Το μέλλον της πολιτικής στην Ελλάδα-το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ, η αριστερά και οι «αντάρτες»

Του Μανώλη Κυπραίου

Η «εγκυμοσύνη» της ελληνικής πολιτικής ζωής με τους πολίτες αυτής της χώρας να περιμένουν το «παιδί» της κυοφορίας φαίνεται πως θα αργήσει ακόμη. Παρά τις δηλώσεις και τις διαβεβαιώσεις περί τέλους της μεταπολίτευσης και των όσων δεινών οι πολιτικοί άρχοντες αυτής της περιόδου πρόσφεραν στην Ελλάδα, παρόλα αυτά, συνεχίζουν να πιστεύουν σε αυτό το μοντέλο διακυβέρνησης, αγνοώντας τα μηνύματα του έλληνα πολίτη που ζητά ένα νέο μοντέλο πολιτικής διακυβέρνησης, μακριά από τις στρεβλώσεις και τα κακώς κείμενα του παρελθόντος.
Τα δύο-μέχρι τις πρόσφατες εκλογές-κόμματα εξουσίας, φαίνεται πως ακολουθούν την πεπατημένη φοβούμενα να ακολουθήσουν ρηξικέλευθες τακτικές. Στελέχη που μεγάλωσαν και αντρώθηκαν μέσα από την πολιτική σκηνή των τελευταίων 30 ετών, συνεχίζουν να κρατούν τα σκήπτρα και να κινούν τα νήματα.
Όμως τα χέρια τους είναι πια ροζιασμένα και κουρασμένα και η παράσταση που δίνουν σε αυτό το θέατρο μαριονεττών του......... παραλόγου, μόνο πλέον τη θυμηδία και ίσως κάποιο σαρδόνιο χαμόγελο μπορεί να προκαλέσει.
Ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Αντώνης Σαμαράς, αν και βρέθηκαν με την πλήρη συγκατάθεση των ψηφοφόρων τους στην ηγεσία των κομμάτων τους, απογοήτευσαν.

Ο Γιώργος Παπανδρέου και οι «καυτές πατάτες»

Ο Γιώργος Παπανδρέου γιατί υπερεκτίμησε τις δυνατότητές του, αγνοώντας παράλληλα τα μαθήματα του παρελθόντος. Όπως το 2004 ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης του παρέδωσε την «καυτή πατάτα» της εξουσίας και της εκλογικής πανωλεθρίας, έτσι και το 2009 ο Κώστας Καραμανλής τον οδήγησε να προκαλέσει εκλογές, για να του δώσει ένα καζάνι γεμάτο με «καυτές πατάτες».
Η πολιτική απειρία του και το πάθος του να γίνει κυβερνήτης της Ελλάδος τον τύφλωσαν αφήνοντάς τον να κάτσει σε μια ηλεκτρική καρέκλα. Όπως και κάθισε.
Ανέλαβε να διαχειριστεί την μεγαλύτερη οικονομική κρίση της χώρας μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Να ανατρέψει εργασιακά δικαιώματα και συνθήκες πολλών δεκαετιών και να υπογράψει μια κρατική δανειοδότηση οι όροι της οποίας αποτελούν την «χαρά» κάθε τοκογλύφου, είτε πρόκειται για ιδιώτη είτε για κράτος.
Παράλληλα επέλεξε δίπλα του μια πλειάδα από επιτελείς και υπουργούς «παλαιάς κοπής» (κάποιοι από αυτούς πέταξαν το κοστούμι και φόρεσαν τζιν), οι οποίοι μετείχαν και αυτοί στην παράσταση με τίτλο: «αλλάζουμε». Δυστυχώς όμως σε λίγο καιρό αποδείχθηκε πως ο τίτλος της παράστασης ήταν διαφορετικός-κατά απαίτηση του σκηνοθέτη: «το ναυάγιο»…
Και βέβαια μεγάλο ρόλο σε αυτή την αταξία και τη γενικότερη αίσθηση χάους που δίνει η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου είναι η συνειδητή τακτική της να αποκρύπτει τα όσα θα γίνουν και τα όσα έχει συμφωνήσει να γίνουν. Ισως και αυτό να είναι το μεγαλύτερο λάθος του πρωθυπουργού. Επρεπε από την πρώτη στιγμή να κάνει συμμέτοχους και συνυπεύθυνους τους πολίτες για αυτές τις σημαντικές αποφάσεις. Και ο τρόπος απλός: Δημοψήφισμα ή δημοψηφίσματα. Ετσι η οποιαδήποτε πορεία και να αποφασιζόταν, είτε υπέρ του μνημονίου, είτε υπέρ της χρεωκοπίας δεν θα τον βάραινε όπως σήμερα. Σαφέστατα, οι κυβερνήτες πρέπει κάποιες στιγμές να παίρνουν αποφάσεις στις οποίες η κοινή γνώμη είναι αντίθετη, μιας και αυτές παίρνονται όχι για το τώρα αλλά για το αύριο.
Όμως, το ζήτημα της δανειοδότησης και του μνημονίου δεν ήταν μια απλή απόφαση.
Ηταν Η ΑΠΟΦΑΣΗ.
Και σε αυτές σε μια δημοκρατία πρέπει να συμμετέχουν με άμεσο τρόπο οι πολίτες. Ετσι ο Γιώργος Παπανδρέου χάθηκε στην πορεία προς τον Ταϋγετο, παρασύροντας μαζί με αυτόν όπως φαίνεται και μεγάλο κομμάτι του ΠΑΣΟΚ στον πολιτικό καιάδα.

