Ο πρωθυπουργός και τα κέντρα του...


 Αίσθηση προκάλεσαν οι αιχμές που άφησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την τελευταία του συνέντευξη στον ΣΚΑΪ και τον Αλ. Παπαχελά σε βάρος των επιστημόνων της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας.

 Ο πρωθυπουργός ρωτήθηκε για την...

«κακοφωνία» των υπουργών του κατά τη διαχείριση της πανδημίας, την οποία παραδέχτηκε ότι υπάρχει λέγοντας ότι θα διορθωθεί, αλλά δεν θέλησε να μείνει εκεί.

Στράφηκε και κατά των ειδικών, λέγοντας ότι «για την τελευταία απόφαση υπήρχε -δεν σας λέω κάτι που δεν είναι γνωστό- μια διχογνωμία μεταξύ των γιατρών. Και χθες υπήρχε διχογνωμία», για να πει τελικά ότι «η απόφαση φτάνει σε εμένα. Και πρέπει να πάρω μια απόφαση και να την υπηρετήσω», εμφανιζόμενος έτσι ο ίδιος ότι τα παίρνει όλα πάνω του.

Με αυτόν τον τρόπο επιβεβαίωσε ότι δεν είναι οι επιστήμονες που καθορίζουν τα μέτρα τα οποία κάθε φορά θα ισχύουν, όπως θα έπρεπε, αλλά η ίδια η κυβέρνηση η οποία εργαλειοποιεί την επιτροπή, την οποία, ως γνωστόν, άλλοτε παρακάμπτει ανοιχτά και άλλοτε κρύβεται από πίσω της, επιχειρώντας να της μετακυλήσει τις δικές της ευθύνες.

Τελευταίο χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν ασφαλώς ο τρόπος που αποφασίστηκε το τελευταίο σκληρότερο λοκντάουν στην Αττική. Τέσσερις μέρες μετά την ανακοίνωση της σκλήρυνσης των περιοριστικών μέτρων (με διεύρυνση του ωραρίου της βραδινής απαγόρευσης κυκλοφορίας στις 6 μ.μ.) σε τρεις περιοχές μεταξύ των οποίων και η Αττική, ήρθε η ανακοίνωση από τηλεοράσεως («Open») του υπουργού Υγείας για «ένα lockdown τέτοιο, ενδεχομένως όπως του προηγούμενου Μαρτίου, που θα μπορέσει να φέρει σύντομα αποτελέσματα και σύντομα να αποκλιμακώσει και να "μαζέψει" την κατάσταση».

Μάλιστα ο κ. Κικίλιας δήλωσε ότι αυτή θα είναι η «εισήγησή» του στην επιτροπή, αν και θα περίμενε κανείς να γίνει αντίστροφα. Και με αυτόν τον τρόπο ο υπουργός Υγείας πρόλαβε ξανά τις κινήσεις του πρωθυπουργού και του μεγάρου Μαξίμου, όπως είχε κάνει και με το λοκντάουν του περασμένου Νοέμβριου, αιφνιδιάζοντας εμφανώς τον υπουργό Ανάπτυξης Αδωνη Γεωργιάδη, ο οποίος δήλωνε αμέσως μετά από άλλο τηλεοπτικό σταθμό (ΣΚΑΪ) ότι «η δημόσια ανακοίνωση του κ. Κικίλια πριν από λίγο στο "Open" είναι κάτι καινούργιο».

Μετά ήρθε η έκτακτη σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό στο μέγαρο Μαξίμου και στη συνέχεια μια διεκπεραιωτική σύγκληση της επιτροπής προκειμένου να ερωτηθούν οι ειδικοί από τον υπουργό Υγείας αν συμφωνούν να ληφθούν πιο αυστηρά μέτρα στην Αττική. Ψήφοι: 16 υπέρ, 8 λευκά.

Ποιος είναι λοιπόν ο τρόπος που παίρνονται οι αποφάσεις για την πανδημία; Ηδη από την αρχή της υγειονομικής κρίσης παραμένει ασαφής ο κυβερνητικός μηχανισμός της λήψης των σχετικών αποφάσεων, την ώρα που δίνεται η εντύπωση ότι συνυπάρχουν πολλαπλά κέντρα λήψης αποφάσεων, τα οποία μάλιστα φαίνεται ότι λειτουργούν και ανταγωνιστικά μεταξύ τους. Ποια είναι αυτά;

- Το υπουργείο Υγείας: Ο αναμφίβολα αρμόδιος υπουργός Υγείας για την υγειονομική κρίση που διανύουμε, Βασίλης Κικίλιας, ενημερώνεται πέραν από τακτικά και έκτακτα αναλυτικά για την πορεία της επιδημίας στη χώρα από τον πρόεδρο του ΕΟΔΥ και τον Σωτήρη Τσιόδρα. Ο κ. Κικίλιας ήταν αυτός που ανακοίνωσε τον περασμένο Μάρτιο το κλείσιμο των σχολείων, αλλά πολύ γρήγορα βρέθηκε εκτός κάδρου διαχείρισης της πανδημίας.

