Οι πυρομανείς του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου

Γράφει ο Βασίλης Χασιώτης

Η αδιαφορία είναι ανελέητη. Αποτελεί το πιο δραστήριο κόμμα και σίγουρα είναι το πιο ισχυρό. Επιτρέπει όλες τις βιαιότητες, τις πιο ολέθριες, τις πιο απεχθείς παραβιάσεις… Η αδιαφορία είναι σχεδόν πάντα η στάση της πλειονότητας του πληθυσμού και είναι απεριόριστη. Και τα τελευταία χρόνια υπήρξε πρωτοφανής η μακάρια αναισθησία απέναντι στην επικράτηση μιας απόλυτης εξουσίας. Υπήρξε πρωτοφανής η συσκότιση της Ιστορίας, οι επιθέσεις που πέρασαν απαρατήρητες, η γενική απροσεξία. Έλλειψη ενδιαφέροντος, παρατηρητικότητας, που χωρίς αμφιβολία υπήρξε επίτευγμα ορισμένων σιωπηρών, επίμονων στρατηγικών. Αυτές κατασκεύασαν τους Δούρειους Ίππους τους και κατάφεραν να επωφεληθούν πολύ καλά αυτό που προπαγανδίζουν –την έλλειψη κάθε επαγρύπνησης-, ώστε οι ίδιες να είναι και να παραμένουν άτρωτες, πιο αποτελεσματικές από ποτέ.

Viviane Forrester : Η Οικονομική Φρίκη, εκδ. Νέα Σύνορα – Α. Α. Λιβάνη, Αθήνα 1997, σελ. 71-72.

Επί δεκαετίες, οι χώρες της Λατινικής Αμερικής υποχρεώθηκαν να εφαρμόσουν αναρίθμητα σχέδια δομικών προσαρμογών, επεξεργασμένα από τα αμύρα κοράκια της Ουάσιγκτον. Το ..........
ΔΝΤ υπαγόρευσε επίσης πολυάριθμες φορολογικές μεταρρυθμίσεις (πάντοτε υπέρ του ξένου κεφαλαίου και των ντόπιων κυρίαρχων τάξεων). Επέβαλε μαζικές μειώσεις των προϋπολογισμών κοινωνικής πρόνοιας, παιδείας και υγείας, την απελευθέρωση των εισαγωγών,… και την εφαρμογή κάθε είδους λιτότητας. Δυο γενιές Λατινοαμερικανών πλήρωσαν έτσι τις επιταγές του ΔΝΤ με το αίμα, τον ιδρώτα, την ταπείνωση και τη διάλυση των οικογενειών τους… Ο Στίγκλιτζ κατηγορεί προπαντός το ΔΝΤ ότι επιδείνωσε, με την επέμβασή του, τη χρηματιστηριακή κρίση η οποία στραγγάλισε, στο δεύτερο ήμισυ του ’90, πολλές ασιατικές οικονομίες και ότι ευθύνεται άμεσα για το κλείσιμο χιλιάδων εργοστασίων, εμπορικών εταιριών, και εξ αυτού, για τη δυστυχία στην οποία βυθίστηκαν εκατομμύρια εργαζόμενοι με τις οικογένειές τους.

Jean Ziegler : Η Ιδιωτικοποίηση του Κόσμου και οι Νέοι Κοσμοκράτορες, εκδ. Σύγχρονοι Ορίζοντες, Αθήνα, 2004, σελ. 168, 175

(Σπεύδω να δηλώσω ότι ο επιθετικός προσδιορισμός «πυρομανείς» στο τίτλο του άρθρου, οφείλεται στον καθηγητή Jean Ziegler : ό.π., σελ. 165).

