Νίκη στη μια κάλπη - συνήθως νίκη και στην άλλη. Η προιστορία των ευρωεκλογών

Για πολλούς, οι ευρωεκλογές θεωρούνται πρόκριμα νίκης στις βουλευτικές εκλογές.
Οσοι το λένε επικαλούνται τις εκλογικές αναμετρήσεις που έγιναν στο παρελθόν. Και αυτό ισχύει, με μία εξαίρεση: τη νίκη της Ν.Δ. στις ευρωεκλογές του 1999, αφού έχασε τις εθνικές εκλογές του 2000.

Στις αρχές του καλοκαιριού του 1999, το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών έτεινε προς το γενικό συμπέρασμα ότι η Ν.Δ. ήταν πιθανό να κερδίσει και τις βουλευτικές εκλογές του 2000. Υστερα από περίπου δέκα χρόνια και τρεις στη σειρά ήττες, η Ν.Δ. κέρδισε με διαφορά περίπου 3%. Ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κ. Καραμανλής, στις πανηγυρικές δηλώσεις του έσπευσε να πει μεταξύ άλλων ότι «με ευπρέπεια και ψύχραιμη στάση απέναντι στην προκλητική συμπεριφορά του παλαιοκομματισμού και του χθες που φεύγει, εμείς προτάσσουμε την εθνική συμφιλίωση και ομοψυχία». Είπε επίσης ότι «οι Ελληνες πολίτες με την ψήφο τους είπαν ένα βροντερό όχι στην πολιτική της κυβέρνησης Σημίτη». Το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών που έγιναν τον Μάρτιο του 2000 έδωσε τη νίκη και πάλι στο ΠΑΣΟΚ. Η διαφορά του μόλις 1% ήταν αρκετή για να παραμείνει το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση για άλλα τέσσερα χρόνια. Οι ευρωεκλογές του 1999 υπήρξαν η μοναδική αναμέτρηση για τις ευρωεκλογές που το αποτέλεσμά τους δεν λειτούργησε ως πρόκριμα νίκης για τις εθνικές εκλογές που ακολούθησαν. Αυτό προκύπτει από όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις από το 1981, όταν για πρώτη φορά έγιναν ευρωεκλογές στην Ελλάδα.

Από το 1981

Το 1981, οι πρώτες ευρωεκλογές συνέπεσαν με τις εθνικές εκλογές. Το ΠΑΣΟΚ μαζί με την.....


πλειοψηφία στη Βουλή κέρδισε και τις ευρωεκλογές. Και μπορεί την ίδια ημέρα να έλαβε 48% στις βουλευτικές και 40% στις ευρωεκλογές. Διατήρησε όμως μια μεγάλη διαφορά από τη Ν.Δ. Στις εθνικές 12% και στις ευρωεκλογές 9%.

Το 1984, όταν έγιναν για δεύτερη φορά ευρωεκλογές, το ΠΑΣΟΚ νίκησε και πάλι (41,6% έναντι 38% της Ν.Δ.) και ένα χρόνο μετά κέρδισε και τις εκλογές (45,8% έναντι 40,8% της Ν.Δ.).

Τον Ιούνιο του 1989 ήταν η δεύτερη φορά που οι ευρωεκλογές συνέπεσαν με τις εθνικές εκλογές, Και το ΠΑΣΟΚ, τις έχασε και τις δύο. Εστω και αν στη συνέχεια χρειάστηκαν δύο εκλογικές αναμετρήσεις για να κερδίσει η Ν.Δ. την αυτοδυναμία στη Βουλή. Η Ν.Δ. έλαβε 44,3% έναντι 39% το ΠΑΣΟΚ στις εθνικές εκλογές και 40,4% έναντι 36% στις ευρωεκλογές που έγιναν την ίδια ημέρα.

Ενα χρόνο μετά την πτώση της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη έγιναν οι ευρωεκλογές. Στην ηγεσία της Ν.Δ. είχε εκλεγεί ο Μιλτιάδης Εβερτ. Το 1994 έχασε τις ευρωεκλογές από τον Κώστα Σημίτη, επιβεβαιώνονταςάλλη μια φορά τον κανόνα που θέλει το κόμμα που κυβερνά ή έρχεται πρώτο στις εθνικές εκλογές να κερδίζει και τις ευρωεκλογές. Η νίκη της Ν.Δ. στις ευρωεκλογές του 1999 αποδεικνύεται έως τώρα ότι είναι η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα. Πόσο μάλλον, αν λάβει κανείς υπόψη του ότι το 2004, τρεις μήνες μετά τη μεγάλη νίκη της Ν.Δ. με διαφορά περίπου 5%, στις ευρωεκλογές που ακολούθησαν διεύρυνε τη διαφορά και έλαβε 43,01%, έναντι 34% του ΠΑΣΟΚ.
enet