Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης
Όποιος περίμενε ότι ο/η νέος/α γενικός/η γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας θα ήταν ένα πρόσωπο γνωστό για τη δράση του στο χώρο της παιδείας, με πλατιά κοινωνική αποδοχή και όχι πρόσωπο εμπιστοσύνης του Υπουργού θα πρέπει να μην έχει σχέση με την ελληνική πραγματικότητα ή να είναι βλάξ. Δεν γνωρίζω την κα Γκοτσοπούλου, δεν αμφισβητώ τις ικανότητές της, δεν μπορώ όμως να καταλάβω γιατί θα έπρεπε να φύγει από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, όπου είχε αποκομίσει κάποιες εμπειρίες, για να πάει στο Υπουργείο Παιδείας, όπου μέχρι να καταλάβει τι γίνεται θα αλλάξει πάλι και όπως όλα δείχνουν, πολύ σύντομα.
Αλλάζει ο υπουργός και αίφνης αλλάζει ο γενικός γραμματέας και όλοι οι διευθυντές των οργανισμών που υφίστανται του υπουργείου, λες και οι προηγούμενοι ήταν άχρηστοι, άσχετοι ή διεφθαρμένοι. Έχουμε εθιστεί δε σαν λαός τόσο πολύ με αυτήν την καμαρίλα των αυλικών κάθε υπουργού, που παίρνει μαζί του σε όποιο πόστο κι αν πάει, που την δικαιολογούμε με το επιχείρημα:«μα πρέπει να πάρει μαζί του άτομα της δικής του εμπιστοσύνης». Τέτοια επιχειρήματα βλακώδους «ανοχής» έχουν πέραση μόνο σε, πολιτικά, ανώριμους λαούς, που αγνοούν πως αυτή είναι η κύρια αιτία δυσλειτουργίας του ελληνικού κράτους. Γιατί θα πρέπει υφυπουργοί και γενικοί γραμματείς να είναι άτομα της εμπιστοσύνης του εκάστοτε υπουργού, λες και διαχειρίζεται το μαγαζί του, και να μην είναι ικανά άτομα της εμπιστοσύνης όλων μας; Ποιος ικανός και έξυπνος τεχνοκράτης θα υπονόμευε τον πολιτικό προϊστάμενό του και σε τελευταία ανάλυση τον ίδιο τον εαυτό του;
Σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες, Αυστρία, Γερμανία, Ελβετία, Νορβηγία, Σουηδία, ακόμη και στη Σλοβακία, οι υπουργοί χαράζουν το γενικό πλαίσιο πολιτικής. Υπεύθυνοι για την υλοποίηση, την εκτέλεση των πολιτικών αποφάσεων είναι οι «Κρατικοί Γραμματείς» (Staatssekretär, statssekreterare, štátný tajomník)' οι οποίοι είναι οι ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι του κράτους. Στις χώρες αυτές δεν υπάρχουν υφυπουργοί. Στη θέση τους έχουν τους «Κρατικούς Γραμματείς (Secretary of State), οι οποίοι είναι μόνιμοι κρατικοί υπάλληλοι στην υψηλότερη βαθμίδα διοίκησης. Επιλέγονται με καθαρά αξιοκρατικά κριτήρια. Η πολύχρονη εμπειρία από μόνη της τους κάνει να είναι απείρως ικανότεροι τεχνοκράτες, από οποιονδήποτε υφυπουργό ή γενικό γραμματέα(αυλικό), προσωπικής εμπιστοσύνης του υπουργού, που στη χώρα μας αλλάζουν κάθε τόσο, σαν τα πουκάμισα. Με τον τρόπο αυτό γίνεται έμμεσα διαχωρισμός κράτους-κρατικού μηχανισμού και κόμματος.
Ήμουν πάνω από δέκα χρόνια επιστημονικός συνεργάτης σε ένα κρατικό ίδρυμα του κρατιδίου της Βρέμης, υπεύθυνος σε δύο Project. Δύο φορές μας κάλεσε ο Staatssekretär (Κρατικός Γραμματέας) καθηγητής Μάγιερ, σε ακρόαση. Και τις δύο φορές, θυμάμαι τον Διευθυντή μου, που έτρεμε στην κυριολεξία. Όταν τον ρώτησα, «γιατί φοβάστε, είσαστε 30 χρόνια μέλος και ανώτατο στέλεχος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) και στο κρατίδιο της Βρέμης είστε συνεχώς στην εξουσία από το 1945. Γιατί δεν χρησιμοποιείτε την κομματική σας ταυτότητα»; Η απάντησή του ήταν «κατ αρχάς δεν γνωρίζω σε ποιο κόμμα ανήκει και εξ άλλου, ο Καθηγητής Μάγιερ δεν καταλαβαίνει από τέτοια». Και τις δύο φορές συνάντησα έναν ευγενικό αλλά ψυχρό Staatssekretär, που είχε μπροστά του δύο ογκώδεις φακέλους με όλα τα έγγραφα (εκθέσεις πορείας, κόστη, τιμολόγια, αποδείξεις, κ.λ.π.). Από τις ερωτήσεις του καταλάβαινες ότι ήταν πλήρως ενημερωμένος ακόμη και για αποδείξεις ταξί και φαγητών για εργασίες εκτός υπηρεσίας. Εκεί δεν χωρούσαν κομματικές σχέσεις και νεποτισμοί. Σε ένα Project μπήκαμε μέσα 35 000 γερμανικά μάρκα. Πριν περάσει ΕΔΕ, ο διευθυντής μου, στα 54, έπαθε ανεύρυσμα της αορτής σε ένα συνέδριο στο Ζάππειο και πέθανε στον Ευαγγελισμό. Ηταν πρόεδρος των Εθνολογικών Μουσείων στην UNESCO. Ούτε αυτή η θέση τον έσωσε από τον διασυρμό. Πώς να μη λειτουργεί σωστά ένα τέτοιο κράτος;
Το ελληνικό κράτος είναι ένας απέραντος Οίκος «Ανοχής», που θα συνεχίσει να λειτουργεί σαν μπουρδέλο γιατί κάθε καραγκιόζης υπουργός που λέει χρειάζομαι άτομα της εμπιστοσύνης μου, θα έχει την «Ανοχή» μας. Όλα ξεκινούν από αυτό το τόσο απλό πράγμα, με τις τόσο τεράστιες συνέπειες.