Επισημαίνει
ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος
Δεν ανησυχώ
απλώς, είμαι πλέον απολύτως βέβαιος πως ο «προσ-φρυγικός» ρόλος του ΝΑΤΟ στο
Αιγαίο θα με βγάλει εντελώς έξω από τα νερά μου!
Εγώ στο λέω,
που επί τριάντα πέντε χρόνια συνειδητά και επίπονα αγωνίζομαι για την ανάπτυξη
των ελληνοτουρκικών σχέσεων, θεωρώντας το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο έναν
βασικό πυλώνα της ειρήνης στον κόσμο, ή καταστροφής των θεσμών της μεταπολεμικής
ειρήνης.
Αναγνώστη
μου, δυστυχώς δεν θα επιτρέψω στον εαυτό μου να μιλήσει ανοιχτά για την
πραγματική κατάσταση που διαμορφώνεται στην περιοχή μας και η οποία ξεπερνά το κλασικό
πλαίσιο της γεωστρατηγικής και γεωπολιτικής, θέτοντας για πρώτη φορά ζητήματα διαχείρισης
κρίσης στο περιβάλλον της μετανεωτερικότητας σε ό, τι αφορά μια ευρύτερη του
Αιγαίου περιοχή, όπου αρθρώνεται το ελληνικό και .......
τουρκικό εθνικό συμφέρον.
Δεν θα
μπορούσα να αναλύσω έντιμα και ανοιχτά αυτό που εξελίσσεται στο Αιγαίο μετά την
απολύτως ηλίθια ή απολύτως προβοκατόρικη στρατιωτική εμπλοκή του ΝΑΤΟ στην
περιοχή, με πρόσχημα τη συμβολή στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Ήδη σημείωσα
και εξήγησα εγκαίρως πως αυτό είναι μια κίνηση που θα περιπλέξει πολλαπλώς
πολιτικά ζητήματα που αφορούν σε διεθνείς συνθήκες και συμβάσεις στο πλαίσιο
του ΟΗΕ.
Αν έρθω
σήμερα και περάσω σε λεπτομέρειες που αφορούν στην, με αντικειμενικούς όρους,
αναθέρμανση του συγκρουσιακού περιβάλλοντος των ελληνοτούρκικων σχέσεων υπό το
πρίσμα της στρατιωτικής παρέμβασης του ΝΑΤΟ, προδήλως θα εξυπηρετήσω αυτούς που
επιδιώκουν καιροσκοπικές λύσεις στα υπαρκτά ζητήματα εθνικής κυριαρχίας, έρευνας,
διάσωσης και εκμετάλλευσης φυσικών πόρων στην περιοχή. Δεν πρόκειται, αναγνώστη
μου, να υπηρετήσω εμμέσως τους στόχους και την καιροσκοπική στρατηγική ξένων δυνάμεων
(ΗΠΑ, Γερμανία, Ρωσία), ούτε ασφαλώς την μιλιταριστική αλητεία ελληνικών και
τουρκικών εθνικιστικών κύκλων.
Θα ήταν ασυγχώρητο,
δικό μου λάθος, αν παρασυρόμουν και αναφερόμουν αναλυτικά στην επιπολαιότητα
της ελληνικής πλευράς σε ό, τι αφορά στην στρατιωτική εμπλοκή του ΝΑΤΟ στο
Αιγαίο, όπως και της τουρκικής πλευράς, αντιστοίχως. Αν δεν πρόκειται για παιδιάστικο
χειρισμό από ελληνικής και τουρκικής πλευράς, τότε πρόκειται για δραματική
σκοπιμότητα που παραπέμπει σε συνωμοτικές δομές και πρωτοβουλίες! Αυτή τη
στιγμή και οι δύο πλευρές (ελληνική κυβέρνηση και τουρκική κυβέρνηση) υποκρίνονται
πως έχουν καλυμμένο το κεφάλι τους με φρυγικό σκούφο, ενώ το μόνο που ταιριάζει
στην περίπτωση είναι το … φέσι! Είναι ώρα τώρα να παραβγούμε ποιος από τους δύο
ξέρει να φέρει καλύτερα το φέσι;
Θα
μπερδευτούμε πολύ στο Αιγαίο! Ειλικρινά δεν μπορώ να φανταστώ πώς από αύριο το
Αιγαίο θα ζήσει στη ρουτίνα του: την προστριβή που δεν καταλήγει σε σύγκρουση
για de jure αναθεώρηση του καθεστώτος του, μετά από αυτή τη στρατιωτική
παρέμβαση του ΝΑΤΟ, η οποία θα μεταβάλει το πολιτικό αφήγημα για την σύγχρονη
προσφυγική/μεταναστευτική κρίση, σε αφήγημα που θα έχει ως κεντρικό στοιχείο τις
συγκρουσιακές σχέσεις τούρκων και ελλήνων στο Αιγαίο.
