Γράφει ο Βασίλης Χασιώτης
Σε κάποια όχι πολύ παλιά συνέντευξη του πρώην υπουργού οικονομικών κ. Παπακωνσταντίνου στο κ. Αλ. Παπαχελά, η οποία μάλιστα είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα του υπουργείου οικονομικών, ο δημοσιογράφος έθεσε έμμεσα ή άμεσα το ζήτημα της παραίτησης του κ. Παπακωνσταντίνου επικαλούμενος μάλιστα προηγούμενες δηλώσεις του ίδιου του υπουργού. Θα μείνω σ’ ένα χαρακτηριστικό διάλογο :
«ΑΛ. ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ: Να μείνω σε αυτή τη φράση κλειδί, ότι «αν χρειαστεί να πάρουμε νέα μέτρα, σημαίνει ότι εγώ θα έχω αποτύχει». Σήμερα πήρε μια απόφαση το Υπουργικό Συμβούλιο ότι χρειάζονται μέτρα για το 2011 6,3 δις. Αυτό δε σημαίνει ότι έχετε αποτύχει; Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Καταρχάς, να κάνω μια ρητορική ερώτηση. Ωραία. Έστω ότι εγώ φεύγω, αύριο το πρωί. Και λοιπόν; Θα υπάρχει μια άλλη.......
οικονομική πολιτική; Αυτός ο οποίος θα με αντικαταστήσει, θα κάνει μια διαφορετική πολιτική; Υπάρχει περιθώριο για μια άλλη οικονομική πολιτική; Το ζήτημα, το πρόβλημα, αυτή τη στιγμή, είναι ο Παπακωνσταντίνου; Αυτό είναι το πρόβλημα;»Όμως, δεν μπορώ να μη κάνω μια παρέκκλιση στο σημείο αυτό που δεν έχει σχέση με την ορθότητα του «χρησμού» του υπουργού. Αναφέρομαι στο ζήτημα της δεοντολογίας αλλά και της σημασίας του να είναι κάποιος συνεπής με ό,τι δηλώνει. Ο κ. Παπακωνσταντίνου, πράγματι, δεν απαντά στην ουσία της ερώτησης, η οποία δεν έχει να κάνει με το αν υπάρχουν ή όχι άλλες εναλλακτικές, αλλά θίγει ένα ζήτημα προσωπικής αξιοπιστίας : δηλαδή, τι δηλώνει κάποιος ότι θα κάνει ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ και τι τελικά κάνει σε σχέση με τη δήλωσή του. Και επιπλέον, θ’ αφήσω παράμερα το ζήτημα της σημασίας του ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΟΣ, ενός ανθρώπου που ως εκ της θέσεώς του, είναι καταδικασμένος να αναδύει και ηγετικά μηνύματα. Ότι δηλαδή. η ασυνέπεια ή η ανικανότητα θα έχει τις ίδιες ΑΝ ΟΧΙ και μεγαλύτερες συνέπειες για τον ίδιο τον ηγέτη που αξιώνει συνέπεια και ικανότητα απ’ τον κρατικό μηχανισμό, ακριβώς όπως συμβαίνει με όλους εκείνους που βρίσκονται υπό την εξουσία του υπουργού. Το ίδιο το σκεπτικό του υπουργού, θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελούσε το σκεπτικό του οποιουδήποτε π.χ. προϊσταμένου ΔΟΥ ο οποίος κατηγορείται ότι δεν πέτυχε τους στόχους του στο ζήτημα της είσπραξης δημοσίων εσόδων. Θα μπορούσε άνετα να απαντήσει στον ελέγχοντα ή στον ερωτώντα : «Καταρχάς, να κάνω μια ρητορική ερώτηση. Ωραία. Έστω ότι εγώ φεύγω, αύριο το πρωί και κάποιος άλλο με αντικαθιστά. Και λοιπόν; Θα υπάρχει μια άλλη αποτελεσματικότητα στο ζήτημα της είσπραξης δημοσίων εσόδων και της πάταξης της φοροδιαφυγής; Αυτός ο οποίος θα με αντικαταστήσει, θα πετύχει κάτι διαφορετικό; Υπάρχει περιθώριο για μια άλλη πολιτική; Το ζήτημα, το πρόβλημα, αυτή τη στιγμή, είμαι εγώ, εγώ είμαι Ο ΜΟΝΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ που απέτυχα, κι αν δεν είμαι μόνο εγώ, τότε τι συμβαίνει; Αυτό είναι το πρόβλημα;»
Όμως, ας μη ξεστρατίσω. Το άρθρο αυτό έχει τίτλο που παραπέμπει σε ορισμένο περιεχόμενο. Και το περιεχόμενο είναι ότι στη παραπάνω δήλωση του κ. Παπακωνσταντίνου (και όχι βέβαια μόνο απ’ αυτή), προκύπτει κάτι το απλό : ότι πράγματι, η οικονομική πολιτική είναι μια συνολική πολιτική της κυβέρνησης.
