Παρά το γεγονός ότι οι οικονομίες σε Ευρώπη και ΗΠΑ εισέρχονται σταδιακά σε τροχιά ανάκαμψης, οι εγχώριες τράπεζες και ευρύτερα η οικονομία κινδυνεύουν με τα χειρότερα, αποτέλεσμα της οριακής δημοσιονομικής κατάστασης και της κατάρρευσης της αξιοπιστίας της χώρας.
Οι διοικήσεις των εγχώριων τραπεζών, επιδεικνύοντας υψηλά αντανακλαστικά στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, κατόρθωσαν το 2009 να ενισχύσουν τη ρευστότητα, αλλά και την κεφαλαιακή τους επάρκεια θωρακίζοντας τις γραμμές άμυνας.Ωστόσο, η κατάσταση είναι εύθραυστη και οι κίνδυνοι πολλαπλασιάζονται από την ύφεση που πλήττει την οικονομία και κυρίως την αδυναμία του Δημοσίου να ανακτήσει την αξιοπιστία του: τόσο την περασμένη Πέμπτη που ανακοινώθηκε το νέο πρόγραμμα όσο και την Παρασκευή, το spread συνέχισε να διευρύνεται και το χρηματιστήριο δέχθηκε έντονες πιέσεις.
Επιτελικά στελέχη τραπεζών υπογραμμίζουν ότι από εδώ και πέρα πρέπει καθημερινά, με πειθαρχία, αποφασιστικότητα και ...........
συνέπεια να εργαστούμε για την υλοποίηση του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης και την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων που έχουν τεθεί από την κυβέρνηση. Πρέπει πάση θυσία να πείσουμε τις αγορές ώστε να εκτονωθούν οι πιέσεις και να πάρουμε βαθιές ανάσες. Προειδοποιούν ότι αν δεν δώσουμε τα απαραίτητα δείγματα γραφής, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να παρασυρθούμε από μια δίνη πρωτοφανούς έντασης με απρόβλεπτη κατάληξη.
Μόνον ανεύθυνες φωνές λαϊκισμού ή φωνές που δεν κατανοούν την πραγματικότητα μπορούν να αποδώσουν τις πιέσεις αυτές σε κερδοσκοπικές κινήσεις. Δεν είναι η κερδοσκοπία η δύναμη που εξασθενίζει την ελληνική οικονομία, αλλά η αδυναμία της που προσελκύει (και) κερδοσκοπικές δυνάμεις.
Η μεγαλύτερη εστία κινδύνου και αποσταθεροποίησης για τη χώρα είναι η απόλυτη σύγχυση και η αδυναμία της πολιτικής ηγεσίας να κατανοήσει τη φύση των προβλημάτων. Είτε εξαιτίας ανευθυνότητας είτε επικίνδυνης -για κυβερνήτες- άγνοιας, η χώρα καθημερινά... αυτοπυροβολείται.
Η ιδέα για τη φορολόγηση των καταθέσεων και την αξιοποίησή τους ως «πόθεν έσχες» οδήγησε σε εκροή καταθέσεων που μπορεί να φτάνει τα 15 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση νομοθετεί για τη ρύθμιση των ενήμερων υποχρεώσεων, αγνοώντας ότι οι αποπληρωμές των παλαιών δανείων παρέχουν στις τράπεζες την αναγκαία ρευστότητα να χορηγούν νέα δάνεια. Την ημέρα που η ελληνική κυβέρνηση εκδίδει ομόλογα, ο υπουργός Εργασίας δηλώνει ότι δεν υπάρχει... σάλιο. Μία ημέρα μετά, ο ίδιος υπουργός δηλώνει ότι η ανεργία θα προσεγγίσει το 20%.
Χαρακτηριστικό του παραλογισμού είναι ότι ενώ η κυβέρνηση απαγορεύει στις τράπεζες να πραγματοποιούν κατασχέσεις σε κακοπληρωτές, θεσπίζει τη δυνατότητα του Δημοσίου να πραγματοποιεί κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων φοροφυγάδων!
Το 2009, με ομολογιακές εκδόσεις, προσελκύοντας καταθέσεις και κάνοντας χρήση των έκτακτων χρηματοδοτικών μέτρων της ΕΚΤ, οι τράπεζες βελτίωσαν αποφασιστικά τη ρευστότητά τους. Παράλληλα, με αυξήσεις κεφαλαίου τόνωσαν την κεφαλαιακή επάρκεια. Ετσι, σήμερα οι εγχώριες τράπεζες υπερτερούν των ευρωπαϊκών. Αν και οι τρόποι αυτόνομης αντίδρασης, εάν το Δημόσιο δεν κατορθώσει να ανακτήσει την αξιοπιστία του, είναι περιορισμένοι, οι εγχώριες τράπεζες προετοιμάζονται νυχθημερόν για να αντιμετωπίσουν το δεύτερο κύμα των επιπτώσεων και καταρτίζουν εναλλακτικά σχέδια.
Επισφάλειες
Στα επίπεδα του 9,5% - 10% αναμένεται να αναρριχηθούν οι επισφάλειες ως ποσοστό των χορηγήσεων των τραπεζών το 2009, ενώ τα μηνύματα είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικά για την πορεία των μη εξυπηρετούμενων δανείων το 2010.
Και αυτό όχι μόνο γιατί το οικονομικό περιβάλλον στην Ελλάδα θα είναι φέτος πολύ δυσμενέστερο, αλλά και διότι οι τράπεζες έχουν προχωρήσει κατά κόρον σε αναχρηματοδοτήσεις δανείων, τα οποία, με μεγάλη πιθανότητα, δεν θα μπορέσουν να επιστρέψουν σε ομαλή ροή αποπληρωμών μέχρι τα τέλη του 2010.
Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες έχουν αρχίσει να φοβούνται ότι με τις αναχρηματοδοτήσεις δανείων ίσως βάζουν «τα σκουπίδια κάτω από το χαλί», με αποτέλεσμα να κληθούν να αντιμετωπίσουν επισφάλειες ακόμα και στο 15% στα τέλη του 2010, δημιουργώντας στο μεταξύ μία γενιά προβληματικών επιχειρήσεων και ενδεχομένως προβληματικών τραπεζών.
Μέχρι το εννεάμηνο του 2009, με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι πιέσεις στην καθαρή χρηματοοικονομική θέση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, είχαν διαμορφώσει το λόγο των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο των δανείων των τραπεζών στα επίπεδα του 7,2% από 5% τον Δεκέμβριο του 2008.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στα επίσημα στοιχεία για το σύνολο της χρήσης 2009 που αναμένεται να ανακοινώσει η ΤτΕ τον ερχόμενο μήνα, ο δείκτης των επισφαλειών θα κινείται σίγουρα στην περιοχή του 8,5%, με πιθανότητα να αγγίζει ακόμη και το 9%.
Το περιβάλλον αυτό προαναγγέλει, κατά τους τραπεζίτες, πολλά «κανόνια» στο χώρο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων όπου ήδη παρατηρείται αυξημένη αδυναμία πληρωμής δόσεων δανείων, ενώ η κρίση αγγίζει πλέον και τα μέχρι πρότινος «ασφαλή» στεγαστικά δάνεια.
Σημειώνεται ότι οι καθυστερήσεις στα στεγαστικά δάνεια ανέβηκαν σε ποσοστό 6,9% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2009 από 5,3% στα τέλη του 2008, ενώ η αύξηση της ανεργίας θα δράσει καταλυτικά σε περαιτέρω αύξηση μη εξυπηρετούμενων δανείων.
banksnews