Γράφει ο καιρός( Το καφενείο ευχαριστεί τον έγκριτο δημοσιογράφο για την συμμετοχή του στο διάλογο για την Παιδεία και τα πανεπιστήμια)
Ο Μάης του 08
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Τι είναι ένα πανεπιστήμιο, με την ελεύθερη θεώρηση της λειτουργίας του;
Είναι ένας οργανισμός, που μεταδίδει γνώση σ' αυτούς που δεν την έχουν. Οχι απλώς γνώση. Γνώση για να γίνουν επιστήμονες, έτσι, που να μπορούν να κάνουν κτήμα τους το αντικείμενο σπουδών. Οχι απλώς να το κατανοήσουν.
Είναι ένας οργανισμός, που δίνει τις προϋποθέσεις, ώστε κάθε επιστήμη του να μπορεί να μετατρέπεται από γνώση σε βαθύτερη γνώση και εξειδίκευση, είτε μέσα στους κόλπους του, είτε έξω απ' αυτούς. Είναι μια γέφυρα μεταξύ γνώσης, παραγωγής, καλλιέργειας.
Είναι ένας οργανισμός, που κάνει έρευνα πάνω στα αντικείμενα των επιστημών του και εισάγει, προωθεί, παράγει έρευνα με και για τους σπουδαστές του. Ακόμα σημαντικότερο, κάνει έρευνα για τους ίδιους τους δασκάλους του και μέσα απ' αυτούς για την κάθε επιστήμη.
Είναι ένας οργανισμός, που συγκεντρώνει σκέψεις και ιδέες από το απώτερο ανθρώπινο παρελθόν, τις μεταδίδει, και ταυτόχρονα αφήνει τις σκέψεις και τις ιδέες των σπουδαστών να εκφραστούν, να ζυμωθούν, να συζητήσουν με το παρελθόν και να ανταλλαγούν με τους παρόντες. Είτε οι παρόντες είναι δάσκαλοι, είτε συμφοιτητές, είτε ερευνητές, είτε προσκαλεσμένοι.
Είναι το πανεπιστήμιο ένας οργανισμός για να συζήσουν οι ενηλικιωμένοι για πρώτη φορά με τους άλλους ενηλικιωμένους και τους ενήλικες, απαλλαγμένοι από τη μητρική και πατρική εξουσία, αυτεξούσιοι οι ίδιοι. Απόλυτα υπεύθυνοι για τις πράξεις, τις σκέψεις, τη στάση, ο καθένας του εαυτού του.
Είναι το πανεπιστήμιο ένας οργανισμός, για να καλλιεργήσουν στον ανώτατο βαθμό οι σπουδαστές με τους δασκάλους και μεταξύ τους τη σχέση συνεργασίας και συμβίωσης, που απαιτεί η συνύπαρξη στην κοινωνία της επιστήμης, της έρευνας, της εφαρμογής, της μάθησης, της ανταλλαγής. Της ζωής της ίδιας μέσα σε ένα ανθρώπινο σύνολο.
Είναι ένα ανώτατο σχολείο για να μάθει κανείς να βαδίζει τον δρόμο του, ξέροντας, ότι ο δρόμος αυτός δεν είναι ο μοναδικός. Οι δρόμοι των άλλων είναι διαφορετικοί ίσως, αντίθετοι ίσως, αντίπαλοι ίσως, αλλά ακόμα κι αν είναι συγκρουόμενοι είναι σεβαστοί.
Είναι το πανεπιστήμιο ένας οργανισμός όπου όλα κρίνονται και είναι υπό κρίση. Επειδή ό,τι για την επιστήμη είναι σήμερα νόμος, αύριο είναι καταρριφθέν. Και ό,τι για τα ήθη είναι αποδεκτό, αύριο είναι απαράδεκτο.
Είναι το πανεπιστήμιο ένας οργανισμός, που παρέχει ακριβώς ίσες ευκαιρίες σε όλους όσοι έχουν τις μαθησιακές προϋποθέσεις και τη θέληση να το παρακολουθήσουν. Γι' αυτό, η κοινωνία των πολιτών φροντίζει να μπορεί να παρέχει το πανεπιστήμιο για τους αυριανούς επιστήμονες και καλλιεργημένους της κτηριακή υποδομή, εργαστηριακή επάρκεια, αξιόλογη επιστημονική επάνδρωση, συγγράμματα, βιβλιοθήκες, αρχεία και πρόσβαση σε κάθε πηγή γνώσης, διαρκή εκπαίδευση και μετεκπαίδευση σπουδαστών και δασκάλων, συντήρηση όλων των οικονομικά ανήμπορων και πόρους από κάθε κατονομαζόμενη και ελεγχόμενη πηγή.
Είναι το πανεπιστήμιο το Ιερό της αμφισβήτησης, γιατί μόνο η αμφισβήτηση κάθε ανάγκης μετατρέπει την ουρά σε πόδια, τα λέπια σε δέρμα, το γρύλισμα σε λέξη. Και, το κυριότερο: Η αμφισβήτηση μαθαίνει, ότι τα πόδια δεν είναι ανώτερα της ουράς, ούτε η λέξη ανώτερη του γρυλίσματος. Είναι απλώς πιο χρήσιμα, για να αναγνωρίζουμε και να συνεννοούμαστε.
Είναι, λοιπόν, το πανεπιστήμιο ένα Ιερό άντρο επανάστασης. Του διαρκώς νέου κατά του παληού. Της αναζήτησης κατά της επανάπαυσης. Της αξιοσύνης κατά της απατεωνιάς. Της γνώσης κατά της εξουσίας. Της κοινωνικότητας κατά της εξαγρίωσης.
Τι σχέση έχει το ελληνικό πανεπιστήμιο με το πανεπιστήμιο;