Πιστεύω, πράγματι, ότι η κυβέρνηση που προέκυψε μετά τον τελευταίο ανασχηματισμό, δεν παρέχει ένδειξη ΜΙΑΣ ΑΛΛΗΣ ΠΡΟΟΤΠΙΚΗΣ στο ζήτημα της ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ.
Αυτή Η ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ της κρίσης έχει ΔΥΟ σκέλη :
Το ένα είναι το τι γίνεται ή τι θα γίνει ΜΕ ΟΣΟΥΣ ΜΑΣ ΑΦΕΡΑΝ ΣΤΗ ΚΡΙΣΗ, τι γίνεται με την απόδοση ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΑ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΕΥΘΥΝΩΝ στη λογική της αναζήτησης υπευθύνων για ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΛΕΗΛΕΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ κλοπή που μας έφεραν στο σημερινό χάλι. Η κοινωνία ζητά ΠΡΟΣΩΠΟΠΟΙΗΣΗ ΕΥΘΥΝΩΝ, ζητά ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΚΛΟΠΙΜΑΙΩΝ.
Το δεύτερο είναι, με πολύ απλά λόγια για να μην απεραντολογούμε, ΑΝ ΘΑ ΚΟΠΕΙ ΜΕ ΜΑΧΑΙΡΙ οποιαδήποτε περαιτέρω άμεση τουλάχιστον επιβάρυνση ΠΕΡΑΝ ΕΚΕΙΝΗΣ ΠΟΥ ΗΔΗ ΈΧΟΥΝ ΥΠΟΣΤΕΙ ΚΑΙ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΝΑ ΥΦΙΣΤΑΝΤΑΙ οι νομιμόφρονες εργαζόμενοι (δηλαδή τα «συνήθη υποζύγια» των δημοσίων βαρών), ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ ύψους εισοδήματος, (αφού οι μεγαλοεισοδηματίες και μεγαλόμισθοι μισθωτοί ήδη φορολογούνται αγρίως όσο είναι συνεπείς στις φορολογικές τους δηλώσεις) ΚΑΙ ΝΑ ΕΠΙΒΑΡΥΝΘΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΦΟΡΟΜΠΗΧΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΑΠΟΙΚΛΕΙΣΤΙΚΑ οι καθ’ έξιν και επάγγελμα φοροφυγάδες και εισφοροφυγάδες, ΑΡΧΗΣ ΓΕΝΟΜΕΝΗΣ ΑΠΟ τους ΜΕΓΑΛΟΦΟΟΦΕΙΛΕΤΕΣ, και ΒΕΒΑΙΩΣ ΔΕ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΚΑΘΟΛΟΥ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΝΑ ΠΕΙ ΜΑΣ ΠΕΙ ΑΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΑΤΑΞΕΙ ΤΗ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗ ΚΑΙ ΕΙΣΟΦΡΟΔΙΑΦΥΓΗ, ΔΙΟΤΙ ΤΟ ΖΗΤΜΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΝ ΜΠΟΡΕΙ ΜΑ ΑΝ ΘΕΛΕΙ. Κυρίως δε, ΑΝ ΔΕΝ ΓΙΝΕΙ ΤΩΡΑ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΙΕΣΤΙΚΟ ΑΥΤΟ ΤΟ ΑΊΤΗΜΑ, η ιστορία δείχνει ότι ποτέ δεν θα γίνει μια τέτοια αρχή.
Αν ο νέος υπουργός εξωτερικών χαρακτηρίζεται ως δεινός πολιτικός ρήτορας, αλλά οι συγκεκριμένες ερωτήσεις που τέθηκαν παραπάνω, τότε και μόνο τότε θα θεωρηθεί ότι θα απαντηθούν ειλικρινώς από τον νέο υπουργό οικονομικών, ΟΤΑΝ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΔΕΝ ΘΑ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΚΑΝΕΝΑ ΡΗΤΟΡΙΚΟ «ναι μεν, αλλά…». Είμαστε στο σημείο όπου ο πολιτικός λόγος αξιώνεται από εμάς τους πολίτες να μη κροταλίζει, να μη πολυλογεί και αοριστολογεί, αλλά να απαντήσει με ένα ΣΚΕΤΟ «ΝΑΙ» ή «ΟΧΙ». Όλα τ’ άλλα, ότι αυτά τα σημαντικά «διαρθρωτικά» προβλήματα δεν είναι ΔΗΘΕΝ του παρόντος, εν όψει άλλων πολύ πιεστικών τρεχουσών ζητημάτων, θα απαντήσω με μια λέξη, που προέρχεται από την ιστορική μας εμπειρία : αν δεν είναι του παρόντος ν’ αντιμετωπιστούν, ΔΕΝ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΟΥΤΕ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ!