Μην αμφιβάλεις
αναγνώστη μου, πως σε πολύ λίγο ως αιτία της «μεταναστευτικής απειλής» - όπως απολύτως
κινδυνολογικά, υποκριτικά και παράδοξα σχηματίστηκε ως κυρίαρχο αφήγημα στην ΕΕ
- θα αναδειχθεί η σχέση της Ελλάδας με τηΤουρκία και ασφαλώς το καθεστώς στο Αιγαίο.
Και θα είναι τότε που η «από πάνω» αναθεώρηση των Συνθηκών και πρακτικών που
ορίζουν τη σημερινή πραγματικότητα στο Αιγαίο, θα εμφανιστεί ως επιτακτική ανάγκη.
Θα μάθει όλος ο κόσμος πως για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης,
πρέπει άμεσα να αντιμετωπισθούν θεσμικά και πρακτικά τα ζητήματα που αναφέρονται
ως πηγές της λανθάνουσας ελληνοτουρκικής κρίσης (: προστριβή). Και αυτό
προκαλεί με έναν discursive τρόπο το περιβάλλον μιας [discursive και non-discursive (: υλικής, στρατιωτικής)] σύγκρουσης
μεταξύ των δύο χωρών, πριν στρωθεί το τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την αναθεώρηση
των υφιστάμενων ρυθμίσεων στο Αιγαίο.
Δεν θέλω να συμβεί
αυτό. Κανείς δημοκράτης που αγαπά την πατρίδα του από την μια ή την άλλη άκρη
του Αιγαίου δεν θα ήθελε μια τέτοια εξέλιξη. Αυτή θα ήταν η πλέον βρώμικη και
αντιδημοκρατική λύση. Θα ήταν η λύση ακροδεξιών πολιτικών και οικονομικών
κύκλων που δραστηριοποιούνται τόσο στην Τουρκία όσο και στην Ελλάδα και η λύση της
«νέας τάξης πραγμάτων», που αυτοί οι αλητήριοι τυχοδιώκτες δήθεν αντιμάχονται!
Η κυβέρνηση
του Αλέξη Τσίπρα είναι δραματικά αποδυναμωμένη στο εσωτερικό και εξωτερικό και
προδήλως δεν μπορεί να χειριστεί την εξέλιξη που ταχύτατα πλέον διαμορφώνεται στο Αιγαίο, ως
διαδικασία σύγκρουσης Ελλάδας-Τουρκίας. Από την άλλη πλευρά ο έμπειρος Αχμέτ
Νταβούτογλου, μπορεί να δοκιμάσει μια «ανατροπή» στο Αιγαίο, στο βαθμό που
προχωρήσει το σενάριο κατακερματισμού της Συρίας με την μορφή χαλαρής
ομοσπονδίας. Δεν θα ήταν έξυπνο για έναν πραγματικά ευφυή συνάδελφό μου, αλλά η
πρόκληση μπορεί να είναι μεγάλη, όπως και η πίεση από εθνικιστικούς κύκλους που
συνδέουν σήμερα αρμονικά τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τους στρατιωτικούς.
Τι προτείνω!
Μια σοβαρή και στενή, απολύτως ειλικρινή και άμεση επαναπροσέγγιση μεταξύ της Ελληνικής
και τουρκικής ηγεσίας για απεγκλωβισμό από το ρητό και άρρητο πλαίσιο που
εκνευριστικά υποκριτικά σχηματίζουν για το καθεστώς στο Αιγαίο ΝΑΤΟ, Γερμανία
και Ρωσία. Γνωρίζω πως ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα ξεκίνησε την θητεία του
ακούγοντας συμβουλές για αναθεώρηση του καθεστώτος στο Αιγαίο. Δεν γνωρίζω, ωστόσο,
αν συνεχίζει να βλέπει θετικά αυτή την πιθανότητα, μια και από τότε μέχρι
σήμερα το επιτελείο του εμπλουτίστηκε με κάποιους εμπειρογνώμονες που βλέπουν
πέρα από τη μύτη τους. Δεν θα ήταν έξυπνο ούτε για τον Ομπάμα να επιτρέψει την
διολίσθηση σε μια πολεμική σύγκρουση Ελλάδας-Τουρκία… και διαθέτει μέσα για να
μην συμβεί το παραμικρό σοβαρό επεισόδιο! Όσο για το δημοκρατικό, προοδευτικό κίνημα
σε Ελλάδα και Τουρκία μάλλον ήρθε η ώρα να συντονιστεί και να δράσει πρακτικά/πολιτικά
για την ειρήνη, μια και, όπως έλεγε ήδη από τον 5ο αιώνα π.χ. ο κινέζος
θεωρητικός της στρατηγικής Σουν Τζου, «όλος ο πόλεμος βασίζεται στην
παραπλάνηση»!