Όροι για την επόμενη δόση Τεχνοκράτες - Μεσοπρόθεσμο


Η απόκτηση τεχνογνωσίας από τα προηγμένα κράτη- μέλη και η μέχρι κεραίας εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος αποτελούν όρους για την εκταμίευση της όποιας επόμενης δόσης το Σεπτέμβρη, είτε αυτή προέρχεται από το τρέχον, είτε από νέο δάνειο. Η Κομισιόν στην πολυαναμενόμενη 4η αξιολόγηση, οι υπουργοί στην κοινή ανακοίνωση, αλλά και τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής θεωρούν αυτή τη λύση μονόδρομο για να δουν στην πράξη μεταρρυθμίσεις, αποκρατικοποιήσεις και μείωση ελλείμματος και χρέους.
Το απόγευμα του Σαββάτου οι 17 υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης αποφάσισαν σε τηλεδιάσκεψη την εκταμίευση της 5ης δόσης του αρχικού δανείου των 110 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με την δανεική σύμβαση που έχουν υπογράψει από κοινού με το ΔΝΤ, η απόφαση βασίζεται (αλλά δεν εξαρτάται) στην «έκθεση αξιολόγησης προόδου» της τρόικας (άλλο κείμενο για ΕΕ- ΕΚΤ και άλλο για το ΔΝΤ)...
Η ΕΕ και η ΕΚΤ παρέπεμψε το δικό της κείμενο στους υπουργούς Οικονομικών υπηρεσιακά την Παρασκευή και το ανάρτησε προς δημοσίευση στον ιστότοπο της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών στις 23:00 τη νύχτα του περασμένου Σαββάτου.

Διαβάζοντας κανείς το κείμενο των 172 σελίδων αντιλαμβάνεται για ποιον λόγο η αξιολόγηση δεν έκλεισε όταν έπρεπε, δηλαδή πριν από ενάμισι μήνα και για ποιόν λόγο έπρεπε να διεξαχθούν επίπονες διαπραγματεύσεις ενός και πλέον μήνα μέχρι το κείμενο να δοθεί στη δημοσιότητα.

Η απάντηση είναι απλή: στα μέσα Μαΐου το πρώτο κείμενο δεν δικαιολογούσε εκταμίευση ούτε ευρώ και απαιτούσε πολιτική απόφαση από τους υπουργούς Οικονομικών. Γιατί; Διότι, όπως περιγράφουν με γλαφυρό τρόπο οι πρώτες 50 σελίδες, το κράτος δεν πληρούσε κατά απόλυτο τρόπο ούτε τα μισά από τα καθορισμένα κριτήρια. Αυτό είναι καταφανές στις σελίδες του benchmarking (σελ. 50- 73) όπου τα κριτήρια ορίζονται σαφώς και καταγράφεται η κρατική επίδοση.

Το επόμενο ερώτημα είναι το εξής: γιατί τότε δεν ελήφθη πολιτική απόφαση για την εκταμίευση της 5ης δόσης τον Ιούνιο; Η απάντηση είναι ότι πολύ απλά οι κοινοτικοί εταίροι δεν πίστεψαν ότι «μία πολιτική δέσμευση της κυβέρνησης» θα ήταν αρκετή για να αλλάξει η κατάσταση μέσα στο καλοκαίρι. Αντιθέτως, η έκθεση εύγλωττα αποδεικνύει ότι οι τελευταίες μεγάλες κινήσεις έγιναν το καλοκαίρι του 2010 και από τότε η προσπάθεια «στόλαρε» (εκ του αεροπορικού όρου stall = απώλεια της αεροδυναμικής στήριξης / lift).

Όπως, όμως, στην αεροπορία δεν αρκεί η «πολιτική δέσμευση», αλλά κάποιος πρέπει να πιέσει μπροστά το πηδάλιο, έτσι και οι Ευρωπαίοι ζήτησαν την ψήφιση του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομική πολιτικής. Και στη συνέχεια για να μην ξαναμπεί σε stall το κράτος, οι εταίροι ζήτησαν από την κυβέρνηση να δώσει και λίγη «ώθηση». Η επιπλέον ώθηση συζητείται (και ζητείται μετ’ επιτάσεως) από τους εταίρους, το ΔΝΤ και την Κομισιόν ήδη από τον περασμένο Οκτώβρη (1η, 2η και 3η έκθεση αξιολόγησης). Όμως, το πρόβλημα αποδείχθηκε ότι δεν είναι μόνο πολιτικό. Είναι και σε μεγάλο βαθμό τεχνικό.

Πέραν της γνωστής και συνδιαλλαγής με τα συνδικάτα ή τις ομάδες συμφερόντων και πίεσης και πέραν του φόβου του πολιτικού κόστους, αποδείχθηκε ότι η κρατική μηχανή, ο δημόσιος τομέας σε κάθε έκφανσή του, δυστυχώς δεν ξέρει πώς (ή δεν θέλει) «να κάνει τη δουλειά του». Αυτό το σημείο το καταγράφουν με τα πιο μελανά χρώματα όλοι οι ελεγκτές, όλων των γενικών διευθύνσεων της Κομισιόν που έχουν περάσει από τη χώρα τα τελευταία 30 χρόνια και δυστυχώς η πρόοδος είναι μικρή.

Η Κομισιόν και οι εταίροι κατά συνέπεια, προτείνουν εδώ και καιρό -και η κυβέρνηση απεδέχθη στην Σύνοδο Κορυφή της 24ης Ιουνίου- την εισαγωγή τεχνογνωσίας από τα άλλα κράτη μέλη, σύμφωνα με τα πρότυπα της εδώ και 20 χρόνια γνωστής διαδικασίας της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών.

Η διαδικασία περιγράφεται ακροθιγώς στην 4η έκθεση και σε αυτή αναφέρθηκε ήδη ο Πρωθυπουργός κατά την συνάντησή του με τον Ζ.Κ. Γιούνκερ στο Λουξεμβούργο, και κατά τη Σύνοδο Κορυφής της 24ης Ιουνίου. Αυτή είναι η εγγύηση που δόθηκε, ότι «τα πράγματα αυτή τη φορά θα είναι διαφορετικά».

Ως εκ τούτου, δεν αποτελεί είδηση ότι ο Ζ.Κ. Γιούνκερ δηλώνει στο Focus πως «οι Έλληνες δήλωσαν πρόθυμοι να δεχτούν εισαγωγή τεχνογνωσίας από την Ευρωζώνη», τη στιγμή, όμως, που ήδη πηγές τις Κομισιόν θεωρούν την αναφορά σε «περιορισμό της κυριαρχίας» αντιπαραγωγική. «Εμείς θεωρούμε ότι θα περιοριστεί η ικανότητα των λάθος χειρισμών από μια αναποτελεσματική διοίκηση που ο φορολογούμενος την πληρώνει χρυσή». Σχολιάζουν ακόμη ότι «η κυριαρχία περιορίζεται όταν διογκώνεται η φοροδιαφυγή, διότι τότε ελαχιστοποιούνται τα κρατικά έσοδα και περιορίζεται το πεδίο επιβολής φορολόγησης». Αντιθέτως, όπως λένε οι ίδιες πηγές, «όταν κεφαλαιοποιηθούν τα αποτελέσματα της συνεργασίας εθνικών υπηρεσιών και εταίρων, τότε θα αλλάξει και το μείγμα της εισπρακτικής πολιτικής». «Αρκεί», όπως λέει χαρακτηριστικά ελεγκτής αρμόδιας γενικής διεύθυνσης, «να αρχίσουν να σηκώνουν τα τηλέφωνα...»

real.gr