Ερώτηση: Η πρώτη ερώτηση είναι από έναν οργανωμένο διαδικτυακό τόπο, από το kafeneio-gr.blogspot.com: « Γνωρίζουμε ότι ασχολείστε με το Διαδίκτυο, έχετε μάλιστα προσωπική ιστοσελίδα και blog. Ποια νομίζετε ότι θα είναι η εξέλιξη της διαδικτυακής ενημέρωσης και η ανταλλαγή απόψεων μέσα από τα blogs και ποια είναι η γνώμη σας για την ανωνυμία ή μη των bloggers.»
Ευ. Βενιζέλος: Κοιτάξτε, εγώ ασχολούμαι με το Διαδίκτυο εδώ και πάρα πολύ καρό. Ήμουν ο ίδιος blogger ενεργός. Από ένα σημείο και μετά βέβαια, όσο πλησιάζουμε στην προεκλογική περίοδο, είναι πολύ δύσκολο να απαντά κανείς ελεύθερα και απροκατάληπτα και το λέω με όλη την ειλικρίνεια που διαθέτω, γιατί πρέπει να υπηρετήσουμε συλλογικούς σκοπούς, τους στόχους του ΠΑΣΟΚ στην προκειμένη περίπτωση. Εν πάση περιπτώσει προσπαθώ με πολύ μεγάλη ψυχραιμία και διεισδυτικότητα, στο μέτρο του δυνατού, να βλέπω τις εξελίξεις.
Ειδικά στην Ελλάδα, φοβούμαι ότι έναν χώρο ελεύθερης έκφρασης των πολιτών, ένα χώρο δημοσιογραφίας των πολιτών, έχουν αποπειραθεί και αποπειρώνται και τώρα να τον καταλάβουν επαγγελματίες δημοσιογράφοι, όχι πάντα της καλύτερης ποιότητας. Το Διαδίκτυο είναι μια εξαιρετική πλατφόρμα, είναι ένα μεγάλο δικαίωμα, ένα φόρουμ, το οποίο ανήκει στους πολίτες. Δεν ανήκει στους επαγγελματίες της πληροφόρησης ή της παραπληροφόρησης.
Μπορεί και αυτοί να εκφράζονται. Υπάρχουν επαγγελματικά, δημοσιογραφικά sites, υπάρχουν ηλεκτρονικές εφημερίδες. Υπάρχουν οργανωμένα blogs, τα οποία λειτουργούν εμπορικά, με διαφημίσεις, με φιλοδοξίες επιρροής σε μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης. Αυτό συμβαίνει και διεθνώς. Όμως από το σημείο αυτό μέχρι του σημείου στη δημόσια συζήτηση μέσα στην blogόσφαιρα να κυριαρχεί μόνον μια συγκεκριμένη εκδοχή, όχι η καλύτερη, της δημοσιογραφίας, η απόσταση είναι πάρα πολύ μεγάλη.
Και βλέπετε και τα θέματα τώρα της ανωνυμίας, της ποινικής ευθύνης, της αστικής ευθύνης, δεν τα θέτει το κράτος ή ο απλός πολίτης που σερφάρει στο Διαδίκτυο. Τα θέτουν συγκρουόμενες εκδοχές μιας δημοσιογραφίας μέσα στο Διαδίκτυο και αυτό πρέπει να το προσέξουμε πάρα πολύ.
Επαναλαμβάνω λοιπόν κάτι που έχω γράψει και στο blog μου εδώ και πάρα -πάρα πολύ καιρό και το οποίο είναι αυτονόητο. Το Διαδίκτυο είναι μια τεχνική πλατφόρμα. Η πλατφόρμα αυτή επιτρέπει να έχεις ιδιωτική επικοινωνία και δημόσια επικοινωνία.
Όταν έχεις ιδιωτική επικοινωνία, όταν στέλνεις ένα e-mail, όπως όταν στέλνεις ένα SMS, είναι σαν να δέχεσαι ένα τηλέφωνο ή σαν να στέλνεις ένα γράμμα. Είναι το ίδιο. Αυτό είναι απόρρητο, είναι ιδιωτικό. Αυτό προστατεύεται από το δικαίωμα στην προστασία του απορρήτου των επικοινωνιών.