Τελικά ξαναβγήκε μπροστά στο δεύτερο κύμα, κατά το οποίο η κυβέρνηση έχασε τον έλεγχο. Στον πρόσφατο ανασχηματισμό δεν μετακινήθηκε καθώς ο Κυρ. Μητσοτάκης θεώρησε ότι η αλλαγή του υπουργού Υγείας θα συνιστούσε παραδοχή αποτυχίας της κυβερνητικής πολιτικής, αλλά θέλησε να τον «κοντύνει» αναβαθμίζοντας τον Βασίλη Κοντοζαμάνη από υφυπουργό Υγείας σε αναπληρωτή.

- Το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη: Το καθόλου αρμόδιο υπουργείο διεκδικεί ηγετικό ρόλο παρεμβαίνοντας στην διαχείριση της επιδημίας μέσω μέχρι και του υπουργού του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη τελευταία, ο οποίος περιοδεύει ανά την Ελλάδα ως κακός οιωνός εξελίξεων (βλ. Κοζάνη και Πάτρα) προαναγγέλλοντας αυστηρά περιοριστικά μέτρα. Παράλληλα η Πολιτική Προστασία με τον υφυπουργό Νίκο Χαρδαλιά βρέθηκε στο προσκήνιο στο πρώτο κύμα της πανδημίας, όταν ο υπουργός Υγείας τέθηκε εκτός κάδρου της διαχείρισής της. Κι έφτασε η Πολιτική Προστασία σήμερα να έχει και τη δική της ομάδα ειδικών. Για την ακρίβεια μια άτυπη ομάδα επιδημιολόγων, χωρίς θεσμική συγκρότηση, υπό τον Ν. Χαρδαλιά, η οποία ασχολείται με τον επιδημιολογικό χάρτη της χώρας και το ποιες περιοχές μπαίνουν στο «κόκκινο» ή τις άλλες ζώνες.

Την ομάδα αυτή -η οποία έχει προνομιακή πρόσβαση στα υγειονομικά δεδομένα σε σχέση με τη μεγάλη επιτροπή που δεν παίρνει καθημερινά τα στοιχεία- απαρτίζουν οι 5 από τους 6 επιδημιολόγους της μεγάλης επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, έχοντας αφεθεί εκτός ο εμπειρότερος επιδημιολόγος της χώρας Τάκης Παναγιωτόπουλος. Κάπως έτσι η επιδημιολογική επιτήρηση της χώρας έχει συγκεντρωθεί από το υπουργείο Υγείας στο Προστασίας του Πολίτη.

- Η επιτροπή εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας: Το ανώτερο θεσμικό συμβουλευτικό όργανο της πολιτείας στη διαμόρφωση πολιτικών για την αντιμετώπιση της πανδημίας που έχει εργαλειοποιηθεί πολλάκις από την κυβέρνηση. Οι ειδικοί επιστήμονες συνιστούν, δεν αποφασίζουν, μας λένε, ενώ παραμένει το μείζον πρόβλημα των ανεπαρκών στοιχείων - ενημερώνονται μία φορά την εβδομάδα (κάθε Παρασκευή) αναλυτικά για την πορεία του ιού στη χώρα, τις νοσηλείες, τις βαριές νοσηλείες κ.ο.κ. Τις υπόλοιπες μέρες παρακολουθούν την προβληματική έκθεση που αναρτά ο ΕΟΔΥ.

- Η τακτική κυβερνητική σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό, στην οποία μετέχουν ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας, ο εκπρόσωπος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων, Σωτήρης Τσιόδρας, ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, Παναγιώτης Αρκουμανέας, ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς.

Προσθέστε σε αυτά τα παράπλευρα κέντρα λήψης αποφάσεων και την πολυφωνία υπουργών στα τηλεοπτικά παράθυρα και τις πιέσεις τους σχετικά με τους τομείς της αρμοδιότητάς τους.

Γιάννης Μπασκάκης, Ντάνι Βέργου

efsyn.gr