Η Viviane Forrester στο βιβλίο της «Μια Παράξενη Δικτατορία» (εκδ. Νέα Σύνορα – Α. Α. Λιβάνη, Αθήνα 2000), μας υπενθυμίζει κάποιες πολύ γνωστές αλήθειες για τους διεθνείς υπερνεοφιλελεύθερους οργανισμούς όπως ο ΟΟΣΑ, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ότι δηλαδή είναι κοινωνικά ανομιμοποίητη, μια θέση που εγώ σε άρθρα μου έχω διατυπώσει όχι ειδικά για τους παραπάνω οργανισμούς, μα για όλες τις τεχνοκρατικές ομάδες που βρίσκονται ως άτυπες και κοινωνικά ανομιμοποίητες εξουσίες βρίσκονται πίσω από κάθε πηγή τυπικής (κοινωνικά δηλαδή νομιμοποιημένης) εξουσίας (κι επομένως στη προσέγγισή μου περιλαμβάνονται κι οι παραπάνω οργανισμοί). Η Viviane Forrester, υπενθυμίζει ότι οι οργανισμοί αυτοί, και φυσικά το ΔΝΤ, «Επιφορτισμένοι στο σύνολό τους με το καθήκον να μεριμνούν επίσημα για την ισόρροπη κατανομή του πλούτου, στην πραγματικότητα διατάσσονται να φροντίζουν ώστε η κατανομή να παραμένει ως έχει, δηλαδή τελείως ανισόρροπη, έτσι ώστε ο εν λόγω πλούτος στην πράξη να μην κατανέμεται, αλλά να συγκεντρώνεται όλο και περισσότερο στα χέρια μιας κάστας όλο και πιο κυρίαρχης και συμπτυγμένης… Ιδιωτικοποιήσεις, απορρυθμίσεις, κατάργηση των επιδοτήσεων στους κοινωνικούς τομείς –όλα επιτρέπονται. Παραίτηση από κάθε δικαίωμα…. Θυσίες. Σκληρές οικονομίες, πάντα οι ίδιες, στο κόστος της εργασίας, στις απαραίτητες δομές, στην παιδεία, στην υγεία, στις κοινωνικές κατακτήσεις και άλλες ματαιότητες…» (σελ. 197-198). Θυσίες, θα πρέπει να προστεθεί, πάντα αναποτελεσματικές και στη περίπτωση της Ελλάδας δεν βλέπω να υπάρχουν σοβαροί λόγοι που θα μας εξαιρούσαν απ’ αυτή την άσχημη προοπτική, των χωρίς αντίκρισμα θυσιών.

