τη Συρία

Στο τραπέζι της διάσκεψης της Γενεύης μεταφέρθηκε ο συριακός εμφύλιος με την συριακή κυβέρνηση και την αντιπολίτευση να εξαπολύουν εκατέρωθεν βαριές κατηγορίες σε εξαιρετικά φορτισμένη ατμόσφαιρα.

Καμία πλευρά δεν εμφανίζεται διατεθειμένη να υποχωρήσει, καθώς καμία πλευρά δεν μάλλον είναι επί του πεδίου αρκετά ............απελπισμένη για να υποχωρήσει.

Ωστόσο, ουδείς ανέμενε στην πρεμιέρα της Γενεύης ΙΙ κάποιο «θαύμα»· ζητούμενο είναι να κλείσει η πρώτη ημέρα της διάσκεψης σε κλίμα που να επιτρέπει να προχωρήσει η απευθείας διαπραγμάτευση για το μέλλον του Άσαντ σε μία διαδικασία πολιτικής μετάβασης.

«Ο Άσαντ δεν φεύγει» δήλωσε ο Σύρος υπουργός Πληροφόρησης Ομαρά Ζοαμπί μιλώντας στους δημοσιογράφους στο περιθώριο της συνόδου στο ελβετικό θέρετρο Μοντρέ, και ενώ είχαν προηγηθεί ο οργισμένες ομιλίες του Σύρου ΥΠΕΞ και του επικεφαλής του συνασπισμού της συριακής αντιπολίτευσης Αχμάντ Τζάρμπα.

Επί τάπητος στο Μοντρέ τίθεται η συμφωνία της πρώτης διάσκεψης της Γενεύης σχετικά με σχέδιο πολιτικής μετάβασης στη Συρία, και κεντρικό ζήτημα είναι ο ρόλος του Μπασάρ αλ-Άσαντ στη διαδικασία.

Το λόγο λαμβάνουν διαδοχικά την Τετάρτη στο Μοντρέ οι υπουργοί Εξωτερικών 40 κρατών πριν μεταφερθεί την Παρασκευή η διάσκεψη στη Γενεύη για τις πρώτες απευθείας συνομιλίες μεταξύ συριακής κυβέρνησης και αντιπολίτευσης από την έναρξη του εμφυλίου πολέμου, σε μία διαπραγμάτευση που συνοδεύεται από χαμηλές προσδοκίες.

Ο αντιπρόσωπος της συριακής αντιπολίτευσης ξεκαθάρισε μιλώντας στο Μοντρέ ότι δεν πρόκειται να γίνει δεκτή καμία συμφωνία που να προβλέπει την παραμονή του Μπασάρ αλ-Άσαντ. Και ενώπιον όλων έδειξε μία από τις φωτογραφίες που περιλαμβάνονται στην έκθεση που μιλά για συστηματικά βασανιστήρια και εκτελέσεις 11.000 κρατουμένων από το καθεστώς Άσαντ.

«Δεν μπορεί με κανένα τρόπο» να παραμείνει στην εξουσία ο Μπασάρ αλ-Άσαντ ήταν επίσης η δήλωση του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Τζον Κέρι στο Μοντρέ. Ταυτόσημη η θέση της Σαουδικής Αραβίας με τον πρίγκιπα Σαούντ αλ-Φαϊζάλ να τονίζει ότι κανένας ρόλος δεν μπορεί να υπάρξει για τον Άσαντ και όσους από το καθεστώς «έχουν αίμα στα χέρια τους».

Η Συρία θα κάνει ό,τι είναι δυνατό για να υπερασπιστεί τον εαυτό της με τους τρόπους που θεωρεί κατάλληλους, ήταν η απάντηση του Σύρου υπουργού Εξωτερικών Ουαλίντ Μουαλέμ, ο οποίος και διεμήνυσε: «Κανένας δεν μπορεί να παράσχει ή να αποσύρει τη νομιμοποίηση του Σύρου προέδρου παρά μόνον οι ίδιοι οι Σύροι. Είναι δικαίωμά τους και καθήκον τους».

Ενδεικτικός του εξαιρετικά τεταμένου κλίματος ήταν ο διαπληκτισμός του Σύρου υπουργού Εξωτερικών με τον προεδρεύοντα της συνόδου Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Μπαν Γκι-μουν, ο οποίος επιχείρησε να τον διακόψει όταν εξαντλήθηκε ο προκαθορισμένος χρόνος ομιλίας του στο βήμα.

«Εσύ ζεις στη Νέα Υόρκη, εγώ στη Συρία. Έχω το δικαίωμα να παρουσιάσω τη συριακή εκδοχή εδώ. Έπειτα από τρία χρόνια πόνου, είναι δικαίωμά μου» δήλωσε.

«Ορισμένες χώρες που συμμετέχουν στη διάσκεψη έχουν βάψει τα χέρια τους με αίμα» συνέχισε ο Μουαλέμ, αποκαλώντας τη συριακή αντιπολίτευση προδότες.

Η δημόσια τηλεόραση της Συρίας μετέδωσε την ομιλία του ηγέτη της συριακής αντιπολίτευσης Άχμαντ Τζάρμπα προβάλλοντας ταυτόχρονα εικόνες από τα «τρομοκρατικά εγκλήματα» που έχουν διαπραχθεί στη χώρα από τους αντάρτες.

Η τηλεόραση δεν ανέφερε καθόλου το όνομα του Τζάρμπα, ούτε έγραψε στο κρόουλ τα σημαντικότερα σημεία της ομιλίας του, όπως έκανε για τους περισσότερους άλλους ομιλητές που συμμετείχαν στη σύνοδο του Μοντρέ. Στο κάτω μέρος της οθόνης κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ηγέτη της αντιπολίτευσης είχαν παραμείνει οι δηλώσεις που έκανε νωρίτερα ο υπουργός Εξωτερικών της Συρίας.

Η οθόνη ήταν χωρισμένη στα δύο: στη δεξιά πλευρά προβαλλόταν η ομιλία του Τζάρμπα, με τίτλο «Μοντρέ, Ελβετία» και στην αριστερή εικόνες με πτώματα και καταστροφές και τίτλο «Τρομοκρατικά εγκλήματα στη Συρία».

Από ευρωπαϊκής πλευράς στη διάσκεψη, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς ζήτησε από το βήμα να υπάρξει άμεση κατάπαυση του πυρός στη Συρία και να ανοίξουν ανθρωπιστικοί διάδρομοι για να παρασχεθεί βοήθεια στους αμάχους.

Ο Γερμανός ομόλογός του Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαγερ προειδοποίησε πάντως στο περιθώριο της συνόδου ότι δεν πρέπει να αναμένεται ένα «θαύμα» από τη συνάντηση αυτή, ωστόσο επισήμανε πως ήδη «υπήρξε μία μικρή πρόοδος καθώς είναι η πρώτη φορά που τα μέρη είναι παρόντα στη Συρία, κάθονται μέσα στην ίδια αίθουσα».

Ζητούμενο της σημερινής ημέρας, όπως επισήμανε και ο ίδιος ο Στάινμαγερ, είναι στο τέλος της να έχει υπάρξει ένα αποτέλεσμα που να επιτρέπει συνέχιση των διαπραγματεύσεων.