Τριαντάφυλλος Καρατράντος
Αυτές τις ημέρες, τις μεγαλύτερες και κατανυκτικότερες του Χριστιανισμού, μου γεννάται πάντα το ερώτημα: τι μηνύματα περνάει το θείο δράμα σήμερα;
Ο εορτασμός του Πάσχα είναι πολύ διαφορετικός από αυτόν των Χριστουγέννων. Είναι κατανυκτικός και φορτισμένος με μηνύματα. Δεν γιορτάζουμε τη γέννηση, αλλά το τέλος, τη θυσία. Η θυσία οδηγεί πάντα σε υπαρξιακά ερωτήματα, πόσο μάλλον, όταν είναι συνυφασμένη με την έννοια της σωτηρίας. Αν μπορούσαμε να αποκρυπτογραφήσουμε και να προβάλουμε τον κώδικα του θείου δράματος σήμερα θα εστιάζαμε σε δύο λέξεις κλειδιά: ηθική και ελπίδα.
Το φετινό Πάσχα είναι διαφορετικό. Είναι βουβό, με έντονα τα διλήμματα της ηθικής και την αναζήτηση της ελπίδας. Στις συζητήσεις δεν κυριαρχεί το ανάλαφρο πνεύμα περασμένων ετών. Τα καθιερωμένα ρεπορτάζ για την τιμή του οβελία και το πασχαλινό τραπέζι, δεν είναι στην πρώτη σειρά των ειδήσεων. Η Ελληνική κοινωνία, αμίλητη και οργισμένη, παρακολουθεί. Παρακολουθεί τον εμπαιγμό της κοινής λογικής. Παρακολουθεί ένα πολιτικό σύστημα που πλέει τα λοίσθια. Έναν αξιακό και ηθικό κώδικα που προσαρμόζεται στα μέτρα και στα σταθμά του καθενός.
Δεν εμπιστεύεται τους....... θεσμούς. Δεν νιώθει ασφάλεια. Δεν, δεν, δεν… απογοήτευση, αβεβαιότητα, ανασφάλεια, ζούμε τις πιο έντονες μέρες των στερητικών Α.
Είναι οι στιγμές εκείνες που θέλεις να γίνεις ΑΝΤΙ. Θέλεις να πας κόντρα σε έναν κώδικα ηθικής που δεν πιστεύεις. Θέλεις να πας κόντρα στο σαθρό. Θέλεις να γίνεις Αντινομιανιστής, για να θυμηθούμε λίγο και τη θεολογία
Ο Αντινομιανισμός, σύμφωνα με τη θεολογία, είναι η ιδέα της μη υπακοής στους νόμους και την ηθική, όπως αυτή παρουσιάζεται από τις θρησκευτικές αρχές. Ο Αντινομιανισμός είναι ο αντίποδας του θρησκευτικού νομικισμού, είναι η έκλειψη της υποταγής στον θρησκευτικό κώδικα που θα οδηγήσει στη σωτηρία. Οι αντινομιανιστές δεν αντιδρούσαν στη λογική της σωτηρίας, αλλά στη λογική της υποταγής στο κώδικα που επέβαλλαν οι θρησκευτικές αρχές.
Ο αντινομιανισμός ήταν η φωτιά που σφυρηλάτησε τη Μεταρρύθμιση.
Ο Κοινωνικός αντινομιανισμός είναι η απουσία, από τους πολίτες, της αίσθησης της υποταγής σε κάθε δέσμη μέτρων και κανόνων, που θεωρούν αυθαίρετη και αυταρχική.
Σήμερα, το αίσθημα του αντινομιανισμού, απέναντι στο πολιτικό σύστημα, είναι πιο έντονο από ποτέ. Η έλλειψη εμπιστοσύνης και ηθικής νομιμοποίησης δημιουργεί την πολιτική από-νομιμοποίηση. Η κοινοβουλευτική ηγεμονία δεν μπορεί να αντικαταστήσει την πολιτική ηγεμονία.
Απλό θα μου πείτε, το πρόβλημα λύνεται με εκλογές.
Τι συμβαίνει όμως όταν ο αντινομιανισμός είναι δομικός; Όταν αγγίζει το σύνολο του πολιτικού κόσμου; Όταν η πολιτική ατμόσφαιρά έχει χαμηλά βαρομετρικά ηθικής, νομιμοποίησης, αποδοχής, αποδοτικότητας, προοπτικής;
Πως μπορεί να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στο πολιτικό σύστημα; Πως μπορεί το πολιτικό σύστημα που δημιούργησε την αβεβαιότητα να τη διαχειριστεί;
Εάν απαντηθούν αυτά τα δομικά και υπαρξιακά ερωτήματα, τότε και μόνο τότε, η πολιτική επιλογή θα εκπορεύεται από το αίσθημα της εμπιστοσύνης και της αλλαγής, και όχι από το αίσθημα της κενής εναλλαγής και της απαλλαγής.