Η «παραπατούσα» Νέα Δημοκρατία

Από την άλλη έχουμε μια Νέα Δημοκρατία, η οποία θυμίζει βάρκα που γύρει και ο καπετάνιος προσπαθεί να πείσει τους επιβαίνοντες να καθίσουν κάτω για να επανέλθει σε ισορροπία. Προς το παρόν όμως φαίνεται πως οι «φωνές» του καπετάνιου δεν είναι ικανές να πείσουν και τους υπόλοιπους.
Η Ν.Δ. αναζητά τη ρότα της. Εχοντας να αντιμετωπίσει μια κάκιστη δική της διακυβέρνηση που προκάλεσε πολλά προβλήματα στη χώρα και διπλασίασε το έλλειμμα, θυμίζει στρατιώτη που προσπαθεί να προχωρήσει μπροστά έχοντας το σώμα του γεμάτο πληγές από σφαίρες. Αυτός ο στρατιώτης χρειάζεται ίαση. Και άμεση. Αν αυτές τις πληγές τις ονομάσουμε πολιτικές αποφάσεις-οι περισσότερες από αυτές προκλήθηκαν από «φίλια πυρά»-ο Αντώνης Σαμαράς έχει μόνο μια διέξοδο. Να σταματήσει αφενός τα «φίλια πυρά» και αφετέρου να δώσει χρόνο να γιατρευτούν αυτές οι πληγές. Διαφορετικά δεν θα μπορέσει να προχωρήσει.
Παράλληλα όμως-όπως και στην περίπτωση του Γιώργου Παπανδρέου-πρέπει να θέσει στο περιθώριο «βαρώνους», «Κόμηδες» και «κυρίες επί των τιμών» που προέρχονται από άλλες εποχές που πλέον αποτελούν «βαρίδια» και φυσικά η εμπειρία τους-αντικρούοντας το επιχείρημα-μπορεί να επικεντρωθεί και να είναι πολύτιμη στο: «πώς να αρπάξεις και να μη σε πιάσουν ποτέ».
Όμως οι εποχές της «αθωότητας» ανήκουν πια στην ιστορία.
Ο Αντώνης Σαμαράς πρέπει επίσης να ξεκαθαρίσει η Νέα Δημοκρατία τι πρεσβεύει και που στοχεύει. Είναι κεντροδεξιό κόμμα; Φιλεύθερο; Νεοφιλελεύθερο; Ανήκει στη λαϊκή δεξιά ή ολίγον και στα τέσσερα; Αυτή ακριβώς η ασάφεια και οι λανθασμένες επικοινωνιακές τακτικές έχουν προκαλέσει σύγχυση στους παραδοσιακούς και υποψήφιους ψηφοφόρους της Ν.Δ., δυσαρέσκεια που αποτυπώνεται στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις τόσο προς το πρόσωπο του Αντώνη Σαμαρά όσο και προς την ικανότητα της Ν.Δ. να κυβερνήσει. Η Ν.Δ. δεν χρειάζεται να εξαπολύει πυροτεχνήματα στον αέρα και να «αντιδρά για να αντιδράσει». Χρειάζεται να μιλάει με πράξεις και πρόγραμμα, προσπαθώντας να πείσει πως μπορεί. Το να μιλάμε, γιατί πρέπει να μιλάμε δεν είναι πάντα και η καλύτερη τακτική.
Οι εποχές που οι περισσότεροι Ελληνες ψήφιζαν κατά… οικογενειακή παράδοση ή εργασιακό συμφέρον πέρασαν ανεπιστρεπτί και τώρα τα δύο «μεγάλα κόμματα» πρέπει να πείσουν ή όπως είπε ο Γ. Παπανδρέου: «Ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε».

