Nobel: Βραβεία σκοπιμότητας


Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης



"Herta who?"
Αναρωτιέται το αμερικανικό "Entertainment Weekly"


Στη ρουμανογερμανίδα Χέρτα Μίλερ απονεμήθηκε αυτή τη φορά το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Η Σουηδική Ακαδημία μας έχει συνηθίσει σε εκπλήξεις, περισσότερο αρνητικές και λιγότερο θετικές. Εχει κατηγορηθεί πολλές φορές, ότι «μοιράζει» βραβεία όχι με κριτήρια λογοτεχνικής αξίας αλλά πολιτικής σκοπιμότητας. Αυτή τη φορά επέλεξε μια άγνωστη, στο ευρύ κοινό, συγγραφέα, της οποίας το πρώτο βιβλίο με τίτλο «η συνάντηση»(2001) αναφέρεται στο καθεστώς Τσαουσέσκου. Το πόσο άγνωστη ήταν μέχρι χθες η Μίλερ, φαίνεται από τον τίτλο "Herta who?" του γνωστού αμερικανικού περιοδικού "Entertainment Weekly".
Ο γερμανός νομπελίστας Γκίντερ Γκρας δήλωσε ενθουσιασμένος για την απονομή του βραβείου στην Χέρτα, θα προτιμούσε όμως να το πάρει ο ισραηλινός Αμος Οζ , ο οποίος ήταν επανειλημμένα υποψήφιος για το Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Ο Άμος Οζ ήταν ένας από τους πρώτους Ισραηλινούς που υποστήριζε πάντοτε τη δημιουργία δύο κρατών στην Παλαιστίνη: ενός εβραϊκού και ενός παλαιστινιακού, ως την μόνη λύση για την ισραηλινο-παλαιστινιακή διαμάχη. Το 1978 συμμετέχει στην ίδρυση της οργάνωσης "Ειρήνη Τώρα". Ηταν αντίθετος με την πολιτική του εποικισμού της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας και ήταν από τους πρώτους που χαιρέτησαν τη συμφωνία του Όσλο και την...........
έναρξη συνομιλιών με την PLO (Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης). Σε αντίθεση με την άγνωστη Χέρτα Μίλερ, έργα του έχουν μεταφραστεί σε τουλάχιστον 30 γλώσσες. Αν δεν είχε το «κουσούρι» να είναι σε λάθος πλευρά θα είχε περισσότερες πιθανότητας. Αν πάλι δεν είχε τέτοιες ευαισθησίες, δεν θα ήταν αυτό που είναι. Αυτή είναι η τραγική αλλά παράλληλα και η ομορφιά της τέχνης, να αφουγκράζεται τους καημούς και τη νοσταλγία των απλών ανθρώπων, ανεξαρτήτως χρώματος και φυλής, και να τα ζωντανεύει στο χαρτί. Διότι, σε τελευταία ανάλυση, Τέχνη είναι η προσπάθεια του ανθρώπου να συμφιλιωθεί με τις αντιφάσεις της ζωής, γαληνεύοντας την δική του ψυχή και εκείνη των άλλων.