Τη δεκαετία του 1980, η παγκόσμια οικονομία έζησε τις συνέπειες μιας ακόμη κρίσης δημοσίου χρέους.
Η κύρια διαφορά μεταξύ εκείνης της κρίσης και της σημερινής εστιάζεται στη κατηγοριοποίηση των χωρών που επηρέασε.
Τη δεκαετία του 1980, η κρίση επηρέασε τις χώρες της Λατινικής Αμερικής και μερικές ανατολικοευρωπαϊκές, όπως η Βουλγαρία και η Πολωνία, δηλαδή αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ σήμερα αφορά στις χώρες της ευρωζώνης που ανήκουν στο κλαμπ των ανεπτυγμένων.
Όμως, οι δύο κρίσεις του δημοσίου χρέους έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό:
Την άφθονη ρευστότητα, που επέτρεπε σε κυβερνήσεις να δανείζονται φθηνά, αναβάλλοντας τη δημοσιονομική προσαρμογή, που δεν....... είναι δημοφιλής, για αργότερα.
Αν σε αυτά προστεθεί μια κάκιστη διαχείριση της κρίσης, όπως συνέβη στη περίπτωση της Ελλάδας, το αποτέλεσμα είναι ακόμη χειρότερο.
Η λύση τη δεκαετία του 1980 δόθηκε από τον τότε υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ κ. Νicholas Brady και τους συνεργάτες του.
Πολλές εμπορικές τράπεζες που είχαν δανείσει σε αυτές τις χώρες αποδέχτηκαν να καταγράψουν τη ζημία ανταλλάσοντας τα δάνεια με τα περίφημα Brady bonds, των οποίων το κεφάλαιο και τους τόκους εγγυώνταν αμερικανικά κρατικά ομόλογα, που διατηρούνταν σε ειδικούς λογαριασμούς (escrow accounts).
Η ανταλλαγή οδήγησε σε "κούρεμα" των δανειακών υποχρεώσεων των ανωτέρω χωρών της τάξης του 30% με 50%, σύμφωνα
με οικονομολόγους, επιτρέποντάς τους να ανασάνουν, καθότι ο πυρσός της
χρηματοδότησης πέρασε από τις εμπορικές τράπεζες στις αγορές ομολόγων. Η κύρια διαφορά μεταξύ εκείνης της κρίσης και της σημερινής εστιάζεται στη κατηγοριοποίηση των χωρών που επηρέασε.
Τη δεκαετία του 1980, η κρίση επηρέασε τις χώρες της Λατινικής Αμερικής και μερικές ανατολικοευρωπαϊκές, όπως η Βουλγαρία και η Πολωνία, δηλαδή αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ σήμερα αφορά στις χώρες της ευρωζώνης που ανήκουν στο κλαμπ των ανεπτυγμένων.
Όμως, οι δύο κρίσεις του δημοσίου χρέους έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό:
Την άφθονη ρευστότητα, που επέτρεπε σε κυβερνήσεις να δανείζονται φθηνά, αναβάλλοντας τη δημοσιονομική προσαρμογή, που δεν....... είναι δημοφιλής, για αργότερα.
Αν σε αυτά προστεθεί μια κάκιστη διαχείριση της κρίσης, όπως συνέβη στη περίπτωση της Ελλάδας, το αποτέλεσμα είναι ακόμη χειρότερο.
Η λύση τη δεκαετία του 1980 δόθηκε από τον τότε υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ κ. Νicholas Brady και τους συνεργάτες του.
Πολλές εμπορικές τράπεζες που είχαν δανείσει σε αυτές τις χώρες αποδέχτηκαν να καταγράψουν τη ζημία ανταλλάσοντας τα δάνεια με τα περίφημα Brady bonds, των οποίων το κεφάλαιο και τους τόκους εγγυώνταν αμερικανικά κρατικά ομόλογα, που διατηρούνταν σε ειδικούς λογαριασμούς (escrow accounts).
Ερχόμενοι στη σημερινή εποχή, διαπιστώνουμε ότι οι χώρες δεν έχουν λάβει δάνεια από εμπορικές τράπεζες, αλλά έχουν πουλήσει ομόλογά τους σε διαφόρους, συμπεριλαμβανομένων των τραπεζών.
Όλοι αυτοί οι ομολογιούχοι αγόρασαν τα χρεόγραφα γιατί πίστευαν ότι δεν θα βρίσκονταν ποτέ αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο χρεοκοπίας μιας χώρας της ΟΝΕ.
Οι κοινοτικοί αξιωματούχοι έκαναν ό,τι μπορούσαν για να εμπεδωθεί καλύτερα αυτή η άποψη, τασσόμενοι εναντίον της αναδιάρθρωσης του δημοσίου χρέους στην πιο σκληρή του μορφή.
Όμως, ολοένα και περισσότεροι αντιλαμβάνονται πλέον ότι κάποιας μορφής αναδιάρθρωση θα πρέπει να υπάρξει, όπως κι αν βαπτιστεί.
Ο λόγος είναι ότι δημόσιο χρέος που φθάνει ή ξεπερνά το 150% του ΑΕΠ, όπως το ελληνικό, απαιτεί αιματηρές θυσίες επί μακρόν για να εξυπηρετηθεί, αν τελικά εξυπηρετηθεί, που πολύ δύσκολα μια δυτική κοινωνία μπορεί να αντέξει.
Ήδη, η Ελλάδα βιώνει τη χειρότερη μορφή αναδιάρθρωσης του εσωτερικού χρέους μέσω του "κουρέματος" των απαιτήσεων του ιδιωτικού τομέα από το Δημόσιο. Τέτοιες θα μπορούσαν να θεωρηθούν επίσης οι μειώσεις των συντάξεων που πληρώνουν το ΙΚΑ κι άλλα ταμεία και φυσικά οι πληρωμές των φαρμακευτικών, των κατασκευαστικών εταιριών με ομόλογα που λήγουν έπειτα από χρόνια και είτε δεν φέρουν καθόλου κουπόνι είτε είναι πολύ μικρό. Αν λοιπόν το κράτος δεν έχει πρόβλημα να "κουρέψει" τους πιστωτές του στο εσωτερικό, δεν θα έπρεπε να έχει πρόβλημα να "κουρέψει" τους πιστωτές του στο εξωτερικό.
Άλλωστε, οι τελευταίοι το προεξοφλούν, κρίνοντας από τις τιμές όπου είναι διαπραγματεύσιμα τα ελληνικά ομόλογα στις αγορές.
Φυσικά, κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε σοβαρό πρόβλημα στις περισσότερες ελληνικές τράπεζες.
Όμως, όπου υπάρχει θέληση υπάρχει και δρόμος, όπως λένε οι Αγγλοσάξονες.
Κοινώς, αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων, εκδόσεις ομολόγων μετατρέψιμων σε μετοχές και όπου είναι εφικτό συγχωνεύσεις. Και μάλιστα το συντομότερο.
Η κρίση των αναπτυσσομένων κρατών της Λατινικής Αμερικής και της ανατολικής Ευρώπης επιλύθηκε τη δεκαετία του 1980 με αναδιάρθρωση του χρέους τους.
Παρά την πεισματική άρνηση των κοινοτικών αξιωματούχων, την ίδια πιθανότατα κατάληξη θα έχει η κρίση χρέους στην ευρωζώνη και ειδικότερα στην Ελλάδα, όπου το "κούρεμα" των απαιτήσεων τρίτων από το Δημόσιο βρίσκεται σε εξέλιξη.
Dr. Money