S&P: Αξιοπιστία, χάρες και Πύρρειος νίκη!

Γράφει ο Dr. Money
Η Standard & Poor's (S&P) έγραψε αναμφισβήτητα Ιστορία με την απόφασή της να υποβαθμίσει την αμερικανική οικονομία σε "ΑΑ+" από "ΑΑΑ", αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο περαιτέρω υποβάθμισης.

Η υποβάθμιση της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου δείχνει, αν μη τι άλλο, ότι η S&P δεν είναι υποχείριο της αμερικανικής πλευράς, το οποίο έχει βάλει στο μάτι την ευρωζώνη, όπως ήθελαν αρκετοί αρθρογράφοι, πολιτικοί κ.ά. στη χώρα μας κι αλλού.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η απόφαση της S&P για την αμερικανική οικονομία είναι σωστή, ούτε ότι οι πρότερες υποβαθμίσεις χωρών όπως η...... Ελλάδα, η Πορτογαλία κ.ά. ήταν ορθές.

Άλλωστε, το "λάθος των 2 τρισ. δολαρίων" στους υπολογισμούς της S&P για το αμερικανικό χρέος, που ανακάλυψε η αμερικανική κυβέρνηση, είναι πολύ μεγάλο για να περάσει απαρατήρητο.

Κάποιος ίσως ισχυριστεί ότι το λάθος θα έπρεπε να οδηγήσει σε αλλαγή στάσης της S&P, κοινώς είτε να μην προχωρήσει με την υποβάθμιση της πιστοληπτικής διαβάθμισης των ΗΠΑ είτε να μην τις βάλει στα πρόθυρα για νέα ψυχρολουσία.

Από την άλλη πλευρά, ο οίκος αξιολόγησης είχε γνωστοποιήσει ότι οι ΗΠΑ θα έπρεπε να λάβουν μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος κατά 4 τρισ. δολάρια αν επρόκειτο να αυξήσουν το όριο του ομοσπονδιακού χρέους, αλλά η συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ του προέδρου και του Κογκρέσου μιλά για 2,4 τρισ.
Όμως, η αποκάλυψη του λάθους, η οποία υποδηλώνει προχειρότητα, ανάγκασε επίσης την S&P να παραδεχτεί δημόσια ότι η απόφαση βασίστηκε σε σημαντικό βαθμό στις εκτιμήσεις για την πολιτική βούληση της αμερικανικής κυβέρνησης και του πολιτικού συστήματος να αντιμετωπίσει το ζήτημα.Κοινώς, τα ποιοτικά κριτήρια υπερίσχυσαν των ποσοτικών στην απόφαση που λήφθηκε, ίσως γιατί η S&P είχε τοποθετηθεί δημόσια την περίοδο της διαμάχης μεταξύ ρεπουμπλικανών και δημοκρατικών για το χρέος και θα ήταν πλήγμα στην αξιοπιστία του οίκου αν έκανε πίσω.

Όπως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν πείθονται όλοι. 

Μερικοί δεν ξεχνούν ότι πελάτες της S&P είναι όλες οι μεγάλες τράπεζες που είναι βασικοί διαπραγματευτές στο αμερικανικό χρέος.Σύμφωνα με την εικόνα που υπάρχει, οι περισσότερες από αυτές, αν όχι όλες, έχουν σορτάρει τα αμερικανικά ομόλογα, περιμένοντας πτώση των τιμών και άνοδο των αποδόσεών τους εδώ και πολύ καιρό.

Όμως, τα στοιχεία τα οποία δείχνουν αποδυνάμωση της αμερικανικής οικονομίας έχουν καταστήσει τις ανωτέρω θέσεις προβληματικές, με αποτέλεσμα οι τράπεζες να χάνουν λεφτά.

Υπενθυμίζεται ότι τα ομόλογα συνήθως κάνουν ράλι αν προεξοφλούν ότι ο ρυθμός ανάπτυξης μιας οικονομίας επιβραδύνεται ή βυθίζεται στην ύφεση, γιατί θεωρητικά υποχωρεί ο πληθωρισμός που είναι ο μεγαλύτερος εχθρός των ομολόγων.

Αν, λοιπόν, ισχυρίζονται οι συνωμοσιολόγοι, οι τράπεζες χάνουν λεφτά από το ράλι των ομολόγων, η υποβάθμιση της αμερικανικής οικονομίας από την S&P θα μπορούσε να βάλει φρένο στην άνοδο των τιμών, αντιστρέφοντας την τάση.

Κοινώς, η S&P κάνει χάρη στους πελάτες της υποβαθμίζοντας την αμερικανική οικονομία.

Άλλοι επικρίνουν την S&P για την απόφασή της υπενθυμίζοντας ότι μαζί με τους άλλους δύο οίκους αξιολόγησης είχε αξιολογήσει με "ΑΑΑ" χρηματοοικονομικά προϊόντα που αποδείχθηκαν "σκουπίδια".

Αναφέρουν, λοιπόν, ότι δεν είναι δυνατόν η S&P, που έκανε τόσα λάθη στο παρελθόν, υποβοηθώντας στην εκδήλωση της μεγαλύτερης παγκόσμιας οικονομικής κρίσης από το κραχ του 1929, να έρχεται σήμερα και να υποβαθμίζει την αμερικανική οικονομία, παραδεχόμενη εν τω μεταξύ ότι είχε κάνει λάθος στους υπολογισμούς.

Το επιχείρημα είναι γνωστό και έχει αξία.

Όμως, το γεγονός ότι έκανε λάθη στο παρελθόν δεν σημαίνει αναγκαστικά πως τα επαναλαμβάνει σήμερα ή ότι θα τα επαναλάβει στο μέλλον.

Επί του προκειμένου, εκείνο που εντυπωσιάζει είναι η πανομοιότυπη αντίδραση της ενοχλημένης αμερικανικής κυβέρνησης σήμερα και των ευρωπαϊκών κοινοτικών αρχών και κυβερνήσεων σε παρόμοιες περιπτώσεις υποβάθμισης χωρών της ευρωζώνης στο παρελθόν.

Δεν γνωρίζουμε αν η S&P θα συνεχίσει να τα βάζει με τον θείο Σαμ στο μέλλον, αφού, αν μη τι άλλο, ο τελευταίος δεν πρόκειται να χρεοκοπήσει με την κλασική έννοια του όρου, γιατί μπορεί να κόψει χρήμα και να πληρώσει τους πιστωτές του σε δολάρια.

Σίγουρα όμως η S&P έχει χτυπήσει το καμπανάκι για το δημόσιο χρέος όλων των χωρών του πλανήτη με υψηλά χρέη και ελλείμματα.

Το αν, πάντως, η συγκεκριμένη ιστορική απόφαση αποδειχτεί Πύρρειος νίκη για την S&P, η οποία ανήκει, αν δεν κάνουμε λάθος, στην αμερικανική εταιρία McGraw Hill, θα το μάθουμε αργότερα.

Dr. Money