Προστατεύεται από το άρθρο 19 του Συντάγματος, από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, από άλλες διεθνείς συμβάσεις και ξέρουμε πάρα πολύ καλά ποια είναι τα όρια της προστασίας των εξωτερικών και των εσωτερικών στοιχείων της επικοινωνίας.
Γιατί δεν προστατεύονται μόνο τα εσωτερικά στοιχεία, το περιεχόμενο, προστατεύεται και το εξωτερικό στοιχείο. Γιατί μπορεί κάποιος βλέποντας με ποιους επικοινωνείς, πόσο συχνά επικοινωνείς, ποια ώρα επικοινωνείς να διαμορφώσει το προφίλ σου και άρα να καταλήξει σε συμπεράσματα και για το περιεχόμενο της επικοινωνίας. Η άρση του απορρήτου στην περίπτωση αυτή μπορεί να γίνει μόνο με βούλευμα δικαστικού συμβουλίου ή με παραγγελία του Εισαγγελέα Εφετών, μετά από ενημέρωση της ΑΔΑΕ, και σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ισχύουν και για τα τηλέφωνα, για τις παρακολουθήσεις τηλεφώνων.
Μόνο για πολύ σοβαρά εγκλήματα και για την προστασία της εθνικής ασφάλειας. Το Διαδίκτυο όμως είναι και δημόσιο φόρουμ. Είναι επικοινωνία η οποία είναι σαν να βγαίνεις στη πλατεία και να μιλάς. Σαν να εκδίδεις εφημερίδα. Σαν να πηγαίνεις στο πάρκο και να φωνάζεις σε μια δημόσια συγκέντρωση με ντουντούκα και να εκφράζεσαι. Σαν να δημοσιεύεις τις απόψεις σου σε ένα πολύ μεγάλο περιοδικό. Είναι λοιπόν μια δημόσια έκφραση. Η οποία δεν πηγαίνει από σημείο σε σημείο, point to point, αλλά πηγαίνει από έναν σε πολλούς.
Αυτό είναι λοιπόν το δημόσιο φόρουμ του Internet. Εκεί ισχύουν οι κανόνες της ελευθερίας της γνώμης και της έκφρασης. Ισχύει δηλαδή το άρθρο 14 του Συντάγματος με τους περιορισμούς που έχει το άρθρο 14 του Συντάγματος.
Δηλαδή, εάν πρόκειται να ............
πουλήσεις προϊόντα μέσα από το λεγόμενο ηλεκτρονικό εμπόριο, τα οποία είναι απατηλά, είναι ψεύτικα, είναι κακά, είναι επικίνδυνα, βεβαίως ….
: Έχεις ευθύνη απέναντι στους καταναλωτές. Κατά την ίδια λογική εάν συκοφαντείς, βρίζεις, εκβιάζεις έχεις ποινική ευθύνη, δεν είσαι έξω από την έννομη τάξη, δεν είσαι ένας ελεύθερος σκοπευτής χωρίς κανέναν έλεγχο νομιμότητας. Αυτό είναι πολύ λογικό, πάρα πολύ απλό.
Όπως είναι λογικό να σκέφτεσαι ότι αν αγοράσω ένα προϊόν από ένα ηλεκτρονικό κατάστημα, αγοράσω ένα βιβλίο και τελικά το βιβλίο αυτό έχει λευκά φύλλα και δεν είναι τυπωμένο, αγοράσω ένα σκεύος για το σπίτι μου και αυτό εκραγεί μόλις το βάλω στην πρίζα γιατί δεν έχει τις προδιαγραφές ασφαλείας της Ε.Ε., αυτός που το πουλάει έχει ευθύνη.
Τηρουμένων των αναλογιών το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση αυτή. Βεβαίως με πολλές εγγυήσεις, με πάρα πολλές εγγυήσεις, διότι διαφορετικά ένας χώρος ελεύθερης έκφρασης μπορεί να γίνει ένας χώρος στον οποίον, ας πούμε, ευδοκιμεί η καταστολή. Όμως η διάκριση νομίζω ότι είναι πάρα πολύ καθαρή.
Διότι το ίδιο τεχνικό μέσο χρησιμοποιείται είτε για ιδιωτικές επικοινωνίες και ανταποκρίσεις είτε για δημόσια έκφραση.
Οι υπόλοιπες ερωτήσεις μας ενσωματώθηκαν σε θεματικές ενότητες σε όλη την συνέντευξη την οποία μπορείτε να δείτε και να διαβάσετε εδώ