Η πολυδιασπασμένη αριστερά

Για να δούμε λοιπόν τι γίνεται τώρα με την αριστερά. Μια πολυδιασπασμένη, πολυσύνθετη και άνευ κοινού προσανατολισμού πολιτική οντότητα η οποία έχει χαθεί στη μετάφραση του Μαρξ, του Ενγκελς, του Τρότσκι, του Μπακούνιν, του Φουκώ και του Μπερλίγκουερ. Μια αριστερά που άλλοτε κολακεύει και άλλοτε τρομάζει τους ψηφοφόρους της που παρακολουθούν την άλλοτε κραταιά δύναμη να έχει γύρει σχεδόν άψυχη από τον εσωτερικό εμφύλιό της, για μια ακόμη φορά. Τα «συντροφικά μαχαιρώματα» έχουν πλέον το ρυθμό πολυβόλου και οι ανακοινώσεις του ενός κόμματος της αριστεράς εναντίον του άλλου, είναι συχνότερες από αυτές που αφορούν την κατάσταση στη χώρα και τις καταστροφικές αποφάσεις που παίρνει η κυβέρνηση.
Η αριστερά έχει χάσει την αντιπολιτευτική της δύναμη και πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, δείχνει «αδύναμη» να ανταποκριθεί στα κελεύσματα της ελληνικής κοινωνίας του 21ου αιώνα, αναζητώντας το δρόμο για τη νέα πολιτική ταυτότητά της που όπως φαίνεται θα είναι μακρύς.

ΛΑΟΣ και ΔΗ.ΣΥ.

Τέλος αφήνουμε τα δύο «παιδιά της δεξιάς», το κόμμα του ΛΑ.Ο.Σ. του Γιώργου Καρατζαφέρη και της «Δημοκρατικής Συμμαχίας» της Ντόρας Μπακογιάννη. Πρόκειται για πολιτικές οντότητες οι οποίες επί της ουσίας φτιάχτηκαν από «παιδιά που μίσησαν τους γονείς τους». Και ο Γιώργος Καρατζαφέρης και η Ντόρα Μπακογιάννη δημιούργησαν δύο πολιτικά κόμματα με κύριο γνώμονα την εκδίκηση. Τα δύο-πρώην-πρωτοκλασάτα στελέχη της ΝΔ,  υποτιμήθηκαν, πολέμησαν και πολεμήθηκαν στην ανηλεή μάχη τους για την εξουσία. Και οι δύο νικήθηκαν. Και η ήττα είναι κάτι που δεν «χωνεύεται» εύκολα.
Ο Γιώργος Καρατζαφέρης δημιουργώντας το ΛΑΟΣ, έκανε άνοιγμα προς το κομμάτι της ΝΔ που χαρακτηρίζεται ως «λαϊκή δεξιά» και στην ακροδεξιά με στόχο τη συλλογή ψήφων από αυτά. Και το πέτυχε. Κατάφερε να πάρει ένα σημαντικό ποσοστό της τάξεως του 4% από τη ΝΔ ενώ οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν πως το ποσοστό αυτό αυξάνεται. Όπως προδίδουν οι αριθμοί, ο Γιώργος Καρατζαφέρης πήρε την εκδίκησή του. Η Ντόρα Μπακογιάννη τώρα, ηττημένη από τον «μεγάλο εχθρό» της οικογένειάς της, τον «πατροκτόνο» Αντώνη Σαμαρά, θέλει επίσης να πάρει μέρος από την εκλογική δύναμη της Νέας Δημοκρατίας, επιλέγοντας ως «ομάδα-στόχο» τους κεντροδεξιούς ψηφοφόρους.
Μετρ στην επικοινωνία, αρκετά ικανή στο να κρύβει και να κρύβεται, η Ντόρα Μπακογιάννη έχει και αυτή πολλές πιθανότητες να εκλέξει βουλευτές στις ερχόμενες εκλογές, στερώντας-μαζί με τον ΛΑΟΣ-πιθανή αυτοδυναμία από τη ΝΔ. Και φυσικά, αναγκάζοντας τον Αντώνη Σαμαρά να καθίσει στο ίδιο τραπέζι μαζί της επί ίσοις όροις.
Οσο όμως και «εκδίκηση να είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο», αν δεν υπήρχε η ολοένα και μεγαλύτερη αμφισβήτηση των ικανοτήτων των δύο κομμάτων εξουσίας από τους εκλογείς, ούτε το ΛΑΟΣ ούτε και η «Δημοκρατική Συμμαχία» θα είχαν την παραμικρή ελπίδα να εισέλθουν στο κοινοβούλιο. Όμως η φορά και η κατεύθυνση των πραγμάτων είναι πολύ διαφορετική πια.
Ετσι και ο Γιώργος Καρατζαφέρης και η Ντόρα Μπακογιάννη θα επιδιώξουν το δικό τους «πανωσήκωμα» στη «δεξιά πολυκατοικία» έναντι βέβαια αντιπαροχής όπως φαίνεται. Τώρα το αν θα καταφέρουν να πάρουν «τριάρι» ή «γκαρσονιέρα» αυτό θα φανεί στο άμεσο μέλλον. Και φυσικά μη ξεχνάμε, πως ο πρόεδρος της ΝΔ και ο αντιπρόεδρος Δ. Αβραμόπουλος, προσπάθησαν και αυτοί να κάνουν τα δικά τους «πανωσηκώματα» στη «δεξιά πολυκατοικία» αλλά απέτυχαν, επιστρέφοντας ως απλοί ενοικιαστές στο οίκημα. Και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε…

