Εθνικό απολυτήριο, κατάργηση των πανελλαδικών εξετάσεων στην Γ Δ τάξη του Λυκείου και νέο τύπο εξετάσεων, τρεις φορές τον χρόνο, εισηγείται στην κυβέρνηση ο επικεφαλής του εθνικού διαλόγου για την Παιδεία κ. Γ. Μπαμπινιώτης. Η πρόταση του κ. Μπαμπινιώτη, την οποία και παρουσιάζει σήμερα «Το Βήμα», διαβιβάστηκε ήδη στα μέλη του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας, ενώπιον του οποίου και εξελίσσεται τους τελευταίους μήνες ο διάλογος για την Παιδεία. Το θέμα θα τεθεί άμεσα προς συζήτηση στο Συμβούλιο, καθώς η κυβέρνηση του ΠαΣοΚ έχει τοποθετήσει στην κορυφή των προτεραιοτήτων της για την Παιδεία τα ζητήματα εισαγωγής στην ανώτατη εκπαίδευση της χώρας. Ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου μάλιστα υποσχέθηκε, κατά τη διάρκεια των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησής του, νέο νόμο πλαίσιο για τα πανεπιστήμια και ένα σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ και στα ΤΕΙ «που θα αποφορτίζει από την πίεση και από το κόστος».
Η πρόταση του κ. Μπαμπινιώτη, η οποία αναμένεται ότι θα έχει και βαρύνουσα σημασία στη συζήτηση που θα διεξαχθεί ενώπιον του Συμβουλίου, περιλαμβάνει επτά σημεία«κλειδιά». Συγκεκριμένα:
1. Διενέργεια εισαγωγικών εξετάσεων μετά τη λήψη του απολυτηρίου της Γ΄ τάξης του Λυκείου, το οποίο πρέπει να αναβαθμιστεί και να θεσπιστεί ο θεσμός του εθνικού απολυτηρίου. Συνεπώς, κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων στην Γ΄ τάξη του Λυκείου.
2. Οι εισαγωγικές εξετάσεις για τα ιδρύματα της ανώτατης εκπαίδευσης θα πρέπει να διενεργούνται από ειδικό μόνιμο εξεταστικό φορέα, από το ........
εθνικό κέντρο αξιολόγησης, το οποίο θα αποτελεί ανεξάρτητο φορέα που δεν θα συνδέεται με το υπουργείο Παιδείας. Θα είναι όμως στελεχωμένο με εκπαιδευτικούς ειδικευμένους στην αξιολόγηση, σε συνεργασία με πανεπιστημιακούς που θα προέρχονται από αντίστοιχες ειδικότητες. Το κέντρο αξιολόγησης θα λειτουργεί με τράπεζα θεμάτων, τα οποία συνεχώς θα ανανεώνονται.
3. Οι υποψήφιοι θα έχουν δικαίωμα να προσέρχονται στις εξετάσεις που θα διενεργεί το εθνικό κέντρο αξιολόγησης τρεις φορές τον χρόνο (Σεπτέμβριο- Ιανουάριο- Ιούνιο). Επιτρέπεται η βελτίωση της βαθμολογίας τους, ενώ κάθε επαναληπτική εξέταση θα υπόκειται και σε αφαίρεση μορίων.
4. Για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια θα λαμβάνεται υπόψη σε σημαντικό ποσοστό η συνολική επίδοση των μαθητών και στις τρεις τάξεις του λυκείου. Η επίδοση θα καθορίζεται από περιφερειακά τεστ που θα διενεργούνται από το εθνικό κέντρο αξιολόγησης στην Α΄ και στη Β΄ τάξη του Λυκείου, σε συνδυασμό με την προφορική αξιολόγηση και τον φάκελο του μαθητή. Εφόσον η αξιολόγηση της επίδοσης διαφέρει από την αξιολόγηση στις εισαγωγικές εξετάσεις, η διαφορά θα ρυθμίζεται με ειδικό αλγόριθμο.
5. Οι εισαγωγικές εξετάσεις θα περιλαμβάνουν τέσσερα αντικείμενα, κατά επιστημονική ειδικότητα, με δυνατότητα επιλογής και συνδυασμό περισσοτέρων αντικειμένων για την εισαγωγή σε παρεμφερείς σχολές. 6. Η ύλη των εξετάσεων θα προέρχεται από τα τρία έτη της ύλης που διδάσκεται στο λύκειο.
