Εκατοντάδες επιχειρηματίες, κορυφαίοι πολιτικοί και οικονομολόγοι από χώρες της κεντρικής Ασίας, της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών συναντώνται τις ημέρες αυτές στον Βόσπορο για να συζητήσουν τις προοπτικές βελτίωσης της συνεργασίας των οικονομικών τους χώρων. Η χρηματοοικονομική κρίση επηρεάζει πλέον τους πάντες και τα πάντα. Κανείς δεν τολμά να προβεί στην οποιαδήποτε πρόβλεψη. Όταν όμως κλείσουν τα μικρόφωνα οι ειδικοί ανταγωνίζονται στο ποιος θα κάνει την πιο απαισιόδοξη πρόβλεψη.
«Η ανάπτυξη θα σημειώσει κάμψη»
Η οικονομική διάσκεψη της Κωνσταντινούπολης είχε ως στόχο να αναδείξει νέα πεδία συνεργασίας της Ευρώπης με τις πλούσιες σε ενεργειακούς πόρους χώρες της Ασίας. Αλλά το θέμα αυτό πέρασε σε δεύτερη μοίρα. Το φάσμα της ύφεσης δεν αφήνει περιθώρια για φιλόδοξα προγράμματα. Το κυρίαρχο ερώτημα είναι, πόσο μεγάλη θα είναι η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης; Η απαισιοδοξία χαρακτηρίζει ακόμη και το συνήθως αισιόδοξο πολιτικό προσωπικό. Παράδειγμα, ο τούρκος υπουργός Οικονομίας Μεχμέτ Σίμσεκ: «Η περιοχή μας πλήττεται το ίδιο από την κρίση. Και αυτό γιατί στις άλλες περιοχές του πλανήτη συμβαίνουν πρωτοφανή πράγματα. Μπήκαμε ήδη στη δεύτερη φάση. Μετά την χρηματοοικονομική κρίση είμαστε τώρα αντιμέτωποι με την κρίση στην πραγματική οικονομία. Οι ρυθμοί ανάπτυξης στην Τουρκία αλλά και σε όλη την γειτονική περιοχή θα σημειώσουν πτώση», διευκρίνισε ο τούρκος υπουργός.
«Τα χειρότερα έπονται»
Η Τουρκία αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα οικονομίας που πλήττεται χωρίς να φταίει. Οι Τούρκοι έχουν αφήσει άλλωστε πίσω τους τη δική τους πιστωτική κρίση. Προχώρησαν σε αναμόρφωση του χρηματοπιστωτικού τους συστήματος, επέβαλαν νέους αυστηρούς κανόνες και φρόντισαν να υιοθετήσουν μέτρα με την υποστήριξη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Και όμως όλα αυτά δεν θα ωφελήσουν, εκτιμά ο οικονομικός αναλυτής Ασπέρ Όζγκε, προσθέτοντας: «Τα χειρότερα έπονται. Η ύφεση είναι στο κατώφλι της Ευρώπης. Και εάν αυτή συνεχιστεί τα επόμενα οικονομικά τρίμηνα, είναι βέβαιο ότι θα πλήξει και την τουρκική οικονομία. Οι τουρκικές επιχειρήσεις είναι προσανατολισμένες στις εξαγωγές. Και εάν η ευρωπαϊκή οικονομία υποφέρει, τα τουρκικά προϊόντα θα μείνουν αδιάθετα. Στο μεταξύ όμως οι τουρκικές βιομηχανίες, προσβλέποντας στην αύξηση των εξαγωγών τους, έχουν πάρει δάνεια, έκαναν επενδύσεις και είναι αντιμέτωπες με μεγάλα χρέη. Η ύφεση στην Τουρκία θα χαρακτηρίσει τα οικονομικά τρίμηνα».
Περικοπές και διαφήμιση
Κάποιες επιχειρήσεις προσπαθούν να αντιμετωπίσουν με επιθετική πολιτική το πρόβλημα, λέει ένας τούρκος επιχειρηματίας που θέλει να τηρήσει την ανωνυμία του:
«Όσο μειώνεται η κατανάλωση τόσο περισσότερα δαπανούμε για διαφήμιση των προϊόντων μας προκειμένου να αυξήσουμε τις πωλήσεις. Ταυτόχρονα παίρνουμε μέτρα μείωσης των αποθεμάτων μας, μειώνουμε τα χρέη μας και προσπαθούμε να βρούμε χρήματα ακόμη και κάτω από αντίξοες συνθήκες».
Και αυτή είναι η αχίλλειος πτέρνα της τουρκικής βιομηχανίας, που είναι υπερχρεωμένη σε τράπεζες του εξωτερικού. Συμπέρασμα, η τουρκική οικονομία θα μπορούσε να αντέξει μια ύφεση μικρής διαρκείας, αλλά όχι μια μακροχρόνια κρίση στην Ευρώπη.