Όλα όμως αυτά, είναι «λογικά» για την νεοφιλελεύθερη ιδεολογία, κι επομένως, ως προς αυτό, δεν μπορούμε να τους ψέξουμε για τις πολιτικές τους, παρά μόνο για την ιδεολογία τους. Αν οι πολιτικές που εκφράζουν αυτοί οι νεοφιλελεύθεροι οργανισμοί δεν μας αρέσουν, η λύση είναι ο αγώνας για το γκρέμισμα αυτής της ιδεολογίας, και σε εθνικό επίπεδο η προώθηση λύσεως για τη κρίση έξω και πέρα απ’ τη λογική του νεοφιλελεύθερου μονόδρομου. Ακόμα – ακόμα κι η μομφή περί του κοινωνικά ανομιμοποίητου της υπόστασής τους, κι αυτή δεν είναι εντελώς ορθή. Και τούτο διότι η ιδεολογία αυτή, δεν πιστεύει ουδόλως στη κοινωνία, για την οποία πάντα διερωτάται, όπως κάποτε η Θάτσερ, «τι πράγμα είναι αυτό;». Η απάντησή τους, είναι ότι δεν είναι τίποτα. Δεν υπάρχει κοινωνία, υπάρχουν μόνο άτομα. Δεν υπάρχει καν οικογένεια (δεν είναι ίσως τυχαίο ότι η οικονομική αλληλεγγύη μεταξύ των μελών μιας οικογένειας, π.χ. του πατέρα στα παιδιά του, θεωρείται «δάνειο» και φορολογείται ως τέτοιο, σαν είναι μια εμπορική συναλλαγή!). Τόχω ξαναγράψει, ότι νεοφιλελευθερισμός και ακραίος αριστερισμός, (σταλινισμός), συναντώνται σε πολλά σημεία. Ο Mark Mazower όμως, στο βιβλίο του μου θύμισε και κάτι ακόμα για τη σύγχρονη τεχνοκρατία οργανισμών όπως το ΔΝΤ και η Ευρώπη (που σύρεται πίσω από το ΔΝΤ, αφού σύρεται πίσω απ’ τις ΗΠΑ) : «Ο «νεαρός τεχνοκράτης» Σπέερ, θα έκανε λαμπρή καριέρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, και γενικότερα στην Νέα Τάξη της Παγκοσμιοποίησης, αν μεσουρανούσε 50 χρόνια αργότερα. Την «τεράστια επιτυχία», τη μετρούσε ακριβώς όπως την μετράνε σήμερα οι τεχνοκράτες της σύγχρονης Εκκλησίας της Παγκοσμιοποίησης…» (Σκοτεινή Ήπειρος, Ο Ευρωπαϊκός Εικοστός Αιώνας, εκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα, 2001). Για όσους δεν θυμούνται απ’ τις μελέτες τους, ή δεν το γνωρίζουν, ο Σπέερ ήταν ο υπουργός εξοπλισμών του Τρίτου Ράιχ. Συναντώνται όμως, και στο παράδειγμα της οικογένειας που ανέφερα παραπάνω. Ο Francis Fukuyama (Εμπιστοσύνη, οι Κοινωνικές Αρετές και η Δημιουργία της Ευημερίας, εκδ. Νέα Σύνορα – Α. Α. Λιβάνη, Αθήνα 2000) μας υπενθυμίζει ότι «Οι Κινέζοι Κομμουνιστές ανήλθαν στην εξουσία το 1949, αποφασισμένοι να σπάσουν τον έλεγχο της οικογένειας στην κινεζική κοινωνία. Πίστευαν λανθασμένα ότι η παραδοσιακή πατρογραμμική κινεζική οικογένεια ήταν απειλή για τον οικονομικό εκσυγχρονισμό. Όμως, είδαν επίσης, με μεγαλύτερη σαφήνεια, ότι η οικογένεια ήταν πολιτικός ανταγωνιστής, που αποδυνάμωνε τον έλεγχο τον οποίο θα έπρεπε να έχουν η ιδεολογία και έθνος σε αυτή την εκτεταμένη χώρα» (σελ. 148). Οι νεοφιλελεύθερες συνταγές, το επιχειρούν αυτό με άλλο «μείγμα» πολιτικών. Μέσω «ρυθμίσεων» που συνεπάγονται ευρύτερη κοινωνική απορρύθμιση, που με της σειρά της ελπίζεται ότι θα απορρυθμίσει και την οικογένεια που αποτελεί τον σκληρό πυρήνα αυτού του κατ΄ αυτούς ανύπαρκτου «πράγματος» : τη κοινωνία. Άλλωστε, μια διαλυμένη οικογένεια, είναι οικονομικά πιο συμφέρουσα για το σύστημα. Π.χ., ένα διαζύγιο, από οικονομική άποψη σημαίνει, ότι από εκεί που μέχρι τώρα υπήρχε ένα σπίτι που έμεινε το ζευγάρι, υπήρχε μια κουζίνα, ένα ψυγείο, μια τηλεόραση, ένα πλυντήριο, και γενικά μια οικοσκευή, με τη διάλυση όλα αυτά διπλασιάζονται κινώντας την αγορά! Όπως σημειώνει σχετικά ο George Gilder (Πλούτος και Φτώχεια, εκδ. Ροές, Αθήνα, 1999) αναφερόμενος στις ΗΠΑ και ειδικότερα στο πόσο απατηλά συμπεράσματα μπορεί κάποιος να εξάγει στηριζόμενος στο ΑΕΠ σημειώνει (σημειώσατε πάντως ότι το βιβλίο γράφτηκε πριν το 1980) : «Το κυριότερο παραπλανητικό στοιχείο του αυξανόμενου ΑΕΠ, στη δεκαετία του ’70, ήταν ότι προερχόταν