Πέραν του λαϊκισμού

Γράφει ο Αντώνης Καρακούσης

Πολλά γράφονται και ακόμη περισσότερα λέγονται τούτες τις προεκλογικές μέρες για τα επερχόμενα μέτρα και τις συνταγές εξόδου από την κρίση. Τα περισσότερα μοιάζουν αποσπασματικά και μονομερή, είναι του αφρού, δεν διεισδύουν, δεν αναγνωρίζουν τη συνθετότητα των συνθηκών. Ωστόσο μια ουσιαστική και ολοκληρωμένη συζήτηση απαιτεί ακρίβεια περιγραφής, κατανόηση του προβλήματος και αποδοχή των πολλών περιορισμών. Είναι χρήσιμο λοιπόν να ξεκαθαριστεί ότι η παρούσα κρίση ούτε απλή είναι, ούτε συνηθισμένη. Είναι κρίση δημοσιονομική και παραγωγική μαζί, του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, εγχώρια και διεθνής. Επίσης είναι σκόπιμο να διευκρινιστεί ότι για την αντιμετώπισή της η ελληνική πολιτική δεν λειτουργεί εν κενώ, αλλά αντιθέτως κινείται εντός συγκεκριμένων ορίων και ακόμη περισσοτέρων περιορισμών. Για παράδειγμα, αν η επέμβαση είναι μονομερής και στοχεύσει μόνο στον έλεγχο των ελλειμμάτων και του δημοσίου χρέους θα βυθίσει την πραγματική οικονομία και αυτή με τη σειρά της θα υπονομεύσει την όποια πρόσκαιρη εξισορρόπηση των δημοσίων οικονομικών. Με άλλα λόγια, η πολιτική αντιμετώπισης της κρίσης δεν μπορεί παρά να έχει διπλή στόχευση, να είναι συνδυασμένη, να οδηγεί στον σταδιακό έλεγχο των δημοσίων οικονομικών και ταυτόχρονα να δημιουργεί συνθήκες επανεκκίνησης της πραγματικής οικονομίας. Πράγμα που σημαίνει ότι η επέμβαση οφείλει να είναι στοχευμένη, χειρουργική. Οι κρατικές δαπάνες είναι απαραίτητο να ελεγχθούν από την αρχή, η κατανάλωση του Δημοσίου να αγγίξει οριακά επίπεδα και οι όποιοι διαθέσιμοι πόροι να κατευθυνθούν σε σκοπούς επενδυτικούς που διεγείρουν τους μηχανισμούς της ανάπτυξης. Η φορολογική επέμβαση δεν μπορεί να στραφεί κατά πάντων και κυρίως δεν πρέπει στις παρούσες δύσκολες συνθήκες να κλονίσει ακόμη περισσότερο τις ήδη δοκιμαζόμενες επιχειρήσεις. Η αναζήτηση των πρόσθετων εσόδων είναι απαραίτητο να στοχεύσει στην περιουσία και στην παραοικονομία, δηλαδή σε ζώνες παραγωγικά αδρανείς ή φορολογικά απρόσιτες. Επίσης, η γενική αρχή όλα τα εισοδήματα στη ..........
φορολογική κλίμακα δεν μπορεί να έχει απόλυτη εφαρμογή. Οι τόκοι των καταθέσεων, για παράδειγμα, δεν μπορούν να υπερφορολογηθούν, γιατί απλούστατα οι καταθέσεις θα διαφύγουν στο εξωτερικό, με συνέπεια το τραπεζικό σύστημα να απολέσει κεφάλαια και να οδηγηθεί σε ακόμη πιο σκληρή υποχρηματοδότηση της οικονομίας. Επιπλέον θεσμοί και μηχανισμοί άκαμπτοι όπως ο «Τειρεσίας» θέλουν χαλάρωση, το πρόβλημα των ακάλυπτων επιταγών αντιμετώπιση και οι πολλές αλυσίδες που διαμεσολαβούν σε εμπορικές πράξεις υποβοήθηση. Υπό αυτήν την έννοια οι τράπεζες δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται στην παρούσα συγκυρία ως εχθροί, αλλά ως υποβοηθητικοί μηχανισμοί εκτόνωσης της κρίσης. Οπως και οι διεθνείς αγορές θέλουν μηνύματα σταθερότητας και σήματα ικανά να προκαλέσουν ενδιαφέρον και να δημιουργήσουν ατμόσφαιρα εμπιστοσύνης.

Εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν, όπως δεν στέκουν και δήθεν ηρωικές επιλογές σαν αυτή που παρουσίασε στη Θεσσαλονίκη ο κ. Καραμανλής.

Οι συνθήκες απαιτούν σύνθετες, οργανωμένες και καλά προετοιμασμένες λύσεις.

Γι΄ αυτό και η επερχόμενη κυβέρνηση οφείλει να σταθμίσει πολλά και κυρίως να στοχεύσει σε κινητοποίηση των πραγματικών παραγωγών, να επιδιώξει συμφωνίες και συμμαχίες με τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου, ώστε η χώρα να έχει ευκαιρία και χρόνο για την ανασύνταξή της.
Aντώνης Καρακούσης