Γράφει ο Γιώργος ΓιανουλόπουλοςΜε μειωμένες επιδόσεις. Κάποτε ξεπερνούσα το πακέτο. Σήμερα δέκα-δώδεκα τσιγάρα την ημέρα, κι αυτό επειδή στο μυαλό μου το κάπνισμα έχει ταυτιστεί με κάποια πράγματα που δεν μπορώ να θυσιάσω. Νομίζω, όμως, ότι ο δικός μας αντικαπνικός νόμος, σε αντίθεση με εκείνον που ισχύει στις περισσότερες άλλες χώρες, είναι ορθός και επιβεβλημένος.
Στο εξωτερικό η απαγόρευση ήρθε μετά από πολυετή προλείανση του εδάφους, με τον κόσμο να αναγνωρίζει τελικά την υποχρέωση που έχει το κράτος να προστατεύσει τους μη καπνιστές. Το επιχείρημα ήταν και παραμένει ακαταμάχητο: όσοι δεν καπνίζουν, δικαιούνται να εργάζονται, να συναλλάσσονται, να τρώνε ή να διασκεδάζουν σε χώρους που δεν έχουν ντουμανιάσει. Δεν είναι μόνο θέμα παθητικού καπνίσματος. Αν κάποιος ενοχλείται από τον καπνό ή δεν θέλει τα ρούχα του να βρωμάνε, έχει δικαίωμα να το απαιτήσει. Συνεπώς, καταλήγει το επιχείρημα, το κράτος οφείλει να τον προστατεύσει. Δηλαδή να ορίσει πού δεν επιτρέπεται το κάπνισμα, με το σκεπτικό ότι οι χώροι που όλοι είμαστε υποχρεωμένοι να επισκεφθούμε -δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες, τράπεζες, μεταφορικά μέσα, καταστήματα κ.ο.κ.- θα γίνουν άκαπνες ζώνες. Φυσικά, κάτι τέτοιο σημαίνει ότι εμείς οι καπνιστές θα αλλάξουμε τις συνήθειές μας. Αλλά δεν γίνεται διαφορετικά. Χιλιοειπωμένο μεν, πλην όμως αληθές: η ελευθερία του ενός σταματάει εκεί που αρχίζει η ελευθερία των υπολοίπων.
Στην πράξη φάνηκε ότι δεν είναι και τόσο δύσκολο να πειθαρχήσουμε, εφόσον όλοι ή ......
σχεδόν όλοι, κατανοούμε τη λογική του επιχειρήματος. Ούτε είναι δύσκολο να απαγορευτεί το κάπνισμα στους χώρους που προαναφέραμε. Με την καίρια διάκριση, όμως, ότι εκεί που δεν είμαστε υποχρεωμένοι να πάμε ισχύουν άλλα. Κι αυτό σημαίνει ότι οι μη καπνιστές προστατεύονται αν υπάρχουν εστιατόρια ή μπαρ αποκλειστικά γι' αυτούς, ενώ οι θεριακλήδες θα συχνάζουν στα δικά τους, για να αναπνέουν ο ένας τον καπνό του άλλου. Κακό για την υγεία τους; Σίγουρα. Αηδιαστική συνήθεια; Να το παραδεχτώ. Αλλά τι τους νοιάζει τους μη καπνιστές εφόσον έχουν εξασφαλίσει το δικό τους υγιές περιβάλλον;
Στις περισσότερες χώρες του εξωτερικού αυτό το ενδεχόμενο δεν συζητήθηκε καν. Διότι ο απώτερος στόχος, όπως αποδείχθηκε, δεν ήταν να προστατευτούν όσοι δεν καπνίζουν -αυτό ήταν μόνο το πρώτο βήμα- αλλά να πειστούν ή μάλλον να πιεστούν οι καπνιστές να αλλάξουν χούγια. Κι εδώ τίθενται κάποια ερωτήματα: Πού σταματάει η κρατική παρέμβαση; Μπορεί το κράτος να μας απαγορεύει να βλάπτουμε την υγεία μας; Πώς ορίζεται η υγεία; Μόνον ο καπνός τη βλάπτει; Μήπως οι Αρχές οφείλουν να μας επιβάλουν τι και πόσο θα τρώμε, τι άλλο θα κάνουμε ή θα αποφεύγουμε για να μην αρρωστήσουμε και επιβαρύνουμε το ΕΣΥ; Μήπως θα εκδοθούν και οδηγίες για το κάθε πότε θα βγάζουμε τα μάτια μας διότι, ως γνωστόν, υπάρχει και η ψυχική υγεία, η οποία διαταράσσεται από τη σεξουαλική αποχή.
Αν εγκρίνω τον ελληνικό αντικαπνικό νόμο, είναι επειδή περιορίζεται στην προστασία των μη καπνιστών και δεν φιλοδοξεί να παρέμβει στη ζωή μας. Διαβάζω ότι η εφαρμογή του σκοντάφτει σε προβλήματα τεχνικά, που οφείλονται στη χρόνια ανεπάρκεια του ελληνικού κρατικού μηχανισμού. Σαν γενική αρχή όμως είναι απόλυτα σωστός. Οι μη καπνιστές θα τρώνε και θα πίνουν το ποτό τους ασφαλείς, ενώ εκείνοι που επιμένουν να καπνίζουν θα μπορούν να κάνουν το γούστο τους χωρίς να ενοχλούν κανέναν. Τι απλούστερο και τι ορθότερο;