από τη διάλυση των οικογενειών. Ο πιο εμφανής παράγων –τα διαζύγια- τείνει να διογκώσει το εθνικό εισόδημα, αυξάνοντας τη χρήση κατοικιών, εστιατορίων, παιδικών σταθμών και οικιακών βοηθών, αυξάνοντας έτσι τον αριθμό των απασχολουμένων. Οι διαζευγμένοι, άντρες και γυναίκες, πίνουν πολύ περισσότερο, υποφέρουν συχνότερα από πνευματικές και σωματικές ασθένειες και ξοδεύουν περισσότερα χρήματα για κοινωνικές υπηρεσίες κάθε είδους. Μεταξύ 1965 και 1979, ο ετήσιος αριθμός των διαζυγίων αυξήθηκε από 479.000 σ’ ένα εκατομμύριο και έδωσε πλασματική αύξηση στο ΑΕΠ. Οι γάμοι στο μεταξύ, όπως δείχνει το παράδειγμα του άντρα που παντρεύεται την υπηρέτριά του, μπορεί να πει κανείς ότι μειώνουν το ΑΕΠ…» (σελ. 31). (Είναι να απορεί κανείς, πώς στα εμπνεύσεως ΔΝΤ μέτρα που παίρνονται στη χώρα μας, δεν περιλαμβάνουν κίνητρα για τη διάλυση των οικογενειών, που τόσο πολύ θα αναθέρμανε την πραγματική οικονομία!!). Επομένως, οι πολιτικές τους, που οδηγούν στη κοινωνική απορύθμιση, είναι πολιτικές συνεπείς προς την ιδεολογία τους, κι επομένως, τουλάχιστον για τούτη τη συνέπειά τους, τους πρέπει κι ένα «μπράβο», ένα «μπράβο» που όσο το δικαιούνται, άλλο τόσο η πραγματικότητα αυτή αποτελεί όνειδος για όλους εκείνους που τάχα πασχίζουν για τη διατήρηση των κοινωνιών και για ένα κράτος με κοινωνικό πρόσωπο, για όλους τους παραδομένους στην απάτη του μονόδρομου. Υπάρχει συνεπώς άλλη λύση; Προσωπικά δεν είδα να γίνει και μεγάλη κουβέντα γι’ αυτό εξόν από δογματισμούς του τύπου «δεν υπάρχει», και βέβαια δεν είδα να γίνεται μια αξιοπρεπής επιστημονική προσέγγιση στο ποιες δυνατές λύσεις υπάρχουν έξω απ’ τις συνταγές του ΔΝΤ, και με ποιες στρατηγικές και πολιτικές θα πετύχουμε αυτές τις «άλλες» λύσεις, ΜΙΑ ΚΑΙ Η ΠΙΟ ΒΑΣΙΚΗ ΑΠ’ ΟΛΕΣ ΘΑ ΗΤΑΝ Η ΕΠΑΝΑΔΙΑΠΡΑΓΝΑΤΕΥΣΗ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ που ήδη έχω εισηγηθεί σε προηγούμενα άρθρα μου. Η αντίθετη άποψη ότι δήθεν μ’ αυτό είναι σα να δηλώνουμε στάση πληρωμών, είναι τουλάχιστον για κλάματα –αφού πια στέρεψε κάθε διάθεση για γέλια. ΜΑ, ΑΠΑΝΤΩ, ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ ΗΔΗ ΣΕ ΣΤΑΣΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ! Το Κράτος δεν μπορεί να λειτουργήσει ούτε ώρα, χωρίς δανεισμό. Πρέπει να επικρατήσει ο ρεαλισμός. Πρέπει να πούμε στους δανειστές μας, ότι αν θέλουν να αποπληρωθούν κάποια στιγμή τα χρέη τους, πρέπει να αναδιαμορφωθούν οι υποχρεώσεις μας τόσο ως προς τα επιτόκια, όσο ως προς το χρόνο εξυπηρέτησης του χρέους. Διαφορετικά, θα χάσουν και τους τόκους και τα κεφάλαιά τους. Τούτη τη στιγμή, δεν υπάρχει καμία σκοπιμότητα λόγος να μην λέμε τούτη την αλήθεια, αντίθετα, υπάρχει σοβαρός λόγος να τη παραδεχτούμε. Το αντίθετο θα ήταν σα να βάζαμε ένα δάχτυλο μπροστά σ’ ένα ελέφαντα και να προσπαθούσαμε να κρύψουμε τον όγκο του με το δάχτυλο αυτό! (Ένα πρόσφατο άρθρο του Πέτρου Παπακωνσταντίνου στο περιοδικό «ΕΠΙΚΑΙΡΑ» (8/4-14/4/2010, σελ. 16 και πέρα) τονίζει σωστά ότι «η αναδιαπραγμάτευση του δημόσιου χρέους αποτελεί πλέον όρο εθνικής επιβίωσης»). Την ίδια όμως στιγμή η πρωθυπουργική δήλωση ότι τα μέτρα της κυβέρνησής του βρίσκονται εκτός φυσιογνωμίας του Πανελλήνιου «Σοσιαλιστικού» Κινήματος, εμένα μου λέει απλά, ότι το κόμμα αυτό, υπόγραψε μόνο του το πιστοποιητικό θανάτου του ως «σοσιαλιστικού», τουλάχιστον διότι ομολογεί ότι η ίδια του η ιδεολογία προσφέρεται για διακυβερνήσεις σε ήρεμα και ασφαλή νερά, όπου, όπως το έχω ξανατονίσει, με βάση τη σύγχρονη τεχνολογία όπου τα πλοία κατ’ ουσίαν κυβερνώνται από υπολογιστές, ακόμα κι η γάτα μου θα μπορούσε να παίξει το ρόλο του καπετάνιου σε τέτοια ήρεμα και ασφαλή νερά.