Οι ανεξάρτητες κινήσεις

Μέσα σε αυτό τον «άνεμο αλλαγής» που τείνει να μετατραπεί σε τυφώνα για το μέλλον των πολιτικών κομμάτων στην Ελλάδα, έρχεται να προστεθεί και η ανεξάρτητη προσπάθεια του Μίκη Θεοδωράκη με το Κίνημα Ανεξάρτητων Πολιτών-ΣΠΙΘΑ και των ανεξάρτητων βουλευτών Γιάννη Δημαρά και Βασίλη Οικονόμου, τα οποία προσπαθούν να πείσουν πως διαθέτουν μια εναλλακτική πρόταση στοχεύοντας σε δυσαρεστημένους ψηφοφόρους όλων των κομμάτων. Αυτό εξάλλου δείχνει και η σύνθεσή τους, μιας και σε αυτές τις δύο κινήσεις συμμετέχουν πρώην στελέχη από όλο τον πολιτικό φάσμα. Δυνητικά είναι αναμενόμενο στο επόμενο χρονικό διάστημα αυτές οι κινήσεις να μετατραπούν σε κόμματα και να αποτελέσουν, πολύ μεγαλύτερη απειλή για την αυτοδυναμία της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ από ό,τι τα κόμματα της αριστεράς και οι «αντάρτες» της Νέας Δημοκρατίας.

Επίλογος

Αυτό όμως που δεν μπορεί κανένας να αγνοήσει είναι η αλλαγή. Μια αλλαγή αναγκαία και για τον τόπο και για την Δημοκρατία. Η απαίτηση του ελληνικού λαού είναι μια: να υπάρξει «νέο αίμα» που θα εκφράζει νέες ιδέες, πιο ανθρώπινες, πιο δημοκρατικές και θα γνωρίζει πως την εξουσία δεν την ασκούν κατ΄ επάγγελμα πολιτικοί, αλλά κατά συνείδηση. Οι έλληνες πολίτες δεν είναι ούτε αποπολιτικοποιημένοι, ούτε χωρίς εθνική συνείδηση. Ακριβώς το αντίθετο. Ομως νιώθουν πως βρίσκονται στο περιθώριο μακριά από τις αποφάσεις και χωρίς να έχουν λόγο στα κοινά. Όπως φαίνεται το μήνυμα της αποχής κατά τις πρόσφατες εκλογές για την περιφέρεια και την τοπική αυτοδιοίκηση, οι ταγοί μας είτε δεν το έλαβαν υπόψη, είτε το υποτίμησαν, θεωρώντας το «παροδικό φαινόμενο». Όμως οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων δύο εβδομάδων δείχνουν όχι μόνο πως δεν είναι αλλά αντίθετα μέρα με τη μέρα μεγαλώνει.
Πρέπει λοιπόν όσοι επιθυμούν να βρεθούν στην εξουσία, να δώσουν πρώτα τα διαπιστευτήρια πως μπορούν πρώτα να εξουσιάζονται και μετά να εξουσιάζουν, χωρίς ο ένας και μοναδικός πόθος και στόχος τους να είναι ο πλουτισμός. Να μπορούν να τιμωρήσουν τους επίορκους-οι οποίοι πάντα θα υπάρχουν-και να επιβραβεύσουν τους τίμιους, δημιουργώντας ένα κράτος δικαίου, όπου όλες οι κοινωνικές τάξεις θα ζουν με αξιοπρέπεια.
Το «κλειδί» λοιπόν της εξουσίας είναι η προηγούμενη παράγραφος. Δύσκολο μεν, αλλά ακατόρθωτο όχι.
Και βέβαια, κανένας δεν μπορεί-και δεν πρέπει-να πει πως δεν υπάρχουν ικανοί πολιτικοί. Υπάρχουν και θα υπάρχουν. Όμως αυτό τους θέτει αυτόματα και εκτός των ομάδων επιρροής και εξουσίας στα κόμματα και ιδιαίτερα στη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Αυτοί λοιπόν πρέπει να αναδειχθούν και να βοηθήσουν στην παλινόρθωση της Ελλάδας. Γιατί είτε το θέλουν κάποιοι, είτε όχι, «με υλικά κατεδαφίσεως δεν φτιάχνεται μια νέα οικία που θα στεγάσει τα όνειρα των Ελλήνων»…