Από τον Δημήτρη Γιαννακόπουλο
Έχω
ειδήσεις, δηλαδή μια και μοναδική πολιτική είδηση - που θα μπορούσε να παράγει
ειδήσεις δημοσιογραφικού χαρακτήρα αν υπάρξει σοβαρή έρευνα - από μια εξαιρετική
γερμανική «πηγή», που βρίσκεται στον στενό κύκλο των συμβούλων της Άνγκελα Μέρκελ.
Όπως συνηθίζω,
όταν σπανίως αναφέρομαι σε ειδήσεις – δεν είναι αυτή η δουλειά μου, δεν αναζητώ
ειδήσεις, αλλά μάλλον την πολιτική διάσταση της κατασκευής τους και την
.....
λειτουργία τους στην δόμηση «τάξης πραγμάτων» και «μορφής κρίσεων» ως εφαρμοσμένων
πολιτικών πεδίων κοινωνικοοικονομικού μετασχηματισμού - θα αναφέρω την άποψη της
«πηγής» με ουδετερότητα και απροκατάληπτα, δίχως σχολιασμό και πολιτική
διερεύνηση στο πλαίσιο αυτού του ίδιου διαδικτυακού άρθρου. Σπεύδω να
διευκρινίσω, αγαπητοί φίλοι, πως η προσωπική μου σχέση με την «πηγή» δεν είναι «δημοσιογραφικού
τύπου», αλλά μάλλον φιλικού και συναδελφικού ως πολιτικών επιστημόνων και
αντίστοιχο χειρισμό θα ακολουθήσω...
Το ερώτημά
μου δεν είχε να κάνει αμέσως με το ενδεχόμενο εκλογών στην Ελλάδα, αλλά
αφορούσε στην διερεύνηση της προοπτικής της ελληνικής κρίσης, η οποία δομείται ως
αντιληπτικό και γνωστικό πλαίσιο με την μορφή «SWOT Matrix» (: μεθοδολογική
πολιτικοοικονομική ανάλυση δυνατοτήτων, αδυναμιών, ευκαιριών, απειλών ) από τους
εμπειρογνώμονες του στενού κύκλου εμπιστοσύνης της κ. Μέρκελ.
Αυτή, λοιπόν,
η συγκυριακή μου «πηγή», εκφράζοντας μάλλον το γενικότερο κλίμα του εσωτερικού
κύκλου της γερμανικής καγκελαρίας, καταρχήν παραδέχεται την γερμανική εμπλοκή στο
ζήτημα των ελληνικών εκλογών , επισημαίνοντας πως θα ήταν «απαράδεκτο» η Ελλάδα
να καταφύγει σε εκλογές πριν από τον σχηματισμό της νέας γερμανικής κυβέρνησης
και πως αυτό αναγνωρίστηκε ως αυτονόητο από την ελληνική πλευρά, ενώ μετά το
ορόσημο αυτό οι πρόωρες εκλογές θα μπορούσαν να είναι μια καλή λύση, αν αποσκοπούσαν
στον σχηματισμό μιας κυβέρνησης «mani puliti». Δηλαδή, οδηγούσαν σε μια μάλλον μεταβατική αλλά
σταθερή κυβέρνηση εθνικής ανασυγκρότησης που θα είχε ως ανάλογό της την προηγούμενη
επιχείρηση «καθαρά χέρια» στην Ιταλία.
«Ασφαλώς η επιχείρηση
αυτή θα πρέπει να διασφαλισθεί πως δεν θα οδηγήσει σε έναν πολιτικο- νομικό
τραγέλαφο, που θα δυσχέραινε αντί να διευκόλυνε την δημοσιονομική εξυγίανση,
και αυτό μας απασχολεί πολύ σοβαρά αυτή τη στιγμή. Πρέπει να αποφύγουμε τις παρενέργειες
που διαπιστώσαμε στην Ιταλία, αλλά δεν υπάρχει άλλος δρόμος για την Ελλάδα, αν
πράγματι επιζητείτε ορθολογική ανάπτυξη με αποδεκτό κόστος. Σήμερα βλέπεις να
υφίσταται δυσανάλογα μεγάλο κοινωνικό κόστος σε σχέση με τα αποτελέσματα των μεταρρυθμίσεων,
επειδή ακριβώς υπάρχει πρόβλημα με την κάθαρση του πολιτικού συστήματος και αντίστοιχα
προβληματική κουλτούρα από την πλειονότητα των Ελλήνων, οι οποίοι αντιμετωπίζουν
μάλλον εχθρικά το κράτος και με μεγάλη δυσπιστία – εύλογη σε κάποιον βαθμό - τις
όποιες κυβερνητικές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο του συμφωνηθέντος προγράμματος»,
μου είπε.
Άρα, θα μπορούσε
κανείς να συμπεράνει πως το επιτελείο της κ. Μέρκελ, βλέπει (εισηγείται) πλέον πρόωρες
εκλογές για την Ελλάδα για την αντιμετώπιση της πολιτικής διαφθοράς, ως προϋπόθεση
για την αναδιάθρωση σε μια αναπτυξιακή βάση των δημοσιονομικών, της εσωτερικής
αγοράς και του εμπορικού ισοζυγίου – όπως οι ίδιοι το (και τα) ορίζουν ως διαθρωτικό
πρόβλημα. Αυτό ρώτησα ευθέως, για να λάβω την απάντηση: «Ασφαλώς, η κάθαρση του
πολιτικού συστήματος [αυτό που ο γράφων αποκαλεί πρόβλημα διαπλοκής] είναι προϋπόθεση
και φυσικά οι πρόωρες εκλογές θα είχαν εποικοδομητική έννοια και πρακτικό αποτέλεσμα
μόνον σε αυτή τη βάση και υπό αυτήν την προοπτική», αποσαφήνισε για να συνεχίσει:
«Αυτή τη
στιγμή θα μπορούσαμε να πούμε πως ξέρουμε τί ακριβώς συμβαίνει στην Ελλάδα,
μάθαμε και μαθαίνουμε πράγματα που δεν είχε συνειδητοποιήσει το γερμανικό
πολιτικό σύστημα, ούτε ασφαλώς κανείς άλλος διεθνής παράγων, για την χώρα σας.