7. Στον προσδιορισμό της ύλης, καθώς και στα στελέχη του εθνικού κέντρου αξιολόγησης, θα συμμετέχουν τα αντίστοιχα τμήματα των ΑΕΙ. Τα τμήματα των ΑΕΙ θα καθορίζουν επίσης το ύψος της βαθμολογίας για την εισαγωγή φοιτητών στο οικείο πανεπιστήμιο.
Αυτόνομο λύκειο
Στα πλεονεκτήματα του προτεινόμενου συστήματος, όπως αναφέρει η πρόταση του κ. Μπαμπινιώτη, βρίσκονται η απελευθέρωση του λυκείου ως αυτόνομης μορφωτικής βαθμίδας «εφόσον βέβαια αναμορφωθεί με την κατάργηση των ειδικεύσεων στα γνωστικά πεδία και την καθιέρωση υποχρεωτικών μαθημάτων και ελεύθερων επιλογών». Ακόμη, το λύκειο θα αναβαθμιστεί συνολικά, εφόσον θα λαμβάνονται υπόψη οι επιδόσεις των υποψηφίων και στις τρεις τάξεις του, σε συνδυασμό με τις εισαγωγικές εξετάσεις που θα δίνουν οι υποψήφιοι. Το σύστημα των εξετάσεων θα είναι αδιάβλητο, αφού θα ανατεθεί σε ειδικό εθνικό φορέα, ενώ οι υποψήφιοι θα έχουν περισσότερες της μιας ευκαιρίες, αλλά και ένα ευκολότερο σύστημα, με το δικαίωμα διατήρησης υψηλής βαθμολογίας σε επόμενη εξέταση. Τέλος, όπως αναφέρει ο ίδιος ο κ. Μπαμπινιώτης στην πρότασή του, «το σύστημα πρόσβασης καθίσταται ατομική υπόθεση κάθε υποψηφίου και παύει να αποτελεί εθνικό ζήτημα».
Πάντως, τα μέλη του Συμβουλίου έχουν καταλήξει ήδη στην άποψη ότι οι αλλαγές στο εξεταστικό σύστημα, αλλά και στη λειτουργία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας, είναι αναγκαίες. «Είναι δεδομένο ότι κάθε αλλαγή θα πρέπει να έχει στον πυρήνα της τη συνολική αλλαγή της φιλοσοφίας της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς το λύκειο- φροντιστήριο είναι ένα σύστημα που έχει αποτύχει πλήρως», δηλώνει μέλος του Συμβουλίου που μίλησε στο «Βήμα». Ο κ. Μπαμπινιώτης από την πλευρά του έχει δηλώσει ότι στόχος για τα μέλη του Συμβουλίου είναι να προτείνουν την ελεύθερη πρόσβαση στα ιδρύματα της ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας. Ωστόσο, πρόκειται για έναν μακροπρόθεσμο στόχο, που μπορεί να εφαρμοστεί όταν είναι έτοιμα τα πανεπιστήμια να δεχθούν τόσους φοιτητές όσοι και οι υποψήφιοι.
Σύμφωνα με τις προτάσεις που έχουν γίνει ως σήμερα γνωστές, η Σύνοδος των Πρυτάνεων ΑΕΙ τάσσεται υπέρ της σταδιακής απελευθέρωσης της εισαγωγής των υποψηφίων στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ενώ ζητεί διαχρονικά τα ιδρύματα να έχουν λόγο στον καθορισμό της ύλης για την εξέταση των υποψηφίων. Οι προτάσεις που κατατέθηκαν από την πλευρά των πανεπιστημιακών ήταν ο εξορθολογισμός της πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, η μείωση των εξεταστικών διαδικασιών και η ουσιαστική συμμετοχή των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ στη θέσπιση των κριτηρίων εισόδου στα προγράμματά τους (μαθήματα, συντελεστές βαρύτητας, κοινωνικά κριτήρια, κ.ά.). Ακόμη, η μετατροπή του γυμνασίου και του λυκείου σε σχολεία ολοήμερης λειτουργίας.
ΒΗΜΑ