Έτσι, λοιπόν, κυρίες και κύριοι, ας υποδεχθούμε κι εδώ στην Ελλάδα το αναπόφευκτο : τον διεθνούς φήμης θίασο του ΔΝΤ. Οι παραστάσεις που θα δώσει, θα μας μείνουν αλησμόνητες. Ήδη βγαίνουν οι πρώτοι υποστηρικτές της εξέλιξης αυτής, που μας λένε ότι με το ΔΝΤ παρακάμπτουμε τους κερδοσκόπους των αγορών! Φοβερό ως διαπίστωση! Ώστε το ΔΝΤ αποτελεί τον τρόμο και το φόβο των κερδοσκόπων, ώστε ΔΕΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΕΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΑΥΤΟΥΣ, ΩΣΤΕ ΔΕΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΕΙ ΑΜΙΓΩΣ ΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ, ώστε τα μέτρα του, κατ΄ ουσίαν δεν είναι παρά κερδοσκοπία που κρύβεται κάτω απ’ το μανδύα της «εξυγίανσης», αφού ό,τι προτείνει δεν είναι παρά το ξεπούλημα στα κοράκια που καραδοκούν του κοινωνικού κράτους και της κρατικής και δημόσιας περιουσίας. Πάντως, ας ετοιμαστούμε για ένα υπερθέαμα, που θα μας αφήσει άφωνους, η καρδιά μας θα χτυπά τόσο δυνατά που θα νομίζουμε ότι όπου νάναι θα τα «τινάξουμε» –και μη γελάτε : διότι πολλοί, σε άλλες χώρες, τα «τίναξαν» στη πραγματικότητα.

Εδώ κλείνω το άρθρο αυτό, αν και το θέμα δεν έχει εξαντληθεί. Παρόλα αυτά, για τα δεδομένα ενός άρθρου ήδη επεκτάθηκα πολύ…