Υπήρξε μεγάλη επιπολαιότητα και οπορτουνισμός στην αντιμετώπιση της Ελλάδας
μέχρι πριν από λίγο καιρό και αυτό είναι κακό όχι μόνον για εσάς και την συνοχή
των ευρωπαϊκών πολιτικών, αλλά και για εμάς. Τώρα νοιώθουμε κάποια μορφή αυτοπεποίθησης,
ξέρουμε πώς θα μπορούσε να βοηθηθεί αποτελεσματικά η Ελλάδα να ανακάμψει και
νομίζω πως η νέα γερμανική κυβέρνηση θα είναι πολύ σύντομα σε θέση να
επαναπροσδιορίσει με σαφήνεια ένα νέο «οδικό χάρτη» που θα συνδυάσει επενδύσεις,
με ορθολογικοποίηση της δημοσιονομικής και πιστωτικής πολιτικής στην Ελλάδα.
Αυτό θα απαιτήσει χρόνο που οφείλουμε να
παράσχουμε όχι μόνον ως γερμανική κυβέρνηση, αλλά γενικότερα ως ευρωπαϊκό
σύστημα, πράγμα που θα πρέπει να αντιμετωπισθεί αργότερα στο πλαίσιο μιας Συνόδου
Κορυφής. Μόνον που όλα τούτα προϋποθέτουν μια παράλληλη διαδικασία κάθαρσης του
πολιτικού συστήματος, η οποία έχει ήδη καθυστερήσει σε κρίσιμο βαθμό, εξαφάνισης
(πάταξης) της διαφθοράς στο δημόσιο και θεμελίωσης αυτού που λείπει στην
ελληνική κοινωνία, μιας Zivilgesellschaft, [κοινωνία των πολιτών] als das
System der Bedürfnisse [ως ένα σύστημα ικανοποίησης των θεμελιωδών αναγκών του
πολίτη, με την ιδεαλιστική, εγελιανή ασφαλώς έννοια και όχι την μαρξιστική/ταξική,
για να κατανοήσετε, φίλοι, την φιλοσοφική βάση της ιδέας].
Αυτή ασφαλώς
είναι μια νέα προσέγγιση από γερμανικής πλευράς, που στο βαθμό που υιοθετηθεί
από τη νέα γερμανική κυβέρνηση, είναι εύλογο πως θα πιέσει τις εσωτερικές
πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα προς δύο παράλληλες κατευθύνσεις : εξυγίανση
δημοσιονομικών και αγοράς από την μια και εξυγίανση του πολιτικού ανταγωνισμού ως
ενιαίο πολιτικό σύστημα από την άλλη. Όπως δήλωσα, δεν πρόκειται να το σχολιάσω
σε αυτό το σημείωμα, απλώς επισημαίνω πως αυτό θεωρείται πλέον όρος για την συνέχιση
της στήριξης προς την Ελλάδα. «Τα μέτρα λιτότητας δεν είναι αυτοσκοπός, συνδυάζονται
με θεσμούς κάθαρσης ως διαθρωτικές μεταβολές και εκεί εντοπίζεται σήμερα το πρόβλημα»,
μου έλεγε η ίδια «πηγή» πριν από περίπου ένα χρόνο. Το πρόβλημα παραμένει και
οι πρόωρες εκλογές θεωρούνται πλέον από την γερμανική πλευρά μια ακόμη ευκαιρία
για την δρομολόγηση της επίλυσής του, αν φυσικά «συμβάλουν στην ριζική αναβάθμιση
του πολιτικού προσωπικού και της συναφούς κουλτούρας».
Η δική μου ένσταση,
πως οι μέχρι σήμερα «μετρήσεις» (εκτιμήσεις) των τάσεων της εκλογικής συμπεριφοράς,
τις οποίες έχω υπόψιν, δεν προδίδουν μια ριζική μεταβολή στη στάση του
ελληνικού λαού και άρα δεν θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για ριζική ανανέωση του πολιτικού
προσωπικού - με προοδευτικά και «καθαρτικά του δημοσίου βίου» κριτήρια - μετά από πρώρες εκλογές, «σκοντάφτει» στην ανάδραση
από γερμανικής πλευράς: «Και όμως, υπάρχει κρίσιμη μεταβολή που θα μπορούσε να
οδηγήσει σε μια κυβέρνηση Ελλήνων mani puliti. Αυτός θα ήταν ο όρος για ουσιαστική
πολιτική διαπραγμάτευση του προγράμματος, που μέχρι τις εκλογές θα πρέπει να
υπηρετηθεί αποκλειστικά από εσωτερικές δυνάμεις και στο πλαίσιο της υπάρχουσας
συμφωνίας και διαδικασίας με την τρόικα», αποσαφηνίζεται.
Αυτή,
αγαπητοί φίλοι, είναι η άποψη που υποστηρίζεται από έναν τουλάχιστον κορυφαίο σύμβουλο
της κ. Μέρκελ και θεωρώ πως έχει μεγάλη σημασία τόσο για την κατανόηση των εξελίξεων
σε ό, τι αφορά στην ελληνική κρίση από εδώ και εμπρός, όσο και στην διαμόρφωση της
στρατηγικής των κομμάτων και της μάχιμης, δημοκρατικής κοινωνίας των πολιτών
στην πατρίδα μας.