Υπάρχουν ενδείξεις που να μας δείχνουν προς τα πού θα πάει το πράγμα; Σε προσωπικό επίπεδο, πιστεύω ότι η μεγάλη πρόκληση για τον κ. Βενιζέλο, δεν είναι τόσο το να δώσει κάποια λύσει στο ζήτημα του χρέους και της ανάπτυξης, κι ούτε νομίζω ότι το πολιτικό προσωπικό του παρόντος πολιτικού συστήματος είναι εκείνο που θα δώσει λύση. Η μεγάλη πρόκληση είναι αν ο κ. Βενιζέλος θα κατορθώσει να επιβιώσει κατά τη παρούσα μεταβατική περίοδο ώστε να είναι παρών κατά την επόμενη που θα διαδεχθεί το τέλος του μεταπολιτευτικού μας πολιτικού σκηνικού, ένα τέλος του οποίου οι πράξεις παίζονται καθημερινά, αλλά η αυλαία δεν έχει πέσει ακόμα –θεωρείται όμως βέβαιο ότι είναι θέμα χρόνου όπου η μεγάλη κουρτίνα που θα χωρίσει τη πλατεία απ’ τον θίασο θα «πέσει».
Θα πρέπει να είναι κανείς αφελής να πιστεύει ότι ο κ. Βενιζέλος θα κατορθώσει να κερδίσει ένα grand prix, όταν ό,τι μας απειλεί «τρέχει» με αυτοκίνητα με προδιαγραφές για Formula 1, και ο ίδιος οδηγεί (όχι βεβαίως διότι ο ίδιος το επέλεξε, μα του το επέλεξαν) ένα συμπαθητικό μεν και καλό αυτοκίνητο πόλης Subaru 600, όμως, δεν είναι το αυτοκίνητο που θα συναγωνιστεί τα «θηρία». Το ερώτημα για έναν πολιτικό που φιλοδοξεί να πείσει ότι δεν είναι ο πρώτος τυχών, είναι : θα υποβληθεί στη δοκιμασία να επιχειρήσει να κατέβει στο στίβο με το σουμπαρουδάκι του, ή θα αξιώσει ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ, ανάλογης σοβαρότητας «εργαλείο» για να ανταγωνιστεί το «θηρίο» της κρίσεως;
Ο κ. Βενιζέλος πώς θα διαχειρισθεί τούτη την περί αφέλειας αιτίαση; Γιατί πλέον θα πρέπει να θεωρείται αφελής όποιος προσπαθεί να είναι συνεπής προς το Ιστορικό Συμπέρασμα, που μας λέει [1] ότι είναι ακριβώς οι ηγετικές ομάδες του παρόντος Πολιτικού Συστήματος που μας οδήγησαν στη κρίση, και [2] ότι σχεδόν ποτέ ένα Σύστημα σε Καθολική Παρακμή, δεν μπόρεσε ν’ αποτελέσει το Σύστημα της Λύσης ενάντια στην ίδια του την παρακμή;
Πώς ο κ. Βενιζέλος απαντά στο «χρησμό» του προκατόχου του ότι δεν είναι δυνατόν να πετύχει τίποτα παραπάνω από εκείνον, και φυσικά, δεν αναφέρομαι σε επιμέρους διευθετήσεις (που μπορεί να γίνουν) της ολοένα και εντεινόμενης φτωχοποίησης και περιθωριοποίησης μεγάλων μερίδων της ελληνικής κοινωνίας, ΑΛΛΑ ΣΕ ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΤΑΣΗΣ;
Πώς ο κ. Βενιζέλος θα αποτινάξει το ζυγό της δημοσιονομικής κατοχής; (Η διατύπωση έχει γίνει από πολλούς, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ τον κ. Βενιζέλο, έστω κι αν ο κ. Βενιζέλος έσπευσε υπό την πίεση ως φαίνεται της «ανάγκης» ομοθυμίας της κυβερνητικής ομάδας να στρογγυλέψει αρκετά τη διατύπωσή του –βλ. ενδεικτικά Δήμητρα Κρουστάλλη : Βολές Βενιζέλου κατά Παπακωνσταντίνου, 24/6/2011, www.tovima.gr).
Εν κατακλείδι : υπό το καθεστώς του Μνημονίου όπως το ξέρουμε, ή υπό το καθεστώς οιουδήποτε άλλου Μνημονίου ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ, που απλά θα ανακατανείμει τα βάρη ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΙΔΙΩΝ «ΣΥΝΕΠΩΝ» ΥΠΟΖΥΓΙΩΝ, μια πολιτική που όλο και πιο γοργά τείνει να εξισώσει τους πάντες προς την περιοχή της φτώχειας και της ανέχειας, είναι ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΙΔΙΑ.
Ο «χρησμός» του κ. Παπακωνσταντίνου, λέει ότι ο κ. Βενιζέλος δεν θα κάνει κάτι (το ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ τουλάχιστον, σημειώνω εγώ) διαφορετικό. Συνεπώς ο «χρησμός» λέει ότι θα αποτύχει.
Μένει ο κ. Βενιζέλος να διαψεύσει όλους τους εναντίον του «χρησμούς», ακόμη και όσους δεν έχουν κομματική σκοπιμότητα, όπως εγώ, αλλά έτσι αξιολογούν τα πράγματα.
Ίδωμεν (για όσους αγωνιούν)!